Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
Bài 24. Khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỉ XVIII 1.Tình hình chính trị
Q.S tranh:
Tranh vẽ thế kỉ XVIII Hai tranh trên vẽ cảnh gì? Qua hai bức tranh giúp em nhớ tới đặc điểm chính trị nổi bật nào ở đàng ngoài sau chiến tranh phong kiến kết thúc? a. Chính quyền phong kiến:
1.Tình hình chính trị: a. Chính quyền phong kiến ? Nêu những nét khái quát về vua, chúa, quan lại binh lính đàng ngoài thế kỷ XVIII? - Vua: Là cái bóng mờ trong cung cấm. - Chúa: Sa đoạ, phung phí tiền của. - Quan lại, binh lính: Hoành hành, đục khoét nhân dân. Thông sức của Ngự sử đài năm 1719:
Trong phủ có đến bốn, năm trăm hoạn quan, “ngạo mạn, hách dịch …, cả nước căm ghét, ghê tởm, kinh sợ chúng”. Quan lại xét xử “đục nước béo cò”, “để cho kẻ giàu lọt lưới pháp luật, kẻ điêu toa được múa mép, kẻ lí ngay đành chịu thua”. (Thông sức của Ngự sử đài năm 1719) Lịch triều hiến chương loại chí:
Nhà sử học Phan Huy Chú viết: “Vì trưng thu quá mức dân kiệt cả vật lực mà không thể nộp đủ đến nổi trở thành bần cùng mà bỏ cả nghề nghiệp. Có người vì thuế sơn mà chật cây sơn, vì thuế vải lụa mà phá khung cửi, vì thu mua cá tôm mà phải xé cả chài lưới…” (Lịch triều hiến chương loại chí) Khâm định Việt sử thông giám cương mục:
Nạn đói khủng khiếp năm 1740-1741 ở đàng ngoài, “dân lưu vong bồng bế, dắt díu nhau đi kiếm ăn đầy đường… dân phần nhiều sống vào rau cỏ, ăn cả chuột, rắn. Người chết đói ngổn ngang, người sống sót không còn một phần mười. Làng nào có tiếng trù mật cũng chỉ còn năm, ba hộ mà thôi”. (Khâm định Việt sử thông giám cương mục) b. Hậu quả:
1.Tình hình chính trị: a. Chính quyền phong kiến b. Hậu quả Kinh tế: sa sút Đời sống nhân dân: cực khổ, lầm than Mâu thuẫn xã hội: Nông dân ><Địa chủ Nhân dân > Phủ Chúa Trịnh Chúa Trịnh Sâm và Đặng Thị Huệ (Ảnh trích trong phim:”Đêm hội Long Trì”- Hãng phim THVN) 2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Câu hỏi:
Các em hãy cho biết địa bàn hoạt động của các cuộc khởi nghĩa? a. Khái quát chung:
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn: a. Khái quát chung: ? Dựa vào sách giáo khoa, hoàn thành bảng tóm tắt các cuộc khởi nghĩa nông dân đằng ngoài thế kỉ XVIII. Thời gian Người lãnh đạo Địa bàn hoạt động Kết quả Nguyễn Danh Phương 1737 1738 -1770 1740 -1751 1741 – 1751 1739 - 1769 Nguyễn Dương Hưng Lê Duy Mật Nguyễn Hữu Cầu Hoàng Công Chất Sơn Tây Thanh Hoá, Nghệ An Tam Đảo, Sơn Tây, Tuyên Quang. Đồ Sơn, Kinh Bắc, Sơn Nam, Nghệ An, Thanh Hoá Sơn Nam, Tây Bắc. Thất bại Thất bại Thất bại Thất bại Thất bại Q.S tranh:
CUỘC SỐNG KHÓ KHĂN CỦA NHÂN DÂN Nhận xét:
Nhận xét về phong trào nông dân đàng ngoài thế kỉ XVIII ? - Nguyên nhân: - Mục đích: - Thời gian: - Lực lượng: - Phạm vi: - Mức độ : b. Những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn: a. Khái quát chung: - Nguyên nhân: Chính quyền suy yếu, bóc lột nhân dân. - Mục đích: Chống lại chính quyền phong kiến. - Thời gian: 30 năm giữa thế kỉ XVIII . - Lực lượng: Chủ yếu là nông dân. - Phạm vi: Khắp các chấn đồng bằng và vùng Thanh, Nghệ. b. Những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu - Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu: 1741- 1751 - Khởi nghĩa Hoàng Công Chất : 1739- 1769 Địa bàn khởi nghĩa:
Lược đồ hình 55:
Lược đồ khởi nghĩa:
Lược đồ các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài c. Ý nghĩa :
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn: a. Khái quát chung: b. Những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu c. Ý nghĩa Với nông dân: Khẳng định sức mạnh, quyết tâm chống áp bức bóc lột của nhân dân ta. Với chính quyền phong kiến: Làm nghiêng ngả nền thống trị của vua Lê, chúa Trịnh Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu:
Khởi nghĩa Hoàng Công Chất:
Đền thờ Hoàng Công Chất :
Đền thờ Hoàng Công Chất (Điện Biên Phủ) Sơ đồ :
Nguyên nhân SƠ ĐỒ TÓM TẮT KIẾN THỨC VỀ PHONG TRÀO NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII Những cuộc khởi nghĩa lớn Kết quả ý nghĩa Củng cố
Bài tập 1:
Nguyên nhân nào dẫn đến những hậu quả về kinh tế, đời sống nhân dân ta như trên? Chọn những ý kiến đúng?
A. Chính quyền phong kiến suy sụp, mục nát cực độ.
B. Quan lại địa chủ chiếm đoạt ruộng đất.
C. Chính sách thuế khoá quá ngặt nghèo.
D. Nhân dân chưa tích cực, không tham gia lao động sản xuất.
Bài tập 2:
Chọn những kiến thức đúng với tình hình đàng ngoài thế kỉ XVIII:
A. Chính quyền phong kiến mục nát cực độ.
B. Kinh tế sa sút, đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội gay gắt.
C. Phong trào nông dân khởi nghĩa bùng nổ khắp đàng ngoài.
D. Các cuộc khởi nghĩa nông dân thế kỉ XVIII tiêu biểu cho tinh thần anh dũng chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.
Bài tập 3:
A. Phong trào nông dân đàng ngoài thế kỉ XVIII với phong trào nông dân cuối thế kỉ XIV (thời Trần), đầu thế kỉ XVI (thời Lê Sơ) có điểm gì chung? B. Khởi nghĩa nông dân nói chung có gì khác với các cuộc chiến tranh phong kiến thế kỉ XVI-XVII? Hướng dẫn trả lời: A. Điểm chung của các cuộc khởi nghĩa nông dân: - Nguyên nhân khởi nghĩa: - Lực lượng tham gia: - Mục đích khởi nghĩa: - Kết quả: B. Sự khác nhau giữa các cuộc khởi nghĩa nông dân và chiến tranh phong kiến thế kỉ XVI-XVII là: -Khác nhau về: Mục đích. Tính chất. Kết bài
Hướng dẫn về nhà:
Hướng dẫn về nhà - Hoàn thành các bài tập trong vở bài tập. -Trả lời lại các câu hỏi cuối bài sách giáo khoa. -Tìm hiểu thêm về Hoàng Công Chất và cuộc khởi nghĩa của ông. - Đọc trước bài 25 và sưu tầm tư liệu,hình ảnh về khởi nghĩa Tây Sơn, Nguyễn Huệ. Tạm biệt: