Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 55: VỢ CHỒNG A PHỦ - TÔ HOÀI - I/. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả - Tô Hoài (1920), tên khai sinh là Nguyễn Sen. - Quê ở thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). - Ông có một tuổi thơ và thời trai trẻ vất vả. - Năm 1943, ông gia nhập Hội Văn hoá cứu quốc, trong kháng chiến chống Pháp, ông làm báo và hoạt động văn nghệ ở Việt Bắc. Tác giả:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả - Ông đã để lại một sự nghiệp văn học to lớn với các thể loại: truyện ngắn, tiểu thuyết, kí, tự truyện, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác. - Các sáng tác của tô Hoài thiên về diễn tả những sự thật của đời thường. - Ông có vốn hiểu biết phong phú và sâu sắc về phong tục, tập quán của nhiều vùng khác nhau trên đất nước ta. - Tác phẩm của ông luôn hấp dẫn người đọc bởi lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động của người từng trải, vốn từ vựng giàu có. - Năm 1996 ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. 2. Tác phẩm:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm a) Xuất xứ:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm a) Xuất xứ - "Vợ chồng A Phủ" được in trong tập "Truyện Tây Bắc". - Tập “Truyện Tây Bắc” đưược Tô Hoài viết năm 1953 gồm ba truyện: “Cứu đất cứu mường”, “Mường giơn” và “Vợ chồng A Phủ - “Truyện Tây Bắc” đã được tặng giải nhất, giải thưưởng của Hội văn nghệ Việt Nam 1954-1955 b) Kết cấu của tác phẩm :
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm b) Kết cấu của tác phẩm - Tác phẩm gồm hai phần: P1: Mị và A Phủ ở Hồng Ngài- trong nhà thống lí Pá Tra. P2 : Mị và A Phủ sang Phiềng Sa- nên vợ nên chồng, gặp gỡ cách mạng và trở thành du kích. c) Chủ đề :
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm c) Chủ đề - Thông qua cuộc đời hai nhân vật chính Mỵ – A Phủ, tác phẩm làm nổi bật số phận bi thảm của người nông dân nghèo ,dưới ách thống trị của TDPK miền núi. - Qua sự đổi đời của họ TH muốn khẳng định một chân lí: chỉ có đi theo con đường CM của Đảng, nhân dân các dân tộc miền núi mới thực sự được làm chủ cuộc đời mình II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN a) Cuộc đời bất hạnh của Mị:
a) Cuộc đời bất hạnh của Mị 1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK - Mị bị bắt về làm dâu gạt nợ nhà Pá Tra vì món nợ truyền kiếp - Ở nhà thống Lí Pá Tra Mị phải Sống kiếp sống của súc nô: Ngồi bên tảng đá, cạnh tàu ngựa, mặt cúi buồn rười rượi Một số hình ảnh nhân vật Mỵ:
Nguyên nhân:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK a) Cuộc đời bất hạnh của Mị - Ở nhà thống Lí Pá Tra Mị phải Sống kiếp sống của súc nô: Làm việc quần quật cả ngày không có lúc nghỉ Bị đối xử đánh đập tàn tệ Mị bị đày đoạ tê liệt cả tâm hồn lẫn thể xác Mị đồng nhất mình với con vật nhà thống lí Mị không còn cảm nhận về không gian và thời gian, hành động vô thức b) Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK b) Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi - Mị từ chối lấy A Sử làm chồng Khát vọng tự do hạnh phúc - Lúc đầu bị bắt về làm dâu nhà thống lí; đêm nào Mị cũng khóc, định ăn lá ngón tự tử Phản ứng cực đoan nhưng phản ánh khát vọng sống của Mị thế lực phong kiến và thần quyền khiến Mị chết mà không được chết, sống mà như chết. - Sự nổi loạn của Mị trong đêm tình mùa xuân: Nguyên nhân: tâm hồn Mị bị đánh thức bởi tiếng sáo và mùa xuân Tây Bắc Sự nổi loạn của Mị trong đêm tình mùa xuân:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK b) Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi - Sự nổi loạn của Mị trong đêm tình mùa xuân: Để quên đi cuộc sống hiện tại, cô đã lén lút uống rượu “uống ừng ực từng bát”, rồi say đến lịm người Cái say cùng lúc vừa gây sự lãng quên vừa đem về cõi nhớ: lãng quên thực tại; nhớ về ngày trước và quan trọng là nhớ rằng mình vẫn là một con người, vẫn có quyền sống của một con người. Qúa khứ êm đẹp, hiện tại phũ phàng Mỵ thấy cô đơn, cay đắng cô muốn chết. Nhưng tiếng sáo gọi bạn cứ réo rắt, mời goị … Mị muốn đi chơi Sức ám ảnh của tuổi xuân:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK b) Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi - Sức ám ảnh của tuổi xuân cứ lớn dần. Mị quấn lại tóc, với chiếc váy hoa, rồi rút thêm cái áo để chuẩn bị đi chơi hội. Nhưng A Sử đã trói đứng cô vào cột nhà. - Mùa xuân, tiếng sáo gọi bạn tha thiết, bồi hồi… , tiếng sáo ấy, sức sống trỗi dậy của mùa xuân ấy mạnh đến nỗi cô bị trói mà vẫn không biết mình đang bị trói. Hành động cắt dây trói giải cứu A Phủ:
1. Nhân vật Mỵ: nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK b) Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi - Lúc đầu thấy A Phủ bị trói, Mỵ “thản nhiên ngồi thổi lửa hơ tay” - Khi thấy hai dòng nước mắt của APhủ, Mỵ nghĩ đến nỗi đau của mình, của người đàn bà cũng đã bị trói mà chết - Nhưng tình thương ngươì lấn át nỗi thương thân, Mỵ đã cắt dây trói cho A Phủ, chạy theo A Phủ => Mị chưa bao giờ nghĩ đến 2. Nhân vật A Phủ:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Nhân vật A Phủ - Mồ côi cha mẹ - Bị bán cho người Thái, phiêu bạt tới Hồng Ngài, tự sống bằng sức lao động của mình. - Vì đánh A Sử, bị phạt vạ, bị buộc phải vay tiền => thành nô lệ cho thống Lý PTra Sức sống và khát vọng tự do của APhủ:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Nhân vật A Phủ - A Phủ là một chàng trai khỏe mạnh, lao động giỏi như “con trâu tốt” của núi rừng Tây Bắc. - A Phủ có khát vọng tự do, sẵn sàng phản kháng đánh lại con nhà giàu - Bị phạt vạ một cách tàn nhẫn, A Phủ vẫn gan lì chịu đựng. Bị trói đứng… 3. Đắc sắc nghệ thuật:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 3. Đắc sắc nghệ thuật - Cách tạo ra những nghịch lý trong cuộc đời, số phận, tính cách của nhân vật Mỵ. - Nghệ thuật so sánh ( vừa tương đồng-vừa đòn bẩy); thủ pháp vật hóa để cực tả nỗi đau : kiếp người là kiếp vật của Mỵ. - Cách dùng hình ảnh ẩn dụ độc đáo ( căn buồng của Mỵ) gây cảm giác ngột ngạt, bức bối về một nhà tù rùng rợn Đắc sắc nghệ thuật:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 3. Đắc sắc nghệ thuật - Nghệ thuật kể chuyện, dựng cảnh tạo không khí.Miêu tả chân thực sinh động gần gũi đậm màu sắc dân tộc - Nghệ thuật diến tả tâm lí và phát triển tính cách, xây dựng nhân vật - Vận dụng cách nói của người miền núi hồn nhiên giàu hình ảnh 4. Giá trị tác phẩm:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 4. Giá trị tác phẩm III/. TỔNG KẾT
Tổng kết:
III/. TỔNG KẾT Bằng ngòi bút tài tình của mình, Tô Hoài đã dựng lên “Vợ chồng A Phủ”- một truyện ngắn xuất sắc viết về đề tài miền núi. Với giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo hoà quện trong một chất thơ trong sáng, chắc chắn đây sẽ mãi là một tác phẩm có giá trị trong nền văn học dân tộc. IV/. DẶN DÒ
1. Hướng dẫn học bài :
IV/. DẶN DÒ 1. Hướng dẫn học bài - Học bài - Trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị bài sau: " Tiết 61: Vợ nhặt" 2. Kết bài:
Cảm ơn sự chú ý lắng nghe của thầy cô và các em! Hẹn gặp lại vào tiết học sau