Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
Tiết 67 NHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH (Nguyễn Thi) I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả. * a. Cuộc đời: - Nguyễn Thi (1928- 1968) - Tên khai sinh là Nguyễn Hoàng Ca, quê ở Hải Hậu - Nam Định. - Nguyễn Thi sinh ra trong một gia đình nghèo, mồ côi cha từ năm 10 tuổi, mẹ đi bước nữa nên vất vả, tủi cực từ nhỏ. - Năm 1945, tham gia cách mạng - Năm 1954, tập kết ra Bắc - Năm 1962, trở lại chiến trường miền Nam. - Ông hi sinh ở mặt trận Sài Gòn trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968. Sự ngiệp sáng tác:
b. Sự ngiệp sáng tác: - Sáng tác của Nguyễn Thi gồm nhiều thể loại: bút kí, truyện ngắn, tiểu thuyết. - Ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000. - Tư tưởng và phong cách nghệ thuật: Nguyễn Thi gắn bó với nhân dân miền Nam và thực sự xứng đáng với danh hiệu: Nhà văn của người dân Nam Bộ. Nhân vật của Nguyễn Thi có cá tính riêng nhưng tất cả đều có những đặc điểm chung "rất Nguyễn Thi". Họ thể hiện được tính chất Nam bộ: thẳng thắn, bộc trực, lạc quan, yêu đời, giàu tình nghĩa. 2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình:
I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả. 2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình: a. Xuất xứ: Tác phẩm được viết ngay trong những ngày chiến đấu ác liệt khi ông công tác với tư cách là một nhà văn - chiến sĩ ở Tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng (tháng 2 năm 1966). Sau được in trong Truyện và kí, NXB Văn học Giải phóng, 1978. Tóm tắt tác phẩm:
2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình: Việt sinh ra trong một gia đình Cách mạng, bố mẹ đều bị giặc Mĩ giết hại. Việt và Chiến hăng hái tòng quân đi giết giặc... Trong một trận đánh, Việt hạ được một xe bọc thép của địch nhưng bị thương nặng, lạc đơn vị. Việt ngất đi tỉnh lại nhiều lần. Mỗi lần như thế anh hồi tưởng về gia đình, đồng đội... Lần thứ tư, Việt tỉnh lại... cảnh chiến trường và tiếng súng ...anh nhớ tới ngày cùng chị Chiến giành nhau đi bộ đội. Chú Năm cho phép cả hai lên đường và ghi vào cuốn sổ gia đình sự kiện này. Hai chị em tính toán thu xếp việc nhà. Chiến và Việt khiêng bàn thờ má sang gửi chú Năm rồi ra trận. Sau đó anh Tánh và đồng đội cũng tìm thấy Việt và đưa anh về đơn vị điều trị. Việt muốn viết thư cho chị Chiến. Chủ đề:
I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả. 2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình: * Xuất xứ. * Đọc và tóm tắt. * Chủ đề: Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người dân Nam Bộ: yêu nước, căm thù giặc; khẳng định tình cảm gia đình là sức mạnh to lớn để chiến thắng kẻ thù. II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Nghệ thuật kể chuyện:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. - Truyện được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn của nhân vật nào? - Nhân vật đó được đặt trong 1 tình huống ra sao? - Tác dụng của cách trần thuật đó? - Truyện được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn của nhân vật Việt. - Việt bị rơi vào tình huống đặc biệt: trong một trận đánh, bị thương nặng, phải nằm lại chiến trường, nhiều lần ngất đi => tỉnh lại, tỉnh => ngất đi, anh hồi tưởng về quá khứ: gia đình, đồng đội. => Cách trần thuật theo dòng ý thức miên man của nhân vật khi đứt, khi nối. Tác dụng của cách trần thuật:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. - Tác dụng của cách trần thuật: Đem đến cho tác phẩm màu sắc trữ tình, tự nhiên, sống động. Nhà văn có thể nhập sâu vào thế giới tâm trạng nhân vật để dẫn dắt câu chuyện. Giúp diễn biến của truyện linh hoạt về thời gian, có thể xáo trộn không gian với thời gian. => Kiểu truyện tâm trạng, khởi phát từ kí ức của người lính. 2. Truyền thống gia đình:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. 2. Truyền thống gia đình - Tìm hình ảnh mang ý nghĩa biểu trưng cho truyền thống gia đình Việt? Phân tích ý nghĩa hình ảnh đó? - Truyền thống nào đã gắn bó những người con trong gia đình Nam bộ ấy với nhau? * Biểu hiện: Cuốn sổ gia đình Ghi tội ác của giặc. Ghi chiến công của các thành viên trong gia đình. Các thế hệ gia đình đều phải chịu đau thương:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. 2. Truyền thống gia đình * Biểu hiện: Cuốn sổ gia đình - Các thế hệ gia đình đều phải chịu đau thương: Ông nội bị giặc giết Cha bị chặt đầu Má bị trúng bom đạn của Mĩ Chú Năm bị thương. Đau thương mất mát hun đúc ngọn lửa căm thù. Đau thương, mất mát: Thảm sát Mĩ Lai, 1968
Truyền thống cách mạng vẻ vang:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. 2. Truyền thống gia đình -Truyền thống cách mạng vẻ vang: Cha: là cán bộ Việt Minh anh dũng. Má là hiện thân của truyền thống: nén đau thương, sống-tranh đấu,... Chú Năm: lưu giữ và kết tinh đầy đủ hơn cả cho truyền thống gia đình. Việt và Chiến: hăng hái tham gia chiến đấu, gan góc, dũng cảm. =>Yêu nước, thuỷ chung, giàu tình nghĩa, kiên cường. => Truyền thống yêu nước mãnh liệt, căm thù giặc và tinh thần chiến đấu dũng cảm đã gắn kết những người con trong gia đình với nhau. Lời của chú Năm:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Nghệ thuật kể chuyện. 2. Truyền thống gia đình Câu nói có ý nghĩa gì trong việc khẳng định về truyền thống gia đình? * Biểu hiện: cuốn sổ gia đình * Lời của chú Năm: “...chuyện gia đình ta nó cũng dài như sông, để rồi chú sẽ chia cho mỗi người một khúc mà ghi vào đó”. Dòng sông truyền thống:
Dòng sông truyền thống: Sự nối tiếp về huyết thống Nối tiếp về truyền thống yêu nước, quật cường =>Kế thừa và phát huy Thế hệ đi trước tạo nên truyền thống gia đình Thế hệ nối bước truyền thống Mỗi người một khúc => Mỗi người có nét tính cách riêng Dặn dò:
Hướng dẫn chuẩn bị bài học: 1. Phân tích, so sánh vẻ đẹp của nhân vật Chiến và Việt. 2. Tính sử thi của tác phẩm? 3. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm? 4. Giá trị của tác phẩm? Câu hỏi 1:
Câu 1: Nhân tố nào không ảnh hưởng đến sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Thi?
A. Mảnh đất và vẻ đẹp tinh thần của người dân Nam bộ
B. Cuộc kháng chiến chống Mĩ ác liệt và gian khổ
C. Quê hương Nam Định
D. Trái tim nhạy cảm, tài năng của người nghệ sĩ
Câu hỏi 2:
Câu 2: Cách hiểu đầy đủ nhất về dòng sông truyền thống?
A. Dòng chảy huyết thống.
B. Dòng chảy liên tục từ các thế hệ
C. Là sự nối tiếp của nhiều khúc sông.
D. Dòng chảy liên tục có tính kế thừa và phát huy truyền thống yêu nước từ những thế hệ ông cha đến đời chị em Chiến và Việt.