Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 136. BẾN QUÊ Trang bìa:
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG 1. T¸c gi¶: NguyÔn minh ch©u (1930 – 1989) Quª: Quúnh L­u – NghÖ An ChÆng ®­êng v¨n häc: Tr­íc n¨m 1975: §Ò tµi chiÕn tranh. C¶m høng l·ng m¹n vµ khuynh h­íng sö thi. Tác giả:
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG T¸c gi¶: NguyÔn minh ch©u (1930 – 1989) Quª: Quúnh L­u – NghÖ An ChÆng ®­êng v¨n häc: Tr­íc n¨m 1975: §Ò tµi chiÕn tranh. C¶m høng l·ng m¹n vµ khuynh h­íng sö thi.

Cây bút văn xuôi tiêu

biểu của văn học thời kỳ

kháng chiến chống Mỹ

Tác giả:
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG T¸c gi¶: NguyÔn minh ch©u (1930 – 1989) Quª: Quúnh L­u – NghÖ An ChÆng ®­êng v¨n häc: Tr­íc n¨m 1975: §Ò tµi chiÕn tranh. C¶m høng l·ng m¹n vµ khuynh h­íng sö thi.

Cây bút văn xuôi tiêu

biểu của văn học thời kỳ

kháng chiến chống Mỹ

Tác giả:
- Quª: Quúnh L­u – NghÖ An - ChÆng ®­êng v¨n häc: NguyÔn minh ch©u (1930 – 1989) Tr­íc n¨m 1975: - §Ò tµi chiÕn tranh. - C¶m høng l·ng m¹n vµ khuynh h­íng sö thi. Sau n¨m 1975: - §Ò tµi thÕ sù vµ nh©n sinh. - Trang v¨n nÆng chÊt suy t­ vµ chiÒu s©u triÕt lÝ.. I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG T¸c gi¶: Tác giả:
- Quª: Quúnh L­u – NghÖ An - ChÆng ®­êng v¨n häc: NguyÔn minh ch©u (1930 – 1989) Tr­íc n¨m 1975: - §Ò tµi chiÕn tranh. - C¶m høng l·ng m¹n vµ khuynh h­íng sö thi. Sau n¨m 1975: - §Ò tµi thÕ sù vµ nh©n sinh. - Trang v¨n nÆng chÊt suy t­ vµ chiÒu s©u triÕt lÝ.. I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG T¸c gi¶: - Giải thưởng: Năm 2000, ông được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. 2a. Đọc và tìm hiểu văn bản:
2. §äc vµ t×m hiÓu v¨n b¶n: a. §äc, tãm t¾t - chó thÝch C¸c sù viÖc chÝnh: - NhÜ nh×n ra cöa sæ ng¾m hµng c©y b»ng l¨ng, con s«ng Hång trong n¾ng sím vµ b·i båi bªn kia s«ng. - NhÜ trß chuyÖn víi vî, bµy tá lßng biÕt ¬n vî. - NhÜ sai con trai sang b·i båi bªn kia s«ng Hång thay m×nh nh­ng con trai anh l¹i sa vµo mét ®¸m ch¬i ph¸ cê thÕ trªn hÌ phè. - Lò trÎ con hµng xãm sang gióp NhÜ trë ng­êi dËy. NhÜ l¹i nghÜ ®Õn vî, c¶m nhËn thÊm thÝa vÒ vÎ ®Ñp t©m hån cña vî. - ¤ng gi¸o KhuyÕn sang th¨m, ho¶ng hèt tr­íc vÎ mÆt bÊt th­êng cña NhÜ khi thÊy NhÜ cè nh« ng­êi, gi¬ mét c¸nh tay gÇy guéc ra phÝa ngoµi cöa sæ kho¸t kho¸t nh­ ®ang khÈn thiÕt ra hiÖu cho mét ng­êi nµo ®ã. Đọc và tìm hiểu văn bản:
2. §äc vµ t×m hiÓu v¨n b¶n: a. §äc, tãm t¾t – chó thÝch Bát chiết yêu Dép sa bô Khăn mỏ quạ Phá cờ thế Đọc và tìm hiểu văn bản:
- N»m trong tËp truyÖn ng¾n “BÕn quª” xuÊt b¶n n¨m 1985 2. §äc vµ t×m hiÓu v¨n b¶n: a. §äc, tãm t¾t – chó thÝch b. Tác phẩm.:
b. Tác phẩm. - Xuất xứ - Thể loại - Phương thức biểu đạt - Nhân vật - Ngôi kể - Thể loại: truyện ngắn - Phương thức biểu đạt: tự sự Miêu tả, biểu cảm, nghị luận. - Nhân vật chính: Nhĩ - Ngôi thứ ba. II. PHÂN TÍCH
1. Tình huống cốt truyện.:
T×nh huèng truyÖn ®­îc x©y dùng trªn mét chuçi nghÞch lý - NghÞch lý, trí trªu -> Mét nhËn thøc vÒ cuéc ®êi vµ tæng kÕt nh÷ng tr¶i nghiÖm cña c¶ ®êi ng­êi. II. PHÂN TÍCH. 1. Tình huống cốt truyện. 2. Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ:
2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. II. PHÂN TÍCH. a. Cảnh vật thiên nhiên:
Ngoµi cöa sæ bÊy giê, nh÷ng b«ng hoa b»ng l¨ng ®· th­a thít – c¸i gièng hoa ngay khi míi në, mµu s¾c ®· nhît nh¹t. H¼n cã lÏ v× ®· s¾p hÕt mïa, hoa ®· v·n trªn cµnh, cho nªn mÊy b«ng hoa cuèi cïng cßn sãt l¹i trë nªn ®Ëm s¾c h¬n. õ còng ch¶ ph¶i, NhÜ võa ngåi ®Ó cho vî bãn tõng th×a thøc ¨n võa nghÜ, chÝnh v× thêi tiÕt ®· thay ®æi, ®· s¾p lËp thu råi, c¸i nãng hÇm hËp ë trong phßng cïng víi thø ¸nh s¸ng loa lo¸ võa nh×n ®· thÊy chãi c¶ m¾t ë ngoµi bê s«ng Hång kh«ng biÕt ®· rót ®i ®©u tõ bao giê. Bªn kia nh÷ng hµng c©y b»ng l¨ng, tiÕt trêi ®Çu thu ®em ®Õn cho con s«ng Hång mét mµu ®á nh¹t, mÆt s«ng nh­ réng thªm ra. Vßm trêi còng nh­ cao h¬n. Nh÷ng tia n¾ng sím ®ang tõ tõ di chuyÓn tõ mÆt n­íc lªn nh÷ng kho¶ng bê b·i bªn kia s«ng, vµ c¶ mét vïng phï sa l©u ®êi cña b·i båi ë bªn kia s«ng Hång lóc nµy ®ang ph« ra tr­íc khu«n cöa sæ cña gian g¸c nhµ NhÜ mét thø mµu vµng thau xen víi mµu xanh non- nh÷ng mµu s¾c th©n thuéc qu¸ nh­ da thÞt, h¬i thë cña ®Êt mµu mì. Suèt ®êi NhÜ ®· tõng ®i tíi kh«ng sãt mét xã xØnh nµo trªn tr¸i ®Êt, ®©y lµ mét ch©n trêi gÇn gòi, mµ l¹i xa l¾c v× ch­a hÒ bao giê ®i ®Õn- c¸i bê bªn kia s«ng Hång ngay tr­íc cöa sæ nhµ m×nh. II. PHÂN TÍCH. Cảnh vật thiên nhiên:
- Thêi gian: mét buæi s¸ng ®Çu thu. II. PHÂN TÍCH. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. Phân tích:
II. PHÂN TÍCH.

Ngoài cửa sổ bấy giờ, những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn. ừ cũng chả phải, Nhĩ vừa ngồi để cho vợ bón từng thìa thức ăn vừa nghĩ, chính vì thời tiết đã thay đổi, đã sắp lập thu rồi, cái nóng hầm hập ở trong phòng cùng với thứ ánh sáng loa loá vừa nhìn đã thấy chói cả mắt ở ngoài bờ sông Hồng không biết đã rút đi đâu từ bao giờ.

Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non- những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến- cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình.

Hình ảnh hoa Bằng Lăng:
Hình ảnh : Hoa bằng lăng - Th­a thít - Nhît nh¹t - S¾p hÕt mïa, hoa trë nªn ®Ëm s¾c h¬n 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. II. PHÂN TÍCH. - Thêi gian: mét buæi s¸ng ®Çu thu. Hình ảnh Sông Hồng:
Hình ảnh : Hoa bằng lăng Sông Hồng - §á nh¹t - MÆt s«ng nh­ réng thªm ra - Thêi gian: mét buæi s¸ng ®Çu thu. II. PHÂN TÍCH. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. Hình ảnh Vòm trời:
Hình ảnh : Hoa bằng lăng Sông Hồng Vòm trời - Thêi gian: mét buæi s¸ng ®Çu thu. II. PHÂN TÍCH. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. -> Cao hơn Hình ảnh bãi bồi:
Hình ảnh : Hoa bằng lăng Sông Hồng Vòm trời Bãi bồi - Thêi gian: mét buæi s¸ng ®Çu thu. II. PHÂN TÍCH. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. -> Màu vàng thau -> Màu xanh non Phân tích:
II. PHÂN TÍCH.

Ngoài cửa sổ bấy giờ, những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn. ừ cũng chả phải, Nhĩ vừa ngồi để cho vợ bón từng thìa thức ăn vừa nghĩ, chính vì thời tiết đã thay đổi, đã sắp lập thu rồi, cái nóng hầm hập ở trong phòng cùng với thứ ánh sáng loa loá vừa nhìn đã thấy chói cả mắt ở ngoài bờ sông Hồng không biết đã rút đi đâu từ bao giờ.

Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non- những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến- cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình.

Cảnh vật thiên nhiên:
II. PHÂN TÍCH. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. Hoa b»ng l¨ng S«ng Hång Vßm trêi B·i båi Sö dông nhiÒu tÝnh tõ vµ nghÖ thuËt so s¸nh. -> C¶nh thiªn nhiªn gÇn gòi, quen thuéc, trï phó vµ d¹t dµo sù sèng. => VÎ ®Ñp cña quª h­¬ng. Phân tích:

“…Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến - cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình.”

II. PHÂN TÍCH Tâm trạng của Nhĩ:
-> C¶nh thiªn nhiªn gÇn gòi, quen thuéc, trï phó vµ d¹t dµo sù sèng. Sö dông nhiÒu tÝnh tõ vµ nghÖ thuËt: so s¸nh. Hoa b»ng l¨ng S«ng Hång Vßm trêi B·i båi => VÎ ®Ñp cña quª h­¬ng. - T©m tr¹ng cña NhÜ: say mª pha lÉn nçi buån, xãt xa, tiÕc nuèi. => H·y tr©n träng nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ, gÇn gòi cña quª h­¬ng. 2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña NhÜ a. C¶nh vËt thiªn nhiªn. II. PHÂN TÍCH. III. BÀI TẬP NHÓM
Nhóm 1:
Nhóm 1- Cảnh vật thiên nhiên nơi bến quê được miêu tả theo trình tự nào?
A. Từ gần đến xa
B. Từ xa đến gần
C. Từ trong ra ngoài
D. Từ trên xuống dưới
Nhóm 2:
Nhóm 2 – Nối cột A (tên tác phẩm) với cột B (tên tác giả) sao cho phù hợp
A. Làng
B. Lặng lẽ Sa Pa
C. Bến Quê
D. Chiếc Lược Ngà
Nhóm 3:
Nhóm 3- Điền các tính từ thích hợp vào chỗ trống trong câu văn sau:
IV. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Hướng dẫn về nhà:
- TiÕp tôc tù häc v¨n b¶n BÕn quª ( tiÕt 137 ). - Lµm bµi tËp 1 phÇn LuyÖn tËp (SGK T108). - H·y chØ ra ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau trong hai bøc tranh thu ë hai v¨n b¶n Sang thu – H÷u ThØnh vµ BÕn quª - NguyÔn Minh Ch©u. IV. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Kết thúc: