Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 38 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG - PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT I. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG
1. Yếu tố di truyền::
I. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG 1. Yếu tố di truyền: Hãy so sánh kích thước và khối lượng, tuổi thọ, tốc độ lớn, giới hạn lớn của các loài động vật? Mỗi loài có đặc điểm sinh trưởng phát triển khác nhau về tuổi thọ, tốc độ lớn, khối lượng, kích thước. Đó là do yếu tố di truyền qui định 2. Giới tính:
Hãy so sánh kích thước và khối lượng, tuổi thọ, tốc độ lớn của các động vật giới đực và giới cái cùng loài? Cùng một loài, thường thì ở giai đoạn đầu con cái có kích thước, khối lượng, tốc độ lớn nhanh, sống lâu hơn con đực, nhưng ngừng lớn sớm hơn. 2. Giới tính Ảnh minh họa:
Tại sao có người “khổng lồ”, người “tí hon”? I. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG Ảnh minh họa:
Tại sao người này bướu cổ? Tại sao người này bị Bazơđô ? Tại sao nòng nọc biến thành ếch ? … I. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển::
3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: Hãy hoàn thành phiếu học tập sau: a. Hoocmôn sinh trưởng:
a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: Tuyến yên Kích thích (tiết GH) * Hoocmôn GH: Hoocmôn GH do tuyến nào tiết ra, có tác dụng như thế nào? - Do tế bào α của thuỳ trước tuyến yên tiết ra ở giai đoạn còn non. - Kích thích phân chia tế bào và tăng kích thước tế - Kích thích phát triển xương, cơ. Cơ thể lớn lên 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: Hoocmôn sinh trưởng:
3. Hooc môn sinh trưởng- phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: Hãy giải thích tác động của GH đến sinh trưởng trong các trường hợp khác nhau - Thừa GH ở giai đoạn thiếu niên làm tăng q.trình phân chia tế bào, tăng số lượng và kích thước tế bào, xương dài ra - cơ thể p.triển thành khổng lồ. - Thiếu GH ở giai đoạn thiếu niên làm giảm q.trình phân chia tế bào, giảm số lượng và kích thước tế bào, xương dài không sinh trưởng - cơ thể ngừng lớn (lùn cân đối) Hoocmôn sinh trưởng:
3. Hooc môn sinh trưởng- phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: Nếu muốn chữa bệnh lùn do thiếu GH thì cần tiêm GH ở giai đoạn nào? Tại sao? Chữa bệnh lùn cần tiêm GH ở tuổi thiếu nhi, còn khi đã trưởng thành tốc độ sinh trưởng chậm lại và dừng hẳn, GH không có tác dụng. Hoocmôn sinh trưởng :
* Hoocmôn GH: - Thừa GH ở giai đoạn thiếu niên làm tăng q.trình phân chia tế bào, tăng số lượng và kích thước tế bào, xương dài ra - cơ thể p.triển thành khổng lồ. - Thiếu GH ở giai đoạn thiếu niên làm giảm q.trình phân chia tế bào, giảm số lượng và kích thước tế bào, xương dài không sinh trưởng - cơ thể ngừng lớn (lùn cân đối) a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: Hoocmôn sinh trưởng :
3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: * Hoocmôn GH: Thừa GH ở giai đoạn trưởng thành làm tăng q.trình phân chia tế bào, tăng số lượng và kích thước tế bào ở mặt, đầu xương - Bệnh to đầu ngón. Người bị bệnh to đầu ngón Hoocmôn sinh trưởng :
3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: * Hoocmôn GH: Ở chuột: Khi cắt bỏ tuyến yên cũng gây sinh trưởng chậm: A - Chuột bình thường B - Chuột bị cắt bỏ tuyến yên ( Sau 108 ngày: - Chuột bình thường nặng 264 g, - Chuột thí nghiệm nặng 80 g) Hooc môn Tiroxin:
* Hooc môn Tiroxin: 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: * Hoocmôn GH: Tuyến giáp Tế bào tiết Hooc môn Tiroxin do tuyến nào tiết ra? có tác dụng như thế nào? - Tiroxin do tuyến giáp tiết ra, có cấu tạo chủ yếu từ Iôt - Kích thích chuyển hoá ở tế bào Kích thích quá trình sinh trưởng, phát triển của cơ thể =>Cơ thể sinh trưởng phát triển bình thường Hãy nêu những hiện tượng do thiếu Iốt gây nên Hooc môn Tiroxin:
Các hiện tượng do thiếu Iốt: Ở trẻ em: Gây đần độn, chậm lớn, chịu lạnh kém, sự phát triển sinh dục bị ngừng trệ ( A )Ở người lớn: Gây bệnh: Niêm thủng ( B ) B Bướu cổ ( C ) Bazơđô ( D ) Hãy nêu những biện pháp phòng tránh thiếu Iốt * Hoocmôn GH: * Hooc môn Tiroxin: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: Hooc môn Tiroxin:
Ở ếch nhái: Tiroxin còn gây biến thái từ nòng nọc thành ếch. Thiếu Tiroxin: Nòng nọc không biến thành ếch được. 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: * Hooc môn Tiroxin: * Hoocmôn GH: Testosteron:
* Ơstrogen * Testosteron: 3. Hooc môn sinh trưởng - phát triển: a. Hoocmôn sinh trưởng - phát triển ở động vật có xương sống: * Hoocmôn GH: * Hooc môn Tiroxin: Ơstrogen và Testosteron do tuyến nào tiết ra? Có vai trò gì? Ơstrogen:
* Ơstrogen: Ở con cái. Do buồng trứng tiết ra. Có tác dụng: Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp: Tiết sữa, nuôi con, hình thái … * Testosteron: Ở con đực. Do tinh hoàn tiết ra. Có tác dụng: - Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì - Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp: Biết gáy (Ở gà), Có bờm ( Sư tử), Hình thái … b. Hoocmôn sinh trưởng-phát triển:
b. Hoocmôn sinh trưởng-phát triển ở động vật không xương sống Biến thái không hoàn toàn Biến thái không hoàn toàn Sự biến thái của ếch nhái chịu ảnh hưởng của hoocmôn nào? Ở sâu bọ:
Ở sâu bọ: Sự biến thái được điều hoà bởi 2 loại hoocmôn Ecđixơn và Juvenin. b. Hoocmôn sinh trưởng-phát triển ở động vật không xương sống Hoocmôn sinh trưởng-phát triển:
Juvenin do thể Allta sản xuất; ức chế biến sâu non thành nhộng và bướm. Ếcđixơn do tuyến trước ngực sản xuất; gây lột xác và biến sâu non thành nhộng - bướm Hoocmôn ecđixơn và Juvenin tác động như thế nào? b. Hoocmôn sinh trưởng-phát triển ở động vật không xương sống Thí nghiệm:
Thí nghiệm Ecđixơn trên toàn bộ hay chỉ 1 phần của nhộng cũng đều gây biến thái Nếu tăng Juvenin: Âu trùng không hóa nhộng và bướm được. Nếu tăng Ecđixơn: Ấu trùng sẽ biến thái sớm. =>Ứng dụng trong chăn nuôi và trồng trọt nhưthế nào để có lợi cho con người ? b. Hoocmôn sinh trưởng-phát triển ở động vật không xương sống Nội dung:
=> Sự sinh trưởng-phát triển ở động vật được điều hoà bởi hoocmôn sinh trưởng (GH), hoocmôn tirôxin, Ơstrogen, Testosteron => Sự phát triển biến thái được điều hòa bởi hoocmôn biến thái và lột xác ecđixơn và juvenin (sâu bọ), hoocmôn tirôxin (ếch nhái). Nội dung Kết thúc: