Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 15 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077). GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT (1075). 1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
Nhà Tống gặp khó khăn:
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta: - Từ giữa thế kỷ XI, tình hình nhà Tống như thế nào? - Thế kỷ XI nhà Tống gặp khó khăn về kinh tế - chính trị. Bên trong: nội bộ triều đình mâu thuẫn, ngân khố cạn kiệt. Nhân dân đói khổ, nổi dậy ở nhiều nơi. Bên ngoài: ở vùng biên giới phía Bắc, các nước Liêu-Hạ thường xuyên quấy nhiễu. Mục đích:
Nhà Tống xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì? Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta: Nguyên nhân: do thế kỷ XI, nhà Tống gặp khó khăn về kinh tế - chính trị. => Nhà Tống xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước. Việc làm của nhà Tống:
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta: - Để chiếm được Đại Việt nhà Tống đã làm gì? - Nhà Tống đã xúi giục Cham-pa tấn công lên từ phía Nam, phía Bắc ngăn cản việc buôn bán giữa 2 nước Việt-Tống, dụ dỗ mua chuộc tù trưởng dân tộc ít người. => Làm suy yếu lực lượng nhà Lý. 2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
Công cuộc chuẩn bị:
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý: - Trước âm mưu xâm lược của quân Tống, nhà Lý chuẩn bị đối phó như thế nào? - Tăng cường canh phòng và luyện tập. - Đem quân đánh Cham-pa, phá vỡ mưu đồ phối hợp của nhà Tống. - Nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy. - Luyện tập quân đội, phong chức tước cho các tù trưởng. - Mộ thêm binh. => Quyết tâm, chu đáo, khẩn trương. - Nhà Lý chủ trương : Tấn công trước để tự vệ. Lý Thường Kiệt:
- Hãy nêu những hiểu biết của em về Lý Thường Kiệt? Lý Thường Kiệt là người phường Thái Hòa (Thăng Long – Hà Nội). Lúc nhỏ đã có chí lớn, ham đọc binh thư, rèn luyện võ nghệ. Lớn lên làm quan cho nhà Lý; nhờ tài năng và công lao ông được thăng dần đến chức Thái úy. Hình ảnh:
Đền thờ Lý Thường Kiệt ở Thanh Hóa Tượng Lý Thường Kiệt Chủ trương:
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý: - Trước tình hình nhà Tống ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta, Lý Thường Kiệt đã có chủ trương như thế nào? - Lý Thường Kiệt chủ trương “Tiến công trước để tự vệ”, “Ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc” - Tại sao Lý Thường Kiệt lại chủ trương “Tấn công trước” để “chặn thế mạnh của giặc”? - Vì ông hiểu được những khó khăn của nhà Tống; mặt khác, châu Khâm, châu Liêm, châu Ung là những nơi tập trung mọi lực lượng chuẩn bị xâm lược nước ta của nhà Tống, do vậy ông tin rằng nếu biết phối hợp, tập trung lực lượng tấn công bất ngờ thì có thể tiêu diệt được lực lượng chuẩn bị của giặc. Lược đồ:
Nơi tập trung lực lượng của quân Tống Lược đồ:
Lược đồ cuộc tấn công để tự vệ của nhà Lý Lý Thường Kiệt Tông Đản Dựa vào lược đồ, em hãy tường thuật diễn biến cuộc tập kích của quân ta vào đất Tống? Lược đồ tấn công để tự vệ của Nhà Lý:
Lý Thường Kiệt Tông Đản Lược đồ cuộc tấn công để tự vệ của nhà Lý Quân ta tiến vào đất Tống:
Tháng 10-1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân tiến vào đất Tống. Sau 42 ngày chiến đấu, quân ta hạ được thành Ung Châu và nhanh chóng rút về nước. Thảo luận nhóm:
Thảo luận nhóm (3 phút) *Nhóm 1,2: Vì sao nói đây là cuộc tấn công để tự vệ chứ không phải là cuộc tấn công để xâm lược? *Nhóm 3,4: Việc chủ động tiến công của nhà Lý có ý nghĩa như thế nào? Đáp án thảo luận:
- Khi tấn công quân ta yết bảng nói rõ mục đích tấn công của mình. - Chỉ tấn công vào các căn cứ quân sự mà địch chuẩn bị làm nơi tập kết để sang xâm lược nước ta. - Khi đạt được mục tiêu, quân ta nhanh chóng rút về nước. - Làm cho quân Tống hoang mang bị động và thêm khó khăn trong việc chuẩn bị xâm lược nước ta và buộc phải kéo dài thời gian. - Quân dân ta tăng thêm lòng tự tin và thời gian chuẩn bị kháng chiến. 3. Củng cố, dặn dò
Câu 1:
1. Để giải quyết khó khăn của mình giữa thế kỷ XI nhà Tống đã làm gì?
a. Đánh 2 nước Hạ - Liêu
b. Đánh Champa để mở rộng lãnh thổ
c. Đánh Đại Việt để giải quyết khó khăn trong nước
d. Tất cả biện pháp trên
Câu 2:
2. Để thực hiện âm ưu đánh chiếm Đại Việt, nhà Tống có chủ trương gì?
A. Xúi giục Cham-pa đánh lên từ phía Nam
B. Ngăn cản viêc buôn bán giữa 2 nước Việt – Tống
C. Dụ dỗ các tù trưởng người dân tộc ở dọc biên giới nước ta
D. Tất cả các ý trên
Câu 3:
3. Để ổn định biên giới phía Nam vị vua nào cùng Lý Thường Kiệt tấn công Cham-pa?
A. Lý Thái Tổ
B. Lý Thái Tông
C. Lý Thánh Tông
D. Lý Thế Tông
Câu 4:
4. Cuộc chiến đấu tiêu diệt thành Ung Châu diễn ra trong bao lâu?
A. 41 ngày
B. 42 ngày
C. 43 ngày
D. 44 ngày
Hướng dẫn học:
HƯỚNG DẪN HỌC 1. Em hãy hoàn thành bảng thống kê dưới đây về cuộc tấn công của quân ta vào đất Tống: Đường tiến quân Đường bộ Đường thủy Chỉ huy Vị trí Kết quả 2. Về học bài, làm bài tập 1, 2 trong SGK. Chuẩn bị phần II-Vẽ lược đồ. CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077). GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 – 1077). Phim tư liệu: