Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 40: ĐÀN GHITA CỦA LORCA - THANH THẢO - I/. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả Qua phần tiểu dẫn, em hãy rút ra những nét nổi bật về nhà thơ Thanh Thảo ? - Ông nổi tiếng với những bài thơ và trường ca mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và thời hậu chiến, thể hiện nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại. - Ông dành nhiều tâm huyết cho việc đổi mới thơ Việt. 2. Tác phẩm:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm - Xuất xứ: Trích trong tập " Khối vuông Ru-bich" (1985) - Khối vuông ru-bich – những gợi ý cho sự cách tân nghệ thuật của nhà thơ Thanh Thảo Gar-xi-a Lor-ca :
I/. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936) Thánh đường Sagrada Familia :
Thánh đường Sagrada Familia – biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha Những trận đấu bò tót:
Những trận đấu bò tót, niềm kiêu hãnh của người Tây Ban Nha Đàn ghi ta :
Đàn ghi ta (Tây Ban cầm) 3. Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca :
- Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936): Một thiên tài: sáng chói của VH hiện đại Tây Ban Nha Một nhân cách cao đẹp: yêu nhạc dân gian, dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân, dũng cảm đấu tranh với nền chính trị độc tài, nền nghệ thuật già nua, bảo thủ. Một số phận đầy oan khuất: cái chết bi thảm I/. TÌM HIỂU CHUNG 3. Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca Thơ Gar-xi-a Lor-ca:
Gar-xi-a Lor-ca (năm 1914) “Khi nào tôi chết hãy vùi thây tôi cùng với cây đàn dưới lớp cát Khi nào tôi chết hãy vùi thây tôi giữa rặng cây cam và đám bạc hà Khi nào tôi chết hãy vùi thây tôi, tôi xin các người đó nơi một chiếc chong chóng gió Khi nào tôi chết!” Giá trị các tác phẩm thơ Lor-ca:
“ Nhờ có những vần thơ tài hoa mang đậm chất dân gian của ông mà người ta nghe thấy tiếng hoàng hôn than khóc ánh bình minh, tiếng đàn guitare cất lên xao xuyến… Cũng chính nhờ có thơ ông mà đất nước Tây Ban Nha hiện lên với chiều dài sâu thẳm của lịch sử, với những sắc màu độc đáo, nồng nhiệt, nhưng vẫn phảng phất đâu đó một nỗi buồn mênh mang trong tâm hồn…” 4. Thể thơ:
I/. TÌM HIỂU CHUNG Tự do mang phong cách tượng trưng- siêu thực 4. Thể thơ - Chủ nghĩa tượng trưng - siêu thực: Xuất hiện vào đầu XX, trở thành một cuộc cách mạng trong thơ ca. Thể hiện qua việc phá vỡ các khuôn mẫu tư tưởng, đánh thức khát vọng vươn dậy khỏi mọi trói buộc. Hình tượng trong thơ mang tính chất đa nghĩa, liên tưởng, giàu suy tư. 5. Bố cục:
I/. TÌM HIỂU CHUNG 5. Bố cục - 6 dòng đầu: hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân nghệ thuật. - 12 dòng kế: Lor-ca với cái chết oan khuất. - Còn lại: niềm xót thương Lor-ca, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca. II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN
Lời đề từ:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN latex(rarr) di chúc: - Tình yêu nghệ thuật, lẽ sống mà Lor-ca không thể rời xa. - Tình yêu Tổ quốc nồng nàn - Chôn cây đàn không có nghĩa là phủ nhận mọi giá trị sáng tạo nghệ thuật mà mong muốn tương lai phải tiếp nối, nhân lên. 1. Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 1. Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha những tiếng đàn bọt nước Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt li-la li-la li-la đi lang thang về miền đơn độc với vầng trăng chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân nghệ thuật:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 1. Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha - “những tiếng đàn” “bọt nước” latex(rarr) tiếng đàn hấp dẫn kỳ lạ : những âm thanh có hình khối: tròn trịa, mỏng manh nhưng không thể bị tiêu diệt - áo choàng đỏ gắt latex(rarr) gợi những đấu trường bò tót latex(rarr) gợi hình dung về một đấu trường đặc biệt Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân nghệ thuật:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 1. Hình ảnh Lor-ca – người nghệ sĩ tự do, khát vọng cách tân trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban Nha “lang thang, miền đơn độc, vầng trăng chếnh choáng, yên ngựa mỏi mòn, hát nghêu ngao”: latex(rarr)Người nghệ sĩ dân gian tự do, tài hoa, ôm ấp khát vọng cách tân nghệ thuật và đấu tranh vì một nền dân chủ nhưng lại rất mong manh như một kỵ sĩ đơn độc trên hành trình lý tưởng ấy. 2. Lor-ca với cái chết oan khuất:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Lor-ca với cái chết oan khuất Tây Ban Nha hát nghêu ngao bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ Lor-ca bị điệu về bãi bắn chàng đi như người mộng du tiếng ghi ta nâu bầu trời cô gái ấy tiếng ghi ta lá xanh biết mấy tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy Lor-ca với cái chết oan khuất:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Lor-ca với cái chết oan khuất Tây Ban Nha hát nghêu ngao bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ Lor-ca bị điệu về bãi bắn chàng đi như người mộng du - Hình ảnh vừa hiện thực, tượng trưng. - Nghệ thuật: hoán dụ: “áo choàng bê bết đỏ”: gợi ra cảnh Lor-ca bị hành hình đột ngột, bất ngờlatex(rarr)cái chết bi thảm đối lập: hát nghêu ngao áo choàng bê bết đỏ khát vọng hiện thực cái đẹp tàn ác latex(rarr) bi kịch của người nghệ sĩ cách tân trong thời đại bạo tàn. Lor-ca với cái chết oan khuất:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Lor-ca với cái chết oan khuất tiếng ghi ta nâu bầu trời cô gái ấy tiếng ghi ta lá xanh biết mấy tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy - Hình ảnh tượng trưng, siêu thực: âm thanh vỡ ra thành màu sắc, hình ảnh: Nỗi niềm hướng tới quê hương Niềm tha thiết với cuộc sống Nghệ thuật:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 2. Lor-ca với cái chết oan khuất - nhân hóa - ẩn dụ chuyển đổi cảm giác - hoán dụ latex(rarr) Tạo ấn tượng về cái chết đầy bi phẫn - Tiếng đàn của người nghệ sĩ Lor-ca trong khoảnh khắc bi thương: niềm yêu tha thiết quê hương, cuộc sống mang trong mình một tình yêu thủy chung nỗi đau đớn trước cái chết oan khuất 3. Niềm xót thương Lor-ca, suy tư về • cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 3. Niềm xót thương Lor-ca, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca không ai chôn cất tiếng đàn tiếng đàn như cỏ mọc hoang giọt nước mắt vầng trăng long lanh trong đáy giếng đường chỉ tay đã đứt dòng sông rộng vô cùng Lor-ca bơi sang ngang trên chiếc ghi ta màu bạc chàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xoáy nước chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt li – la li – la li – la - “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” latex(rarr) không ai chôn cất tiếng đàn - NT: so sánh, tượng trưng: Niềm tiếc xót cái chết, hành trình cách tân nghệ thuật dang dở của Lor-ca. Niềm tin vào sự bất tử của nghệ thuật mà Lor-ca sáng tạo. latex(rarr) Nỗi buồn của tác giả vì khát vọng của Lor-ca không ai tiếp tục Niềm xót thương Lor-ca, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca:
II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN 3. Niềm xót thương Lor-ca, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca - Hình ảnh tượng trưng, đầy chất thơ: đường chỉ tay đã đứt, ném lá bùa, ném trái tim mình,.. → định mệnh, cõi chết - Tác giả suy tư về sự giã từ của Lor-ca : đậm chất nghệ sĩ : trong sạch, ngay thẳng, không quỳ gối trước bất công latex(rarr)cuộc đời đơn độc, ngắn ngủi nhưng mãi mãi gắn bó với nghệ thuật Nghệ thuật láy âm :
3. Niềm xót thương Lor-ca, suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca II/. ĐỌC HIỂU - VĂN BẢN Hoa Li la (Tử đinh hương) - Gợi hợp âm của tiếng đàn ghi ta: giàu tính nhạc - Gợi hình ảnh bông hoa buồn, chia li - Gợi chuyến đi thăm thẳm và đơn độc của người nghệ sĩ latex(rarr)Tiếng lòng tri ân sâu sắc đối với nghệ sĩ, thiên tài Lor-ca. III/. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật:
III/. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật - Bài thơ có sự kết hợp hài hoà giữa hai yếu tố thơ và nhạc, cấu tứ tự sự và trữ tình. - Những liên tưởng bất ngờ, nhiều so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, phép chuyển đổi cảm giác... - Hình ảnh, màu sắc gắn với cảm xúc và suy tưởng. latex(rarr)Phong cách tượng trưng, siêu thực 2. Chủ đề:
- Bài thơ làm sống lại huyền thoại Gar -xi-a Lor-ca, một nghệ sĩ tự do, cô đơn; một cái chết đầy oan khuất; một nhân cách cao quý, một tâm hồn bất diệt. - Sự đồng cảm thương tiếc sâu sắc của nhà thơ. - Ghi nhớ: SGK III/. TỔNG KẾT III/. TỔNG KẾT 2. Chủ đề IV/. DẶN DÒ
1. Hướng dẫn học bài:
- Học bài - Trả lời các câu hỏi SGK - Học thuộc ghi nhớ - Chuẩn bị bài sau: " Tiết 45: Người lái đò sông Đà" IV/. DẶN DÒ 1. Hướng dẫn học bài 2. Kết bài:
Cảm ơn sự chú ý lắng nghe của thầy cô và các em!