BÀI 1. TRUYỆN TRUYỀN KÌ VÀ TRUYỆN NGẮN HIỆN ĐẠI. 3. CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
3. Chủ đề của truyện
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
BÀI 1. TRUYỆN TRUYỀN KÌ VÀ TRUYỆN NGẮN HIỆN ĐẠI. 3. CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
(NGUYỄN MINH CHÂU)
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động:
Em hãy trả lời câu hỏi sau đây:
Hãy trình bày hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Minh Châu và tác phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa".
Ảnh
Ảnh
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Hình vẽ
1. Tác giả
- Cây bút tiêu biểu của văn xuôi Việt Nam hiện đại. - Phong cách: + Trước năm 1975: ngòi bút sử thi, thiên hướng trữ tình lãng mạn. + Sau năm 1975: cảm hứng thế sự - Được coi là một trong những nhà văn mở đường tinh anh và tài năng nhất của văn học Việt Nam thời kì đổi mới.
NGUYỄN MINH CHÂU (1930 - 1989)
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
1.1. Các tác phẩm tiêu biểu
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
CÁC TÁC PHẨM TIÊU BIỂU
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Cửa sông
Dấu chân Người lính
Bến quê
Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành
Chiếc thuyền ngoài xa
Ảnh
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm
Hình vẽ hình học
Hình vẽ
a. Xuất xứ: Tác phẩm được sáng tác năm 1983, in trong tập truyện cùng tên năm 1987.
Hình vẽ
b. Hoàn cảnh sáng tác: + Đất nước gặp nhiều khó khăn thời hậu chiến. + Nền văn học có tính chất hướng nội quan tâm tới số phận cá nhân trong những hoàn cảnh phức tạp của đời sống.
Hình vẽ
c. Thể loại: Truyện ngắn hiện đại.
Hình vẽ
d. Ngôi kể - điểm nhìn: - Ngôi kể: Thứ nhất - Điểm nhìn: của nhân vật Phùng. Ý nghĩa: + Làm cho câu chuyện chân thực. + Để thấy được sự thay đổi trong quan điểm của Phùng.
Hình vẽ
e. Nhân vật: Người đàn bà hàng chài (nhân vật chính), Phùng (nghệ sĩ nhiêp ảnh), Đẩu (chánh án tòa án huyện), Người đàn ông (chồng người đàn bà hàng chài), thằng Phác (đứa con),...
3. Nhan đề
Ảnh
3. Nhan đề
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
Hình vẽ
Biểu tượng về thiên nhiên đẹp và cuộc sống vùng biển.
Ẩn dụ cho những cuộc sống bấp bênh, trôi nổi trên sóng nước.
Biểu tượng cho mối quan hệ giữa nghệ thuật và đời sống.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
II. Tìm hiểu văn bản
1. Sự biến đổi trong cảm nhận của Phùng về những cư dân
1.1. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi bắt gặp trên bờ biển (Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi bắt gặp trên bờ biển)
Ảnh
Ảnh
1. Sự biến đổi trong cảm nhận của Phùng về những ngư dân
1.1. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi bắt gặp trên bờ biển
* Bối cảnh không gian, thời gian: tại bờ biển, vào buổi sáng bình minh. * Khi chiếc thuyền ngoài xa: - Cảnh tượng: cảnh "đắt" trời cho. - Cảm nhận của Phùng: vẻ đẹp của con người giản dị, hài hòa với vẻ đẹp thiên nhiên cùng biển, tạo nên bức tranh "toàn bích", "toàn thiện", khiến cho cảm xúc của người nghệ sĩ thăng hoa và thấy tâm hồn được thanh lọc.
+ tiếp (Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi bắt gặp trên bờ biển)
Ảnh
1. Sự biến đổi trong cảm nhận của Phùng về những ngư dân
1.1. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi bắt gặp trên bờ biển
* Khi chiếc thuyền vào bờ: - Cảnh tượng: cảnh bạo lực gia đình (chồng đánh vợ, vợ cam chịu, con đánh lại cha để bảo vệ mẹ). - Cảm nhận của Phùng: + Kinh ngạc, trong mấy phút đầu ... đứng há mồm ra nhìn -> Không thể ngờ rằng đằng sau cái vẻ đẹp diệu kì của tạo hóa lại là bi kịch của cuộc đời, là cái ác, là cái xấu. + Cảm nhận của Phùng về những ngư dân: Về người đàn bà: xấu xí, mệt mỏi và cam chịu. Về lão đàn ông: thô kệch, dữ dằn, độc ác, coi việc đánh vợ như một cách để giải tỏa những uất ức, khổ đau.
1.2. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi nghe câu chuyện của người đàn bà tại tòa án huyện (Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi nghe câu chuyện của người đàn bà tại tòa án huyện)
Ảnh
1. Sự biến đổi trong cảm nhận của Phùng về những ngư dân
1.2. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi nghe câu chuyện của người đàn bà tại tòa án huyện
* Bối cảnh không gian: Tại tòa án huyện * Câu chuyện của người đàn bà hàng chài: - Xin quý tòa đừng bắt mình bỏ chồng. - Người đàn bà kể cho Phùng, Đẩu nghe về cuộc đời nhiều nỗi buồn hơn niềm vui của mình. - Kể về sự thay đổi của người chồng. - Gián tiếp trình bày lí do vì sao không bỏ chồng.
+ tiếp (Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi nghe câu chuyện của người đàn bà tại tòa án huyện)
Ảnh
1. Sự biến đổi trong cảm nhận của Phùng về những ngư dân
1.2. Cảm nhận của Phùng về những ngư dân khi nghe câu chuyện của người đàn bà tại tòa án huyện
* Cảm nhận của Phùng: - Về người đàn bà: Ngạc nhiên -> dần hiểu cơ sự -> đồng cảm - Về lão đàn ông: lên án người chồng -> hiểu ra lão đàn ông vũ phu kia vừa là thủ phạm gây ra đau khổ cho người đàn bà, cũng là một nạn nhân của tình trạng đói nghèo, đời sống mưu sinh bấp bênh.
2. Hình tượng người đàn bà hàng chài
Ảnh
2. Hình tượng người đàn bà hàng chài
Hình vẽ
Hình vẽ
* Lai lịch, ngoại hình: - Không được đặt tên cụ thể, chỉ được người kể chuyện gọi là người đàn bà, chị ta, mụ. - Tuổi ngoài 40, vốn sinh ra trong gia đình khá giả. - Ngoại hình xấu: thô kệch, rỗ mặt, khuôn mặt mệ mỏi, áo quần bạc phếch, rách rưới, công việc nặng nhọc.
* Hoàn cảnh sống: - Làm nghề chài lưới, lênh đênh kiếm sống trên biển. - Gia đình đông con nghèo khổ, khó khăn: đẻ nhiều, thuyền chật. - Thường xuyên bị chồng hành hạ, đánh đập. - Chị nhẫn nhục chịu mọi đau đớn khi bị chồng đánh: không kêu, không chống trả, chống trốn chạy.
Hình vẽ
Hình vẽ
Người đàn bà hàng chài là người phụ nữ bất hạnh, nghèo khổ, chịu nhiều đau đớn về thể xác và tinh thần.
+ tiếp
Ảnh
2. Hình tượng người đàn bà hàng chài
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
+ tiếp
Ảnh
2. Hình tượng người đàn bà hàng chài
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
3. Chủ đề của truyện
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Đều là những người có lòng tốt, sẵn sàng, sẵn sàng bảo vệ công lí nhưng kinh nghiệm sống chưa nhiều, còn đơn giản trong cách nhìn nhận suy nghĩ.
Cái nhìn của Phùng, Đẩu
Cái nhìn của người đàn bà hàng chài
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Giải pháp "bỏ chồng"
Tìm giải pháp bỏ người chồng vũ phu là lời khuyên đúng đắn đối với người đàn bà hàng chài.
Không thể bỏ chồng vì còn phải sống vì các con, không chỉ sống cho riêng mình.
Cuộc sống mưu sinh của những ngư dân
Chưa đi sâu vào cuộc sống của người dân để nhận ra những góc khuất lấp ẩn đằng sau mỗi cảnh đời, mỗi con người.
Thấu hiểu lẽ đời, thấu hiểu những cơ cực của người ngư dân để mưu sinh.
Nhận xét
Tuy ít học nhưng lại trải đời, thâm trầm, sâu sắc, thấu hiểu lẽ đời.
Hình vẽ
III. Trả lời câu hỏi
Câu 1.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Điểm nhìn trần Trần thuật của truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa
A. Nhân vật Phùng
B. Nhân vật Đẩu
C. Nhân vật người đàn bà
D. Nhân vật Phát
Câu 2.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát hiện thứ nhất của nhân vật Phùng là gì?
A. Vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa – cảnh đắt trời cho
B. Bức tranh cuộc sống thô bạo, tàn nhẫn
C. Câu chuyện về người đàn bà hàng chài ở tòa án huyện
D. Phát hiện tích cách thật sau vẻ bề ngoài của các nhân vật
Câu 3.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Phát hiện thứ hai của nhân vật Phùng là gì?
A. Vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa – cảnh đắt trời cho
B. Bức tranh cuộc sống thô bạo, tàn nhẫn đầy nghịch lí
C. Câu chuyện về người đàn bà hàng chài ở tòa án huyện
D. Phát hiện tích cách thật sau vẻ bề ngoài của các nhân vật
Câu 4.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Thái độ của người nghệ sĩ Phùng khi chứng kiến bức tranh cuộc sống thô bạo, đầy nghịch lí?
A. Bối rối, trong trái tim như có cái gì đó bóp thắt vào
B. Trong mấy phút đầu, kinh ngạc đến mức đứng há hốc mồm ra nhìn.
C. Tưởng chính mình vừa khám phá cái chân lí của sự toàn thiện.
D. Tất cả các đáp án trên
Câu 5.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Chiếc thuyền ngoài xa kể về ?
A. Chuyến đi thực tế của một người nghệ sĩ nhiếp ảnh và những chiêm nghiệm sâu sắc của ông về nghệ thuật và cuộc đời.
B. Công việc của một người nhiếp ảnh.
C. Cuộc sống của người dân chài ven biển
D. Tất cả các đáp án trên
Câu 6.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Từ câu chuyện về bức tranh nghệ thuật và sự thật cuộc đời đằng sau bức tranh đó, tác giả Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm điều gì?
A. Muốn có ảnh đẹp phải dành nhiều thời gian, tâm huyết.
B. Nghệ thuật phải thoát li khỏi đời sống tầm thường.
C. Nghệ thuật phải bắt nguồn từ hiện thực đời sống.
D. Tất cả các đáp án trên đều đúng.
Câu 7.
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Việc Nguyễn Minh Châu gọi nhân vật là “người đàn bà” một cách phiếm định có ý nghĩa:
A. Gợi lên sự khốn khổ của nhân vật, đến cái tên chị cũng không có.
B. Chị là người vô danh, là hình ảnh tiêu biểu cho cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ như bao người phụ nữ khác trên những miền quê Việt Nam
C. Khiến nhân vật có ý nghĩa khái quát
D. Đáp án A và C
IV. Bài tập về nhà
Bài 1.
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Bài 2.
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
V. Tổng kết
Tổng kết
Cảm ơn
Ảnh