Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
SỐ PHẬN CON NGƯỜI (A. Sô Lô Khốp) Tiết 80 (tiếp) II. Đọc - hiểu văn bản
1. Số phận bất hạnh của A. Xô-cô-lốp trong và sau chiến tranh:
II. Đọc - hiểu văn bản 1. Số phận bất hạnh của A. Xô-cô-lốp trong và sau chiến tranh: Chiến tranh đã gây ra những nỗi đau như thế nào cho Xô-cô-lốp ? a. Trong chiến tranh: - Bản thân bị thương, bị bắt, bị đày đọa. - Vợ và 2 con gái chết bom. - Con trai hi sinh vào ngày chiến thắng. -> Chiến tranh cướp đoạt của anh tất cả. Đứa con trai duy nhất:
- Đứa con trai duy nhất, niềm hy vọng cuối cùng của anh đã bị một tên thiện xạ Đức bắn chết đúng ngày 9 tháng 5 năm 1945. Cuộc đời A. Xô-cô-lốp :
…Trong người tôi như có cái gì đó vỡ tung ra…Tôi trở về đơn vị như người mất hồn… - Cuộc đời A. Xô-cô-lốp tiêu biểu và phổ biến cho nhiều con người Xô viết trong chiến tranh. Sau chiến tranh:
b- Sau chiến tranh: Xô-cô-lốp cố kìm nén nỗi đau để sống: - Lái xe trong công việc lao động bình thường. Đau buồn, tìm chén rượu để giải sầu: “Tôi đã quá say mê cái món nguy hại ấy..”. Tâm trạng của Xô-cô-lôp sau chiến tranh:
Phân tích tâm trạng của Xô-cô-lôp sau chiến tranh, từ đó cảm nhận về những nỗi đau chiến tranh? - Tâm trạng: đêm nào cũng mơ thấy vợ con, gối đẫm nước mắt. => Chiến tranh phát xít tàn bạo gây ra những vết thương lòng không thể nào lành được. Tiểu kết:
Tiểu kết Sống một cuộc sống buồn đau tưởng như quá sức chịu đựng nhưng A. Xô-cô-lốp vẫn cố gắng để không rơi vào tuyệt vọng. Đó chính là bản lĩnh kiên cường và nhân hậu của con người Xô Viết: cứng rắn và mềm dịu, kiên cường và nhân ái. Đoạn phim về cuộc sống của Xô-cô-lốp và Va-ni-a: Đoạn phim về cuộc sống của Xô-cô-lốp và Va-ni-a
Thảo luận nhóm :
2. Xô-cô-lốp từ khi gặp Va-ni-a 2. Xô-cô-lốp từ khi gặp Va-ni-a :
2. Xô-cô-lốp từ khi gặp Va-ni-a Cảm xúc và tâm trạng của Xô-cô-lốp sau mấy lần nhìn thấy Va-ni-a? Việc Xô-cô-lốp nhận Va-ni-a xuất phát từ đâu? - Xô-cô-lốp nhìn thấy Va-ni-a đầy sự thương xót :quần áo rách bươm,mặt mũi lem luốc…Chính nét ngây thơ tội nghiệp đã khiến ông lái xe xúc động và nhận đứa bé cùng cảnh ngộ cô đơn như mình làm con. => Một quyết định xuất phát từ tình yêu thương không chút tính toán. Va-ni-a cũng là nạn nhân của chiến tranh :
Va-ni-a có những nỗi đau nào? Qua đó tác giả lại muốn nói lên điều gì? - Va-ni-a cũng là nạn nhân của chiến tranh : cha chết trận mẹ chết bom, không người thân, không quê hương =>Tố cáo chiến tranh phát xít đem lại nỗi đau cho nhân dân Nga Sự xuất hiện của Va-ni-a :
- Sự xuất hiện của Va-ni-a làm cho Xô-cô-lốp nhòa đi những ám ảnh đau thương anh chăm sóc tỉ mỉ cho cuộc sống mới của đứa con nuôi bằng tình thương bộc trực vụng về của người cha : tắm rửa, mua quần áo. =>Tình thương mới chữa được vết thương trong lòng quên bản thân và nỗi khổ của mình, đem tình thương ấp ủ chăm sóc Va-ni-a Người lính già có được hạnh phúc mới, niềm vui bất ngờ. Va-ni-a hạnh phúc, vô tư, hồn nhiên :
- Va-ni-a rất hạnh phúc, vô tư hồn nhiên đón nhận cuộc sống mới trong sự chăm sóc và tình yêu thương của người cha. =>Lòng nhân ái đã giúp 2 con người côi cút vượt qua nỗi cô đơn, hai trái tim lạnh giá đã ấm lên khi chụm lại bên nhau. Xô-cô-lốp bản lĩnh kiên cường :
Tại sao khi Va-ni-a hỏi về chiếc áo bành tô Xô-cô-lốp đã nói dối ? Và chi tiết “Ban ngày…nước mắt “ nói lên điều gì? => Xô-cô-lốp một bản lĩnh kiên cường đã giấu kín nỗi đau quá khứ để dành trọn hạnh phúc và sự an toàn cho con. Vì sao Xô-cô-lốp rời khỏi U-riu-pin-x cơ? Tâm trạng của anh ? - Xô-cô-lốp lái xe đụng phải con bò ..Anh rời khỏi U-riu-pin-x cơ. Khi gặp sóng gió của cuộc sống thực tại có Va-ni-a anh vẫn lạc quan và đầy tự tin để tiếp tục cuộc sống mới. Qua nhân vật Xô-cô-lốp tác giả muốn nói lên điều gì? => Một tính cách Nga khiêm nhường mà quảng đại, dũng cảm mà nhân ái bao dung, một ý chí nghị lực phi thường. 3. Ý nghĩa lời trữ tình ngoại đề :
3. Ý nghĩa lời trữ tình ngoại đề - Đoạn 1: Hai con người côi cút, ai hạt cát đã bị sức mạnh phủ phàng của bão tố chiế tranh thổi bạt tới những miền xa lạ …Cái gì đang chờ đón họ phía trước? Thiêt́ nghĩ rằng con người Nga đó, con người có ý chí kiên cường, sẽ đứng vững được và sống bên cạnh bố, chú bé kia một khi lớn lên sẽ có thể đương đầu với mọi thử thách, sẽ vượt qua mọi chướng ngại trên đường đời nếu như Tổ quốc kêu gọi. => Đó là những suy nghĩ sâu sắc về tính cách Nga, về sự tiếp nối giữa các thế hệ, về nghĩa vụ và trách nhiệm, sự hi sinh vô tư của con người cho Tổ quốc Đoạn 2:
Đoạn 2: Với nỗi buồn thấm thía, tôi nhìn theo 2 bố con …Có lẽ cuộc chia tay của chúng tôi sẽ thanh thản tốt đẹp hơn ; nhưng Va-niu-ska mới đi được ít bước, đôi chân lũn cũn chuệnh choạng, chợt quay lại nhìn tôi, vẫy bàn tay xíu xíu hồng hồng. Bỗng như có một bàn chân con vật nào đó mềm mại nhưng móng sắc nhọn bóp lấy tim tôi, và tôi vội quay mặt đi. Không, không phải những người đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến tranh chỉ khóc trong chiêm bao đâu. Họ cũng khóc trong thực tại đấy. Cái chính ở đây là phải biết kịp thời quay mặt đi. Cái chính ở đây là đừng làm tổn thương trái tim em bé, đừng để cho em thấy những giọt nước mắt đàn ông hiếm hoi nóng bỏng lăn trên má anh. => Đó cũng là số phận của con người từ quá khứ đến hiện tại, mơ ước một thế giới hòa bình, hạnh phúc cho trẻ trong sự hi sinh che chở, bao dung của người lớn các thế hệ cha anh với những trái tim nhân ái vô bờ. Tổng kết:
III. Tổng kết Nêu những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật tác phẩm? 1. Nội dung: Tác phẩm đã tố cáo sự khốc liệt của chiến tranh ca ngợi bản lĩnh kiên cường và lòng nhân ái bao dung của người lính Nga. 2. Nghệ thuật: Miêu tả sâu sắc tinh tế nội tâm nhân vật ; lối kể chuyện hấp dẫn sinh động; nhiều đoạn trữ tình ngoại đề xúc động. Dặn dò:
Dặn dò *Cần nắm vững: 1. Những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của Sô-lô-khốp ? 2. Phân tích nhân vật Xô-cô-lốp? Từ đó nêu chủ đề tác phẩm? 3. Đọc và soạn bài: Ông già và biển cả.