Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 47: THIẾT BỊ BẢO VỆ CỦA MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ I. CẦU CHÌ
1. Công dụng:
1. Công dụng I. CẦU CHÌ Cầu chì có tác dụng bảo vệ mạng điện khi xảy ra sự cố (ngắn mạch hay quá tải). Cầu chì là loại thiết bị điện dùng để bảo vệ an toàn cho các đồ dùng điện, mạch điện khi xảy ra sự cố ngắn mạch hay quá tải. 2. Cấu tạo và phân loại:
2. Cấu tạo và phân loại I. CẦU CHÌ Cầu chì gồm có những bộ phận nào? 1. Vỏ 2. Cực giữ dây chảy và dây dẫn điện 3. Dây chảy * Câu hỏi thảo luận:
Vỏ của cầu chì được làm bằng vật liệu gì? Vỏ cầu chì thường được làm bằng sứ, nhựa hoặc thủy tinh. Tại sao vỏ cầu chì thường được làm bằng vật liệu đó? Vì nó có khả năng cách điện tốt. Công dụng của vỏ cầu chì là gì? Cách điện, bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Các cực giữ dây chảy và dây dẫn làm bằng vật liệu gì? Các cực giữ dây chảy và dây dẫn được làm bằng đồng. Dây chảy được làm bằng vật liệu gì? Dây chảy được làm bằng dây chì. Tại sao dây chảy thường được làm bằng chì? Vì nó có nhiệt độ nóng chảy thấp nên có khả năng bảo vệ mạch điện cao. b) Phân loại cầu chì:
2. Cấu tạo và phân loại I. CẦU CHÌ Có nhiều loại: Cầu chì hộp, cầu chì nút, cầu chì ống,… Hãy gọi tên các loại cầu chì trong hình 53.2?

- Cầu chì hộp: a

- Cầu chì ống: b, d, e

- Cầu chì nút: c

* Câu hỏi thảo luận:
Trong các loại cầu chì đó, cầu chì loại nào thường được dùng trong mạng điện gia đình nhất? Cầu chì hộp thường được dùng trong mạng điện gia đình nhất. 3. Nguyên lí làm việc:
3. Nguyên lí làm việc I. CẦU CHÌ Cầu chì được lắp ở đâu trong mạch điện? Cầu chì được mắc nối tiếp với tải. Hãy nêu nguyên lí làm việc của cầu chì? Khi dòng điện tăng lên quá giá trị định mức thì dây chảy nóng chảy và bị đứt làm hở mạch điện bảo vệ mạch điện và các đồ dùng điện, thiết bị điện. * Câu hỏi thảo luận:
Có được thay dây chảy bằng vật liệu dẫn điện khác khi dây chảy cầu chì bị đứt không? Có, nhưng phải chọn dây chảy cầu chì theo trị số dòng điện định mức. * Giải thích ý nghĩa số liệu kĩ thuật:
Hãy giải thích các số liệu ghi trên một cầu chì như sau: 500V-15A. II. APTOMAT
1. Nhiệm vụ:
II. APTOMAT 1. Nhiệm vụ Aptomat có nhiệm vụ gì ở mạng điện trong nhà? - Là thiết bị tự động cắt mạch điện khi bị ngắn mạch hoặc quá tải. Aptomat có thể thay thế cầu chì được không? - Nó có thể thay thế cầu chì được. Tại sao ta có thể dùng aptomat thay thế cầu chì? - Vì aptomat là thiết bị phối hợp chức năng của cầu dao và cầu chì. 2. Nguyên lý hoạt động:
II. APTOMAT 2. Nguyên lý hoạt động

- Khi mạch điện bị ngắn mạch hoặc quá tải, dòng điện trong mạch điện tăng lên vượt quá định mức, aptomat tác động tự động cắt mạch điện, bảo vệ mạch điện, thiết bị và đồ dùng điện khỏi bị hỏng. Như vậy aptomat đóng vai trò như cầu chì.

- Sau khi đã xác định được nguyên nhân gây sự cố của mạch điện và sửa chữa xong, lúc đó ta bật núm điều chỉnh về vị trí đóng mạch điện. Mạch điện sẽ có điện. Như vậy, aptomat đóng vai trò như cầu dao.

* Câu hỏi thảo luận:
Khi aptomat tự động cắt mạch điện ta có nên bật nó trở lại ngay không? Lúc đó ta phải làm gì? Khi aptomat tự động cắt mạch điện ta không nên bật nó trở lại ngay, lúc đó ta cần kiểm tra và tìm nguyên nhân làm aptomat cắt mạch điện và khắc phục nguyên nhân đó, sau đó mới bật aptomat trở lại. III. BÀI TẬP CỦNG CỐ
1. Chọn đáp án đúng nhất:
III. BÀI TẬP CỦNG CỐ 1. Chọn đáp án đúng nhất Thiết bị bảo vệ mạch điện và các đồ dùng điện khi có sự cố ngắn mạch hay quá tải là:
A. Ổ cắm điện.
B. Máy biến áp.
C. Cầu chì.
D. Công tắc.
Trong cầu chì, bộ phận nào quan trọng nhất?
A. Vỏ.
B. Các cực giữ dây.
C. Dây chảy.
Nếu trong mạch điện có dùng aptomat, ta có cần dùng cầu chì và cầu dao hay không? Vì sao?
A. Có
B. Không.
Cầu chì được lắp trong mạch điện như thế nào?
A. Trên dây pha.
B. Trên dây trung hòa.
C. Trên dây trung hòa và nối tiếp với tải.
D. Trên dây pha và nối tiếp với tải.
2. Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
III. BÀI TẬP CỦNG CỐ 2. Điền từ thích hợp vào chỗ trống
Dây chảy được mắc ||nối tiếp|| với mạch điện cần bảo vệ. Khi xảy ra sự cố ngắn mạch hay ||quá tải|| , ||dòng điện|| tăng lên quá giá trị định mức, dây chảy cầu chì bị nóng chảy và bị đứt, làm mạch điện bị ||hở||, bảo vệ mạch điện và các đồ dùng điện, thiết bị điện không bị hỏng. 3. Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống để nêu lên nguyên lí làm việc của aptomat?:
III. BÀI TẬP CỦNG CỐ 3. Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống để nêu lên nguyên lí làm việc của aptomat?
Khi mạch điện bị ||ngắn mạch|| hay ||quá tải||, dòng điện trong mạch tăng lên quá giá trị định mức, aptomat tự động ||cắt|| mạch điện, bảo vệ mạch điện và đồ dùng điện. Sau khi sửa chữa xong ta bật núm điều chỉnh lại để sử dụng. IV. DẶN DÒ
1. Ghi nhớ:
• Cầu chì và aptomat là những thiết bị bảo vệ ngắn mạch và quá tải của mạng điện trong nhà. • Bộ phận quan trọng nhất của cầu chì là dây chảy, được thiết kế phù hợp với dòng điện định mức (ghi trên vỏ cầu chì) • Aptomat là thiết bị phối hợp cả chức năng cầu chì và cầu dao, tự động bảo vệ mạch điện khi ngắn mạch hoặc quá tải. Trên vỏ aptomat có ghi điện áp và dòng điện định mức. 2. Hướng dẫn học bài:
Hướng dẫn học bài Học hiểu phần ghi trọng tâm của bài Làm đủ các bài tập ở SBT Đọc thêm phần có thể Chuẩn bị bài mới: Thực hành: Cầu ch 3. Kết bài:
Cảm ơn sự chú ý lắng nghe của thầy cô và các em!