Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 31 TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT I. TẬP TÍNH LÀ GÌ?
Quan sát ảnh:
I. TẬP TÍNH LÀ GÌ? Em hãy quan sát một số hình ảnh sau: Tập tính:
I. TẬP TÍNH LÀ GÌ? Tập tính của động vật là gì? Tập tính có ý nghĩa gì với đời sống động vật? - Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường (bên trong hoặc bên ngoài cơ thể) - Ý nghĩa: Giúp động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại. II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH
Quan sát ảnh:
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH Quan sát ảnh:
Bẩm sinh Học được Phân biệt đặc điểm:
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH Phân biệt đặc điểm tính chất và cho ví dụ về các loại tập tính ở động vật. Phân biệt đặc điểm:
II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH - Loại tập tính sinh ra đã có. - Được di truyền từ bố, mẹ. - Đặc trưng cho loài. - Loại tập tính hình thành trong đời sống cá thể, thông qua học tập, rút kinh nghiệm - Không được DT từ bố, mẹ. - Đặc trưng cho từng cá thể. - Vịt con mới nở thả xuống nước có thể bơi được, nhưng gà thì không. - Nhện chăng lưới,... - Trâu, bò biết thực hiện các động tác theo hiệu lệnh của người nông dân. - Vẹt biết nói tiếng người,... * Lưu ý: Tập tính hỗn hợp là tập tính có cả nguồn gốc bẩm sinh và học được. Quan sát ảnh:
Vừa do bẩm sinh, vừa do học được Phân loại tập tính:
Hãy cho biết tập tính nào dưới đây là tập tính bẩm sinh, tập tính học được: - Đến thời kì sinh sản, tò vò cái đào một cái hố trên mặt đất để làm tổ rồi bay đi bắt một con sâu bướm, đốt cho sâu bị tê liệt, rồi bỏ vào tổ. Tiếp đó tò vò cái đẻ trứng vào tổ và bịt tổ lại, sau một thời gian, tò vò con nở từ trứng ra và ăn con sâu. Các tò vò cái con lớn lên lặp lại trình tự đào hố và đẻ trứng như tò vò mẹ (dù không nhìn thấy các tò vò cái khác làm tổ và sinh đẻ) (1) - Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm (ca dao) (2) - Khi nhìn thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ, những người qua đường dừng lại. (3) - (1) và (2) là tập tính bẩm sinh; (3) là tập tính học được. II. PHÂN LOẠI TẬP TÍNH III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH
Cơ sở thần kinh của tập tính :
Cơ sở của tập tính là các phản xạ. Các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ. Kích thích ngoài hoặc trong Cơ quan thụ cảm Hệ thần kinh Cơ quan thực hiện Hành động III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH Cơ sở thần kinh của tập tính là gì? Sơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính 1. Tập tính bẩm sinh: :
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH 1. Tập tính bẩm sinh: Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh là gì? Đặc điểm của tập tính bẩm sinh? - Chuỗi phản xạ không điều kiện - Do kiểu gen quy định → bền vững, không thay đổi. 2. Tập tính học được::
III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH Cơ sở thần kinh của tập tính học được là gì? Quá trình hình thành tập tính thể hiện như thế nào? - Chuỗi phản xạ có điều kiện - Quá trình hình thành tập tính là quá trình hình thành các mối liên hệ mới giữa các nơron → có thể thay đổi Lưu ý: Sự hình thành tập tính học được ở động vật phụ thuộc vào: Mức độ tiến hoá của hệ thần kinh. Tuổi thọ. 2. Tập tính học được: Cơ sở thần kinh của tập tính:
1. ë ®éng vËt cã hÖ thÇn kinh d¹ng l­íi vµ hÖ thÇn kinh hÖ chuçi h¹ch, c¸c tËp tÝnh cña chóng hÇu hÕt lµ tËp tÝnh bÈm sinh, t¹i sao? 2. T¹i sao ng­êi vµ ®éng vËt cã hÖ thÇn kinh ph¸t triÓn cã rÊt nhiÒu tËp tÝnh häc ®­îc? III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH Cơ sở thần kinh của tập tính:
1. Ở động vật bậc thấp hệ thần kinh đơn giản, số lượng tế bào thần kinh không nhiều nên khả năng học tập rất thấp, việc học tập và rút kinh nghiệm rất khó khăn. Hơn nữa, tuổi thọ thường ngắn nên không có nhiều thời gian cho việc học tập. 2. Người và những ĐV có hệ thần kinh phát triển thuận lợi cho việc học tập và rút kinh nghiệm. Tập tính ngày càng hoàn thiện do phần học tập được bổ sung ngày càng nhiều và càng chiếm ưu thế so với phần bẩm sinh. Ngoài ra ĐV có hệ thần kinh phát triển thường có tuổi thọ dài, giai đoạn sinh trưởng - phát triển kéo dài → thành lập nhiều phản xạ có điều kiện, hoàn thiện các tập tính phức tạp thích ứng với điều kiện sống luôn thay đổi. III. CƠ SỞ THẦN KINH CỦA TẬP TÍNH Quan sát đoạn phim:
CỦNG CỐ
Câu 1:
Câu 1: Tập tính bẩm sinh ở động vật không có đặc điểm:
A. Sinh ra đã có, không cần học hỏi
B. Mang tính bản năng
C. Có thể thay đổi theo hoàn cảnh sống
D. Được quyết định bởi yếu tố di truyền
Câu 2:
Câu 2: Tập tính học được ở động vật có chung đặc điểm:
A. Sinh ra đã có
B. Được truyền từ đời trước sang đời sau
C. Phải học trong đời sống mới có được
D. Suốt đời không đổi
Kết thúc: