Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 83 THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THẮNG CẢNH I. LÍ THUYẾT
1. Ngữ liệu:
I. LÍ THUYẾT Giới thiệu một danh lam thắng cảnh: 1. Ngữ liệu Văn bản: Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn Ảnh minh họa:
Ảnh minh họa:
Ảnh minh họa:
2. Phân tích:
2. Phân tích Bài viết giới thiệu thắng cảnh ở đâu?Đó là thắng cảnh gì? Vì sao văn bản lại giới thiệu một lúc hai đối tượng? - Văn bản đã giới thiệu Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn, là hai di tích lịch sử nằm giữa thủ đô Hà Nội. Bài thuyết minh đã giúp em hiểu biết đựơc những gì về Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn? - Hồ Hoàn Kiếm: nguồn gốc hình thành, tên hồ gắn với sự tích. - Đền Ngọc Sơn: nguồn gốc, quá trình xây dựng, vị trí, cấu trúc 3. Nhận xét:
3. Nhận xét: Thảo luận nhóm (2 phút) Câu 1: Muốn viết bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh như vậy cần phải có kiến thức gì? Câu 2: Làm thế nào để có kiến thức sâu rộng về một danh lam thắng cảnh? a) Tri thức thuyết minh::
- Muốn có tri thức thuyết minh người viết cần: Đọc sách báo, tra cứu, thu thập tài liệu,ghi chép… Xem tranh ảnh, phim, băng… tốt nhất có điều kiện phải đến tận nơi nhiều lần để xem xét, quan sát, nghe nhìn, hỏi han, tìm hiểu trực tiếp…. a) Tri thức thuyết minh: Trả lời câu hỏi:
Văn bản: Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn được sắp xếp theo bố cục và trình tự như thế nào? - Bố cục có:Thân bài và kết bài. - Theo trình tự: Không gian. b. Cách sắp xếp bốp cục:
Theo em văn bản nay còn có những thiếu sót gì?Có thể bổ sung những vấn đề gì để hoàn chỉnh bài viết?

b) Cách sắp xếp bố cục:

* Bổ sung:

Phần mở bài :

Phần thân bài nờn bổ sung

Cụ thể: Về vị trí của hồ, diện tích, độ sâu, màu nước qua các mùa, cầu Thê Húc, có thể nói kĩ hơn về Tháp Rùa, về Hồ Gươm, quang cảnh đường phố quanh hồ…

Phần kết bài: Hồ Gươm trong lòng dân Việt và bạn bè quốc tế.

- Kết hợp với miêu tả bình luận.

Trả lời câu hỏi:
Văn bản:Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn được tác giả sử dụng những phương pháp thuyết minh nào? - Văn bản sử dụng phương pháp nêu định nghĩa, giải thích và phương pháp phân loại, phân tích. 4. Ghi nhớ:
4. Ghi nhớ Làm thế nào để có tri thức thuyết minh một danh lam thắng cảnh?Bố cục và lời văn của bài giới thiệu cần đảm bảo những yếu tố nào? - Muốn viết bài văn giới thiệu về một danh lam thắng cảnh thì tốt nhất phải đến nơi thăm thú, quan sát hoặc tra cứu sách vở, hỏi han những người hiểu biết về nơi ấy. - Bài giới thiệu nên có bố cục đủ ba phần. Lời giới thiệu ít nhiều có kèm theo miêu tả, bình luận thì sẽ hấp dẫn hơn; tuy nhiên bài giới thiệu phải dựa trên cơ sở kiến thức đáng tin cậy và có phương pháp phù hợp. - Lời văn phải chính xác biểu cảm. II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1:
Bài tập 1: Lập lại bố cục văn bản“Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn”(Thảo luận 5 phút, gồm cả xem tư liệu gợi ý) Gợi ý: Dựa vào bố cục của văn bản và những hình ảnh được xem để lập bố cục Giới thiệu vị trí, địa lí của thắng cảnh. Thắng cảnh gồm bộ phận nào, lần lượt giới thiệu, mô tả từng bộ phận. Vị trí của thắng cảnh trong đời sống tình cảm của con người. II. LUYỆN TẬP: Thông số cụ thể về Hồ Hoàn Kiếm:
Thông số cụ thể về Hồ Hoàn Kiếm - Khu vực quận Hoàn Kiếm, - Tọa độ 21°01′44″N (Bắc) 105°51′09″E (Đông) - Kiểu hồ Nước ngọt - Quốc gia lưu vực Việt Nam - Chu vi 1750m - Khu dân cư Hà Nội Ảnh minh họa:
Hå G­¬m x­a vµ nay Ảnh minh họa:
Caûnh Hoà Göôm,Ñeàn Ngoïc Sôn vaøo ngaøy haï. Ảnh minh họa:
Quang caûnh Hoà Göôm muøa thu Ảnh minh họa:
CÇu Thª Hóc ®ªm giao thõa léng lÉy. Ảnh minh họa:
THAÙP BUÙT,ÑAØI NGHIEÂN,CAÀU THEÂ HUÙC,NEÁP NGOAØI Ảnh minh họa:
Nếp giữa,nếp sau(tiêu bản”Cụ Rùa”),trấn Ba Đình,đời sống tâm linh. Ảnh minh họa:
Hướng về kỉ niệm “ Ngàn năm Thăng Long” Cầu Thê Húc và Đền Ngọc Sơn:

Cầu Thê Húc dẫn vào Đền Ngọc Sơn

Hồ Hoàn Kiếm được du khách cho là một thắng cảnh của Hà Nội. Quanh hồ trồng nhiều loại hoa và cây cảnh. Giữa hồ có tháp Rùa, cạnh hồ có đền Ngọc Sơn. Xung quanh hồ còn có những di tích lịch sử khác như tượng vua Lê Thái Tổ, cầu Thê Húc, tháp Bút, đền Bà Kiệu,... bên cạnh những công trình kiến trúc hiện đại. Toà nhà Bưu điện với tháp đồng hồ cổ kính in bóng hồ Gươm đã đi vào lòng nhiều người dân Hà Nội.

Người dân Hà Nội sống ở khu vực quanh hồ có thói quen ra đây tập thể dục vào sáng sớm, đặc biệt là vào mùa hè. Họ gọi các khu phố nằm quanh hồ là Bờ Hồ.

Tháp Bút (hay là bút tháp) nằm ở cạnh hồ, đối với đài nghiên nằm ở bờ hồ. Mỗi ngày, bóng của Tháp bút ngả xuống chấm mực trong đài nghiên, tạo thành một biểu tượng rất đẹp cho học vấn: "Tháp Bút - đài nghiên - đề thơ lên trời xanh"

Chu vi sát bờ hồ là khoảng 1750m, còn chu vi đường xe cơ giới đi vòng quanh hồ là khoảng 2000m.

Gợi ý:

A. Mở bài:

- Giới thiệu vị trí của Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

B. Thân bài:

Giới thiệu về Hồ Hoàn Kiếm

Nguồn gốc hình thành và sự tích những tên hồ, rùa ở đây .

Diện tích, độ sâu, màu nước qua các mùa, quang cảnh đường phố quanh hồ…

Giới thiệu về Đền Ngọc Sơn:

Nguồn gốc hình thành và quá trình xây dựng, vị trí và cấu trúc đền.

Cầu Thê Húc, có thể nói kĩ hơn về Tháp Rùa.

C. Kết bài: Ý nghĩa của danh lam thắng cảnh trong đời sống của nhân dân và du khách quốc tế.

Bài tập 2:

Bài tập 2 : Giới thiệu theo trình tự tham quan hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn từ xa đến gần, từ ngoài vào trong ta nên sắp xếp thứ tự như sau:

- Từ một điểm nhìn trên cao bao quát toàn bộ cảnh hồ và đền.

- Từ đường Đinh Tiên Hoàng giới thiệu Đài Nghiên, Tháp Bút, rồi qua cầu Thê Húc vào đền.

- Tả bên trong đền.

- Từ trấn Ba Đình nhìn ra hồ, về phía Thuỷ Tạ, phía Tháp Rùa, giới thiệu tiếp.

- Lại từ tầng cao ở phố Hàng Khay, nhìn bao quát toàn cảnh hồ - đền để kết luận.

Bài tập 3:

Bài tập 3 :nếu viết lại bài này theo bố cục 3 phần ta có thể chọn những chi tiết tiêu biểu để làm nổi bật giá trị lịch sử và văn hoá của di tích thắng cảnh như:

- Rùa - Hồ Gươm

- Truyền thuyết trả gươm thần.

- Cầu Thê Húc.

- Tháp Bút, Đài Nghiên.

- Vấn đề giữ gìn cảnh quan và sự trong sạch của Hồ Gươm.

Bài tập 4:
Bài tập 4: Một nhà thơ nước ngoài gọi Hồ gươm là “ chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội”. Em có thể sử dụng câu đó vào phần nào trong bài viết của mình? Phần mở bài: Hồ Gươm thuộc quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Hồ Gươm được coi là hòn ngọc của Thủ đô,vì hồ quá đỗi đẹp đẽ nên khiến cho một nhà thơ nước ngoài đã sững sờ thốt lên:”Lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng thành phố.” Nêu những lưu ý cơ bản về cách giới thiệu danh lam thắng cảnh? Bài học này giúp em được những điều gì? HƯỚNG DẪN HỌC
Hướng dẫn học:
- ThuyÕt minh danh th¾ng H¹ Long. - Häc kÜ kiÕn thøc bµi. - Häc thuéc lßng ghi nhí. - So¹n bµi: ¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh. HƯỚNG DẪN HỌC Kết thúc: