Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 26 SAU PHÚT CHIA LY Trang bìa:
KIỂM TRA BÀI CŨ Đọc thuộc lòng bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương và cho biết nội dung, nghệ thuật đặc sắc của văn bản này là gì? Trang bìa:
Trích Sau phút chia li Đoàn Thị Điểm (?) Bài 7 Tiết 26 (Hướng dẫn đọc thêm) I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
I. Tìm hiểu chung văn bản 1. Tác giả - dịch giả. Em hãy giới thiệu vài nét về tác giả Đặng Trần Côn và dịch giả Đoàn Thị Điểm? a/ Tác giả: Đặng Trần Côn (? - ?) - Quê làng Nhân Mục – Thanh Trì - Hà Nội Đỗ Hương cống, làm chức quan Huấn Đạo, Tri huyện, cuối đời làm chức Ngự sử - Có nhiều tác phẩm, nổi tiếng là “Chinh phụ ngâm”. b/ Dịch giả: Đoàn Thị Điểm(1705 - 1748) Hiệu là Hồng Hà, quê huyện Văn Giang tỉnh Hưng Yên. - Là người phụ nữ nhan sắc, tài hoa nhưng tính cách lại không theo khuôn phép xã hội phong kiến, từng dạy học. - Tác phẩm: Truyền kỳ tân phả (Chữ Hán). Hình ảnh:
Chinh phụ ngâm khúc:
Chinh phụ ngâm khúc 2. Đoạn trích "Sau phút chia ly":
I. Tìm hiểu chung văn bản 1. Tác giả - dịch giả. 2. Đoạn trích “Sau phút chia li” a/ Xuất xứ: Trích từ “Chinh phụ ngâm khúc” Phần 2 từ câu 53 - 64 b/ Hoàn cảnh ra đời: 1741 - 1742 c/ Thể loại: ngâm khúc d/ Phương thức biểu đạt: Biểu cảm Bài thơ:
Sau phút chia ly Chàng thì đi cõi xa mưa gió Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn Đoái trông theo đã cách ngăn Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh. Chốn Hàm Dương chàng còn ngảnh lại Bến Tiêu Tương thiếp hãy trông sang Bến Tiêu Tương cách Hàm Dương Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?... II. Tìm hiểu chi tiết văn bản
1. Khúc ngâm 1:
I. Tìm hiểu chung văn bản II. Tìm hiểu chi tiết văn bản 1. Khúc ngâm 1 Theo em, đây là tâm trạng của ai? Vì sao nhân vật trữ tình lại có tâm trạng ấy? Chàng thì đi cõi xa mưa gió Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn Đoái trông theo đã cách ngăn Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh. Hình ảnh đối lập:
Chàng cõi xa mưa gió Thiếp buồng cũ chiếu chăn - Xưng hô: chàng – thiếp => tình cảm đằm thắm, hạnh phúc. - Hình ảnh đối lập: Chàng thì đi Cõi xa mưa gió (lạnh lẽo) >< thiếp thì về >< buồng cũ chiếu chăn (ấm áp) Ra nơi chiến trường nguy hiểm Về tổ ấm hạnh phúc cô đơn Nhấn mạnh: Hiện thực chia li Sự cách trở ngang trái Hình ảnh ước lệ:
Thiếp Chàng - Xưng hô: chàng – thiếp cõi xa mưa gió buồng cũ chiếu chăn - Hình ảnh đối lập: - Hình ảnh: mây biếc, núi xanh: tượng trưng cho sự xa cách. => đẩy không gian rộng ra vô tận: người vừa chia cách đã như biệt vô âm tín. Tuôn mây biếc nói xanh trải 2. Khúc ngâm 2:
I. Tìm hiểu chung văn bản II. Tìm hiểu chi tiết văn bản 1. Khúc ngâm 1 2. Khúc ngâm 2 Chốn Hàm Dương chàng còn ngảnh lại Bến Tiêu Tương thiếp hãy trông sang Bến Tiêu Tương cách Hàm Dương Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng. Hàm Dương Tiêu Tương Tượng trưng cho 2 vị trí xa cách của đôi vợ chồng Bến: sông nước Cây: núi rừng Không gian cách trở, không dễ gặp lại Nghệ thuật:
Hàm Dương Tiêu Tương Bến Cây ngảnh lại trông sang Hàm Dương Tiêu Tương Tiêu Tương Hàm Dương Nghệ thuật: Đối: Ngảnh lại >< trông sang => Gợi tâm trạng lưu luyến Điệp ngữ, đảo ngữ: 2 địa danh => Thể hiện tâm trạng buồn triền miên, không gian xa cách của người đi kẻ ở. 3. Khúc ngâm 3:
1. Khúc ngâm 1 2. Khúc ngâm 2 3. Khúc ngâm 3 Cùng trông lại / mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh / những mấy ngàn dâu Ngàn dâu / xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp / ai sầu hơn ai?... Điệp từ vòng tròn Từ láy => Không gian rộng lớn, trải dài một màu xanh đơn điệu. => Buồn, vô vọng - Câu hỏi tu từ, động từ trạng thái: sầu ? nỗi buồn li biệt đúc kết thành khối sầu, núi sầu, nặng trĩu tâm hồn người chinh phụ. Xót xa tuổi xuân không được hạnh phúc. Nỗi oán hận chiến tranh phi nghĩa. Tổng kết:
III. Tổng kết – Ghi nhớ: SGK 1. Nội dung: Đoạn ngâm khúc cho ta thấy: Nỗi sầu chia li của người chinh phụ sau lúc tiễn đưa chồng ra trận => tố cáo chiến tranh phi nghĩa, thể hiện khao khát hạnh phúc lứa đôi của người phụ nữ. 2. Nghệ thuật: Thơ giàu nhạc điệu, nhiều biện pháp tu từ., hình ảnh ước lệ. Luyện tập:
IV. Luyện tập HS hoạt động nhóm a/ Ghi đủ các từ chỉ màu xanh: b/ Phân biệt sự khác nhau trong các màu xanh. c/ Tác dụng của việc sử dụng màu xanh trong việc diễn tả nỗi sầu của người chinh phụ. Đáp án:
IV. Luyện tập a/ Các từ : mây biếc, núi xanh, xanh xanh, xanh ngắt. b/ Phân biệt: Xanh của mây, núi, ngàn dâu. Xanh nhàn nhạt, xa xa, bao trùm cả cảnh vật (xanh xanh). c/ Tác dụng: - Mây biếc, núi xanh: màu xanh ở trên cao, xa mờ => diễn tả nỗi sầu hướng về phương xa, nơi chinh chiến. - Xanh xanh ngàn dâu và ngàn dâu xanh ngắt đã gợi tả màu xanh chung chung mờ nhạt, không rõ, như cả cảnh vật, trời đất chuyển thành màu xanh ngắt => như nỗi sầu, buồn chia ly của người chinh phụ đôi lúc lại nhói lên để rồi chung đúc lại thành một khối sầu. Dặn dò:
Học thuộc đoạn thơ. Soạn bài: Qua đèo Ngang Bà huyện Thanh Quan Về nhà  Kết thúc: