Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 42 NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ ( 1428- 1527) 1. Tình hình giáo dục và khoa cử
Chính sách giáo dục và khoa cử:
III. TÌNH HÌNH VĂN HÓA, GIÁO DỤC 1. Tình hình giáo dục và khoa cử - Nhà nước quan tâm phát triển giáo dục như thế nào ? - Dựng lại Quốc Tử Giám ở Thăng Long, mở nhiều trường học ở các bộ, đạo, phủ . - Mọi ngươì dân đều có thể đi học, đi thi. - Nho giáo chiếm địa vị độc tôn. - Nội dung hoc tập thi cử là sách của đạo Nho. - Nho giáo đề cao Trung-Hiếu (Trung với Vua, hiếu với cha mẹ). - Thời Lê Sơ nội dung học tập thi cử là các sách của đạo Nho, chủ yếu là :"Tứ thư", "Ngũ kinh". - Muốn làm quan phải qua khoa thi rồi mới được cử (bổ nhiệm) vào các chức trong triều hoặc ở địa phương. Thi cử thời Lê Sơ, mỗi thí sinh cũng phải trải qua 4 môn thi: - Kinh nghĩa - Chiếu, chế, biểu - Thơ, phú - Văn sách. Tôn sùng Nho giáo:
- Thời Lê Sơ nội dung học tập thi cử là các sách của Đạo Nho, chủ yếu có “Tứ Thư" và "Ngũ Kinh" Tứ Thư: Đại học, Trung Dung, Luận Ngữ, Mạnh Tử Ngũ Kinh: kinh Thi, kinh Thư, Kinh Dịch, Kinh Lễ, kinh Xuân Thu . => Nho Giáo đề cao chữ Trung, chữ Hiếu. - Vì sao thời Lê sơ hạn chế Phật giáo, Đạo giáo tôn sùng Nho giáo ? Khuyến học:
1. Tình hình giáo dục và khoa cử - Để khuyến khích học tập và kén chọn nhân tài, nhà Lê có biện pháp gì? - Vua ban cho mũ, vinh quy bái tổ, khắc tên vào bia đá. - Bia tiến sĩ trong Văn Miếu hiện nay còn 81 bia. Mỗi bia khắc tên người đỗ tiến sĩ trong mỗi khoá thi. - Chế độ khoa cử thời Lê Sơ được tiến hành thường xuyên như thế nào? Kết quả ra sao? - Thi cử chặt chẽ qua 3 kì thi: thi Hương, Hội, Đình . - Thời Lê Sơ muốn làm quan thì phải qua thi rồi mới được bổ nhiệm vào các chức quan . - Nhà Lê cho dựng bia tiến sĩ, đặt lệ “vinh quy bái tổ”. - Thời Lê sơ tổ chức được 26 khoa thi, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. 3 kì thi:
- Em biết gì về 3 kì thi của nhà Lê? - Thi Hương: Được tổ chức ở các Đạo, Lộ nếu đỗ gọi là Hương Cống, Sinh Đồ, (thời Lê ) Cử Nhân , Tú Tài (thời Nguyễn) - Thi Hội : Tổ chức ở Kinh Đô nếu đỗ sẽ được tham dự kỳ thi Đình để chọn phân hạng Tiến Sĩ (Trạng Nguyên, Bảng Nhãn, Thám Hoa) => Ai đỗ Tiến sĩ sẽ được ban Mũ, Áo, Phẩm tước; được vinh qui bái tổ, khắc tên vào bia đá đặt trong Văn Miếu . Bia đá ở Văn Miếu: Bia đá ở Văn Miếu
Bia đá ở Văn Miếu: Bia đá ở Văn Miếu
Mục đích dựng Bia Tiến sĩ:
- Thể hiện sự quan tâm của nhà nước trong học tập và thi cử. Bia tiến sĩ coi là tài sản quốc gia, thể hiện truyền thống hiếu học, tôn vinh người hiền tài của dân tộc . - Bia Tiến sĩ dựng ở Văn Miếu nhằm mục đích gì? Văn Miếu - Quốc Tử Giám:
Nhận xét:
1. Tình hình giáo dục và khoa cử - Dựng lại Quốc Tử Giám ở Thăng Long mở nhiều trường học ở các bộ, đạo, phủ . - Mọi ngươì dân đều có thể đi học, đi thi. - Nho giáo chiếm địa vị độc tôn - Em có nhận xét gì về tình hình giáo dục khoa cử thời Lê sơ ? => Tổ chức quy củ, chặt chẽ; đào tạo nhiều nhân tài cho đất nước . 2. Văn học, khoa học, nghệ thuật
Văn học:
2. Văn học, khoa học, nghệ thuật : a. Văn học - Những thành tựu nổi bật về văn học thời Lê Sơ? - Các tác phẩm văn học tập trung phản ánh nội dung gì? - Văn học chữ Hán tiếp tục chiếm ưu thế : Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, - Văn thơ chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng: Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập. => Thể hiện lòng yêu nước, tự hào dân tộc. Khoa học:
2. Văn học, khoa học, nghệ thuật : a. Văn học b. Khoa học: - Em haõy keå teân nhöõng thaønh töïu khoa hoïc nhaø Leâ ñaõ ñaït ñöôïc ? - Sử học: Đại Việt sử kí toàn thư. Lam Sơn thực lục, Việt giám thông khảo tổng luận, Hoàng triều quan chế…. - Địa lí: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ . - Y học: Bản thảo thực vật toát yếu . - Toán học: Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp . Nghệ thuật:
c. Nghệ thuật : - Nghệ thuật sân khấu bao gồm những thể loại nào? - Sân khấu: ca hát, múa rối, tuồng chèo.. Nhanh chóng phát triển. - Nghệ thuật kiến trúc : đặc sắc ở các công trình lăng tẩm (Lam Kinh). => Phong cách khối đồ sộ, kỹ thuật điêu luyện. - Vì sao quốc gia Đại Việt có những thành tựu nêu trên? - Công lao đóng góp xây dựng của nhân dân. Triều đại phong kiến thịnh trị, có cách trị nước đúng đắn. Sự đóng góp của nhiều nhân vật tài năng. Khu thành Lam Kinh:
Khu thành Lam Kinh thuộc xã Xuân Lam, huyện Thọ Xuân, cách Thành phố Thanh Hoá 50 km về phía Tây Bắc. Lam Kinh là chốn miếu đường tôn nghiêm tập trung những cung điện, lăng mộ các đế vương, hoàng hậu triều Lê là nơi hành cung của các vua Lê. Khu Lam Kinh chiếm một diện tích rộng khoảng 30 ha, cung điện Lam Kinh được xây dựng trên một khu đất hình chữ nhật dài 314 m, rộng 254m có tường bao bọc dày 1m. Điện thờ hình chữ “công" nằm ở độ cao hơn. Hơn 50 tảng đá còn lại đến ngày nay, đường kính tới 80 cm, cho biết qui mô cung điện rất lớn, cả thảy khoảng 70 gian nhà với diện tích chừng 10 m2. 3. Củng cố, dặn dò
Bài 1:
1. Nhà Lê Sơ (1428-1527 ) đã tổ chức được mấy Khoa thi tiến sĩ ? Chọn lựa bao nhiêu người làm Trạng nguyên ?
A. 62 Khoa thi tiến sĩ. Chọn 20 người làm trạng nguyên
B. 26 Khoa thi tiến sĩ. Chọn 89 người làm trạng nguyên
C. 12 Khoa thi tiến sĩ. Chọn 9 người làm trạng nguyên
D. 26 Khoa thi tiến sĩ. Chọn 20 người làm trạng nguyên
Bài 2:
2. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc thời Lê Sơ thể hiện rõ rệt và đặc sắc ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại:
A. Lam Sơn (Thanh Hoá )
B. Núi Chí Linh (Thanh Hoá )
C. Linh Sơn (Thanh Hoá )
D. Lam Kinh (Thanh Hoá )
Bài 3:
3. Hãy điền vào chỗ trống hoàn thành câu sau đây :
Văn thơ chữ Hán có những tác phẩm nổi tiếng như ||Quân Trung từ mệnh tập||, ||Bình Ngô đại cáo||, Quỳnh Uyển cửu ca. Hướng dẫn học:
Hướng dẫn học ở nhà - Học bài theo nội dung câu hỏi: Kể tên một số thành tựu văn hoá tiêu biểu Vì sao Đại Việt ở thế kỉ XV lại đạt được những thành tựu rực rỡ như vậy? - Bài tập: Học bài, làm bài tập SGK Xem trước phần IV