Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
Tiết 38: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN ( 1418- 1427) ( Tiếp theo) Kiểm tra bài cũ:
- Trình bày tóm tắt diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong giai đoạn 1418 – 1423 ? - Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của nghĩa quân Lam Sơn trong giai đoạn này ? Gợi ý:
- Đây là giai đoạn đầy khó khăn, thử thách của cuộc khởi nghĩa: Quân địch đông và nham hiểm Lực lượng của ta non yếu, thiếu thốn mọi mặt Nghĩa quân phải ba lần rút lên núi Chí Linh (1418, 1419, 1423) - Tuy gặp nhiều khó khăn nhưng nghĩa quân đã chiến đấu ngoan cường, nhiều tấm gương đã xả thân vì đất nước tiêu biểu là Lê Lai 1.Giải phóng Nghệ An (năm 1424)
Câu hỏi:
1. Giải phóng Nghệ An (năm 1424) - Sau khi quân Minh trở mặt, bao vây tấn công, nghĩa quân Lam Sơn rơi vào tình thế như thế nào? Bộ chỉ huy nghĩa quân:
Đề nghị của Nguyễn Chích:
CH : Trước tình hình đó Nguyễn Chích có đề nghị gì ? Thanh Hoá Nghệ An CH : Vì sao Nguyễn Chích đề nghị chuyển quân vào Nghệ An ? Trích Đại cương Lịch sử Việt Nam:
Trong một buổi họp bàn với các tướng, Nguyễn Chích nói : “Nghệ An là nơi hiểm yếu, đất rộng người đông, tôi đã từng qua lại nên rất thông thuộc đất ấy. Nay hãy trước hết thu lấy Trà Lân, chiếm giữ cho được Nghệ An để làm đất đứng chân, rồi dựa vào sức người và của của đất ấy mà quay ra đánh Đông Đô thì có thể tính xong việc dẹp yên thiên hạ.” (Trích "Đại cương Lịch sử Việt Nam") Nguyễn Chích:
CH : Em hãy nêu một vài nét khái quát về Nguyễn Chích ? Nguyễn Chích là một nông dân nghèo ở Thanh Hóa, đã từng lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân Minh ở nam Thanh Hóa và hoạt động ở vùng bắc Nghệ An. Năm 1420, Nguyễn Chích đem quân gia nhập nghĩa quân Lam Sơn. Ông là một tướng chỉ huy xuất sắc, một nhà quân sự giỏi. Lược đồ:
CH : Trình bày tóm tắt diễn biến cuộc tiến công giải phóng Nghệ An (năm 1424) của nghĩa quân Lam Sơn bằng lược đồ? Lược đồ:
Lam Sơn Tây Đô T©n B×nh ThuËn ho¸ Trà Lân Diễn Châu Khả Lưu Lục Niên Đa Căng Nghệ An 12/10/1424 Nhận xét kế hoạch Nguyễn Chích:
CH : Kế hoạch của Nguyễn Chích có tác dụng gì ? Em có nhận xét gì về kế hoạch của Nguyễn Chích? Kế hoạch của Nguyễn Chích đã giúp nghĩa quân thoát khỏi thế bao vây, mở rộng địa bàn hoạt động. Kế hoạch rất phù hợp với tình hình thời đó. Giải phóng Nghệ An:
- Nguyễn Chích đưa kế hoạch chuyển quân vào Nghệ An - Ngày 12/ 10/ 1424, nghĩa quân bất ngờ tấn công Đa Căng (Thọ Xuân – Thanh Hóa), sau đó hạ thành Trà Lân. - Nghi binh, tập kích địch ở ải Khả Lưu (bờ Sông Lam) - Nhân dân ủng hộ --> giải phóng Nghệ An, Diễn Châu, Thanh Hoá 2.Giải phóng Tân Bình, Thuận Hoá (năm 1925)
Các chiến thắng từ 1424 - 1425:
2. Giải phóng Tân Bình, Thuận Hóa (năm 1425) - Hãy trình bày tóm tắt các chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơn từ cuối 1424 --> cuối 1425? - Tháng 8 / 1425, Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân chỉ huy quân tiến vào Tân Bình, Thuận Hóa. --> Trong 10 tháng nghĩa quân giải phóng từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân. Quân Minh chỉ còn mấy thành lũy bị cô lập và bị nghĩa quân vây hãm Thảo luận nhóm:
CÂU HỎI THẢO LUẬN (2 PHÚT) Hãy so sánh lực lượng giữa ta và quân Minh sau khi giải phóng được Tân Bình, Thuận Hoá ? Ta : lực lượng ngày càng lớn mạnh, trưởng thành vượt bậc , khu giải phóng được mở rộng suốt từ Thanh Hoá đến Thừa - Thiên - Huế Địch : lực lượng bị tiêu hao dần , chúng rơi vào thế bị động phải co cụm ở trong thành Nghệ An và Tây Đô Nghĩa quân lớn mạnh:
Lê Lợi tiến quân vào Nghệ An - Thanh Hóa:
Kết quả:
CH : Chiến thắng Tân Bình, Thuận Hóa đã đem lại kết quả gì ? Mở rộng địa bàn hoạt động trên phạm vi từ Nghệ An vào Tân Bình, Thuận Hoá 3.Tiến quân ra Bắc, mở rộng phạm vị hoạt động (1426)
Lược đồ:
CH : Dựa vào lược đồ, em hãy trình bày kế hoạch tiến quân ra Bắc của Lê Lợi ? Ba đạo quân:
- Tháng 9/ 1426, nghĩa quân chia làm 3 đạo tiến quân ra Bắc : Đạo thứ nhất, tiến ra giải phóng miền Tây Bắc, ngăn chặn viện binh từ Vân Nam sang. Đạo thứ hai, giải phóng vùng hạ lưu sông Nhị (sông Hồng) và chặn đường rút lui của giặc từ Nghệ An về Đông Quan. Đạo thứ ba, tiến ra Đông Quan. Nhiệm vụ:
CH : Nhiệm vụ của 3 đạo quân là gì ? CH : Em có nhận xét gì về kế hoạch tiến quân của ta ? Ba đạo quân cùng tiến thẳng ra Bắc , phối hợp với sự nổi dậy của nhân dân các địa phương đồng bằng sông Hồng , nhằm giành lấy miền trung tâm đất nước “kho người, kho của” để tiến lên giành lấy thắng lợi hoàn toàn. Sự ủng hộ của nhân dân:
CH : Em hãy nêu những dẫn chứng về sự ủng hộ của nhân dân trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ cuối năm 1424 đến cuối năm 1426 ? - Tháng 2- 1425 , Lê Lợi kéo quân đến làng Đa Lôi ( Nam Đàn - Nghệ An) thì già, trẻ tranh nhau đem trâu, rượu đến khao quân. Họ nói: không ngờ ngày nay lại trông thấy uy nghi của nước cũ. Khi nghĩa quân chia nhau đi lấy đất các châu huyện, đi đến đâu người ta nghe tiếng, là quy phục và nhân dân trong cõi dắt díu nhau đến như đi chợ. Mỗi châu, huyện được giải phóng lại có hàng ngàn trai tráng nô nức gia nhập nghĩa quân. Có những gia đình, hai cha con hoặc mấy anh em cùng xin nhập ngũ…” - Bà Lương Thị Minh Nguyệt ở làng Chuế Cầu (Ý Yên – Nam Định) bán rượu thịt ở thành Cổ Lộng, lừa cho giặc ăn uống no say, rồi bí mật quẳng xuống kênh chảy ra sông Đáy; hoặc cô gái người làng Đào Đặng (Hưng Yên) xinh đẹp, hát hay thường được mời đến hát mua vui cho giặc. Đêm đến, sau những buổi ca hát, tiệc tùng, nhiều kẻ chui vào bao vải ngủ để tránh muỗi. Cô cùng trai làng bí mật khiêng quẳng xuống sông. --> Nghĩa quân đi đến đâu cũng được nhân dân ủng hộ về mọi mặt 4. Củng cố, dặn dò
Bài tập:
Kế hoạch của Nguyễn Chính đã mang đến nhiều thắng lợi cho nghĩa quân. Hãy điền những thắng lợi đó vào chỗ trống:
- Ngày 12.10.1424, tập kích đồn ||Đa Căng||; hạ thành ||Trà Lân || buộc địch đầu hàng - Đánh bại quân Trần Túc ở ||Khả Lưu|| bằng kế nghi binh, phần lớn ||Nghệ An|| được giải phóng. - Tháng 8 / 1425, Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân chỉ huy quân tiến vào ||Tân Bình||, ||Thuận Hóa||. Hướng dẫn học:
Hướng dẫn học - Tập trình bày diễn biến của khởi nghĩa Lam Sơn. - Sưu tầm tranh ảnh, mẩu chuyện về Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Lê Lai. - Tìm hiểu phần III, khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc như thế nào?