Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 29 ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG VÀ SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH I. ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG
1. Đồ thị điện thế hoạt động :
Qua đồ thị ở hình 29.1 cho ta biết những thông tin gì? Vậy thế nào là điện thế hoạt động? Điện thế nghỉ 1. Đồ thị điện thế hoạt động Bằng cách nào người ta xác định được khi tế bào bị kích thích sẽ xuất hiện điện thế hoạt động? - - - I. ĐIỆN THẾ HOẠT ĐỘNG Đồ thị điện thế hoạt động :
- Đồ thị điện thế hoạt động; gồm 3 giai đoạn: mất phân cực (khử cực), đảo cực và tái phân cực. - Điện thế hoạt động: Là sự thay đổi điện thế giữa trong và ngoài màng khi nơron bị kích thích. 1. Đồ thị điện thế hoạt động 2. Cơ chế hình thành điện thế hoạt động: :
- Nguyên nhân là do: sự thay đổi tính thấm của màng đối với các ion thay đổi, gây nên sự khử cực (khi Na từ ngoài vào tế bào) - đảo cực (Na tiếp tục vào) - tái phân cực (khi K từ trong tế bào ra ngoài). 2. Cơ chế hình thành điện thế hoạt động: Cơ chế hình thành điện thế hoạt động:
Cổng Na mở Na Na tích điện dương đi vào màng TB làm trung hòa điện tích âm ở mặt trong tế bào gây nên mất phân cực Cổng Na mở Na Na tiếp tục vào dư thừa làm cho mặt trong tế bào tích điện dương so với mặt ngoài tích điện âm gây nên đảo cực. Cổng Na đóng K mở K K đi ra mang theo điện tích dương nên làm cho mặt ngoài màng tế bào mang điện tích dương , gây nên tái phân cực. 2. Cơ chế hình thành điện thế hoạt động Cơ chế hình thành điện thế hoạt động:
Cơ chế hình thành điện thế hoạt động:
Cơ chế hình thành điện thế hoạt động:
- - - - - - - - - - - - - - - - - ATP ADP 2K NGOÀI TB TRONG TB 2K MÀNG TB 2K 2K 2K 2K 2K 2K 3Na Na 3Na 3Na 3Na 3Na 3Na Na Na Sau ba giai đoạn chênh lệch điện tích đã trở lại – 70mV nhưng ion trong và ngoài màng thay đổi như thế nào so với trước? Sau ba giai đoạn: Na bên trong nhiều, K bên ngoài nhiều. Để duy trì nồng độ ion Na bên ngoài nhiều, K bên trong nhiều của trạng thái điện thế nghỉ, thì cần có sự trả lại ion, quá trình này nhờ hoạt động của bơm Na-K II. SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH TRÊN SỢI THẦN KINH
Quan sát tranh:
II. SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH TRÊN SỢI THẦN KINH Phiếu học tập:
Nghiên cứu SGK để hoàn thành phiếu học tập XTK lan truyền liên tục từ vùng này sang vùng khác kề bên. Do mất phân cực,đảo cực và tái phân cực liên tiếp hết vùng này sang vùng khác trên sợi thần kinh Tốc độ chậm: 3-5m/s XTK lan truyền theo cách nhảy cóc từ eo Ranvie này đến eo Ranvie khác Do mất phân cực,đảo cực và tái phân cực liên tiếp từ eo Ranvie này sang eo ranvie khác trên sợi thần kinh Tốc độ nhanh: 100m/s 1. Lan truyền xung thần kinh:
1. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh không có bao miêlin - - - - A B C - - - - - D Lan truyền xung thần kinh:
1. Lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh có bao miêlin - - - - A B C - - - - - D Lan truyền xung thần kinh:
- Trên sợi thần kinh không có bao miêlin, xung thần kinh truyền liên tục từ vùng này sang vùng khác kế tiếp. - Trên sợi thần kinh có bao miêlin, xung thần kinh truyền theo kiểu nhảy cóc từ eo Ranvie này sang eo Ranvie tiếp theo - tốc độ truyền xung nhanh hơn trên sợi không có bao miêlin. Lan truyền xung thần kinh:
Tại sao điện thế hoạt động lan truyền trên sợi TK có bao miêlin theo lối “nhảy cóc”? Vì miêlin có tính chất cách điện, nên không khử cực và đảo cực ở vùng có bao miêlin. Trả lời câu hỏi:
CÂU LỆNH SGK Xung thần kinh lan truyền theo các bó sợi thần kinh có bao miêlin từ vỏ não xuống đến các cơ ngón chân làm ngón chân co lại. Hãy tính thời gian xung thần kinh lan truyền từ vỏ não xuống ngón chân (biết chiều cao của người nào đó là 1,6 m, tốc độ lan truyền là 100 m/ giây). Giải Thời gian xung thần kinh lan truyền từ vỏ não xuống ngón chân là: 1,6 m : 100 m / giây = 0,016 giây Sự lan truyền xung thần kinh:
- - - - A B C - - - - D Khi xung thần kinh lan truyền từ A sang B, xung ở B kích thích C tại sao lại không kích thích trở lại A? Do điểm A đang bị khử cực và đảo cực, hưng tính giảm, đang ở giai đoạn bị trơ không nhận kích thích nên xung không truyền trở lại. II. SỰ LAN TRUYỀN XUNG THẦN KINH TRÊN SỢI THẦN KINH Trả lời câu hỏi:
Tại sao sau 45 phút học bài căng thẳng cần có 5 – 10 phút giải lao? Sau 1 thời gian dài lao động trí óc căng thẳng thì khả năng nhận và trả lời kích thích của tế bào thần kinh giảm xuống, dẫn đến khả năng tiếp thu bài giảm, cần phải nghỉ ngơi để khôi phục trở về như cũ. Kết thúc: