BÀI 18. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, VÀ DÂN CƯ HOA KỲ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 18. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, VÀ DÂN CƯ HOA KỲ
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động
Những hiểu biết của em về đất nước Hoa Kỳ
Ảnh
Giới thiệu chung
Giới thiệu chung
Ảnh
Giới thiệu chung
Hoa Kỳ còn được biết đến với những tên gọi như “Mỹ”, “xứ sở cờ hoa". Hoa Kỳ được biết đến với sự xa hoa, phồn thịnh giàu có của một đất nước luôn đứng đầu thế giới về các ngành kinh tế. Đồng thời còn gây ấn tượng với nền văn hóa phương Tây mang bản sắc riêng cùng nền ẩm thực độc lạ.
Vị trí địa lí
Phạm vi lãnh thổ
Ảnh
Phạm vi lãnh thổ
Diện tích rộng lớn, khoảng 9,5 triệu Km2. Lãnh thổ Hoa Kỳ bao gồm: phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ, bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai.
Phần trung tâm Bắc Mỹ: diện tích khoảng 8 triệu km2, chiều bắc - nam kéo dài từ khoảng vĩ độ 25°B đến vĩ độ 49°B, chiều đông - tây từ khoảng kinh độ 125°T đến kinh độ 67°T. Bán đảo A-la-xca: ở tây bắc châu Mỹ, có diện tích hơn 1,5 triệu km2. Quần đảo Ha-oai nằm giữa Thái Bình Dương với diện tích hơn 16 nghìn km2.
Vị trí địa lí
Ảnh
Vị trí địa lí
Nằm hoàn toàn ở bán cầu Tây, cách xa các trung tâm kinh tế khác; Vị trí tiếp giáp:
Phía bắc: giáp Ca-na-đa và Bắc Băng Dương; Phía đông: giáp Đại Tây Dương; Phía tây: giáp Thái Bình Dương; Phía nam: giáp Mê-hi-cô.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Lãnh thổ rộng lớn, thiên nhiên phân hóa, tạo điều kiện phát triển kinh tế đa dạng. Vị trí địa lí đã tạo điều kiện thuận lợi cho Hoa Kỳ giao lưu, phát triển kinh tế:
Dễ dàng giao lưu với các nước khác trên thế giới bằng đường biển; Tiếp giáp Ca-na-đa và Mê-hi-cô là những quốc gia có nguồn tài nguyên phong phú, đồng thời là những thị trường tiêu thụ rộng lớn.
Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
Địa hình và đất
Ảnh
Ảnh
Phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ:
Địa hình đa dạng và phân hóa từ tây sang đông:
Khu vực phía tây
Ảnh
Khu vực phía tây
Miền núi Coóc-đi-e:
Có nhiều dãy núi trẻ, cao trung bình trên 3.000 m. Xen giữa các dãy núi là các bồn địa và cao nguyên, hoang mạc và bán hoang mạc => địa hình không thuận lợi cho giao thông và cư trú nhưng có nhiều cảnh đẹp. Chủ yếu là đất đỏ nâu, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc.
Vùng ven Thái Bình Dương:
Có các thung lũng và đồng bằng nhỏ hẹp. Đất đai màu mỡ, thuận lợi để trồng trọt, chăn nuôi.
Khu vực phía đông
Ảnh
Khu vực phía đông
Vùng núi A-pa-lát: là dãy núi già, độ cao trung bình 1000 - 1500 m, có nhiều thung lũng rộng => thuận lợi cho cư trú và sản xuất nông nghiệp. Đồng bằng ven biển Đại Tây Dương có diện tích khá lớn và bằng phẳng. Đất phù sa màu mỡ, thích hợp trồng cây lương thực, cây ăn quả
Vùng đồng bằng ở giữa
Ảnh
Vùng đồng bằng ở giữa
Địa hình gồm: đồng bằng Trung tâm, đồng bằng Lớn, đồng bằng ven vịnh Mê-hi-cô. Các loại đất chủ yếu là: đất đen, đất phù sa, đất nâu xám rừng lá rộng... nhìn chung thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và cư trú.
Bán đảo A-la-xca
Ảnh
Bán đảo A-la-xca
Địa hình rất đa dạng: nhiều dãy núi trẻ xen kẽ các đồng bằng. Địa hình chia cắt, không thuận lợi cho giao thông và cư trú.
Ảnh
Quần đảo Ha-oai:
Ảnh
Quần đảo Ha-oai:
Có nguồn gốc núi lửa, trong đó một số núi lửa còn hoạt động. Địa hình chủ yếu là đồi núi, các dạng địa hình bờ biển,... thuận lợi để phát triển du lịch.
Ảnh
Đặc điểm khí hậu
Ảnh
Đặc điểm
Phân hóa đa dạng thành nhiều đới, kiểu khí hậu khác nhau.
Phần lãnh thổ phía bắc chủ yếu nằm trong đới khí hậu ôn đới với hai kiểu khí hậu chính là ôn đới lục địa và ôn đới hải dương. Phần lãnh thổ phía nam chủ yếu nằm trong đới khí hậu cận nhiệt, với hai kiểu khí hậu chính là cận nhiệt địa trung hải và cận nhiệt hải dương. Bán đảo A-la-xca có khí hậu cận cực; Quần đảo Ha-oai có khí hậu nhiệt đới.
Ở các vùng núi cao, khí hậu có sự phân hóa theo độ cao.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Thuận lợi:
Thuận lợi cho sản xuất và cư trú. Sự phân hóa khí hậu tạo thuận lợi cho nông nghiệp có cơ cấu cây trồng và vật nuôi đa dạng, gồm các sản phẩm nông nghiệp, cận nhiệt và ôn đới.
Khó khăn: Hoa Kỳ cũng có nhiều thiên tai như bão nhiệt đới, bão tuyết, vòi rồng, lốc xoáy, mưa đá,... ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống.
Đặc điểm sông , hồ
Ảnh
Đặc điểm
Sông:
Có nhiều sông lớn như: Mi-xi-xi-pi, Mit-xu-ri, Cô-lô-ra-đô, Cô-lum-bi-a... Các sông chủ yếu chảy ra Đại Tây Dương và Thái Bình Dương; Chế độ nước sông phức tạp do có nhiều nguồn cung cấp nước khác nhau.
Có nhiều hồ lớn. Đặc biệt, vùng Ngũ Hồ nằm ở biên giới giữa Hoa Kỳ với Ca-na-đa là một hệ thống gồm 5 hồ với tổng diện tích khoảng 245000 km2.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Các sông ở Hoa Kỳ có giá trị về nhiều mặt: thuỷ lợi, giao thông, thuỷ điện, du lịch... Các hồ ở Hoa Kì có vai trò quan trọng trong việc điều hoà khí hậu, cung cấp nước cho sinh hoạt, giao thông, đánh cá, du lịch,…
Ảnh
Sinh vật
Ảnh
Sinh vật
Thảm thực vật đa dạng, thay đổi từ bắc xuống nam và từ tây sang đông:
Đài nguyên và đài nguyên rừng phân bố ở A-la-xca. Rừng lá kim chủ yếu ở phía tây, ven Thái Bình Dương. Rừng lá rộng phân bố ở phía đông, ven Đại Tây Dương. Khu vực phía tây nam phát triển rừng lá cứng.
Tổng diện tích rừng của Hoa Kỳ năm 2020 là 309,8 triệu ha, chiếm 7,6% diện tích rừng thế giới, là cơ sở để phát triển các ngành lâm nghiệp, công nghiệp chế biến lâm sản,... Động vật tự nhiên ở Hoa Kì đa dạng, các loài tiêu biểu là: Đại bàng đầu trắng, bò Bi-dông, gấu nâu,…
Đặc điểm khoáng sản
Ảnh
Đặc điểm khoáng sản
Tài nguyên khoáng sản phong phú và giàu có bậc nhất thế giới với đầy đủ các nhóm khoáng sản quan trọng:
Khoáng sản năng lượng (than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên,...) tập trung ở phía đông bắc và ven vịnh Mê-hi-cô; Kim loại đen (sắt, crôm, mô-líp-đen,..) phân bố ở phía nam vùng Ngũ Hồ, kim loại màu (đồng, vàng, chì - kẽm,...) phân bố chủ yếu ở phía tây; Khoáng sản phi kim loại (phốt phát,...) phân bố rải rác ở phía tây và phía đông nam.
Nhiều loại khoáng sản của Hoa Kỳ có trữ lượng hàng đầu thế giới.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Là cơ sở để Hoa Kỳ phát triển ngành công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản.
Ảnh
Đặc điểm biển
Ảnh
Đặc điểm biển
Tiếp giáp với hai đại dương lớn là Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, với các biển, vịnh biển lớn như: vịnh Mê-hi-cô, vịnh A-la-xca, biển Xác-gát,... Ven biển có nhiều vịnh và bãi biển đẹp. Thềm lục địa chứa nguồn tài nguyên khoáng sản lớn, đặc biệt là dầu mỏ và khí tự nhiên. Tài nguyên sinh vật biển phong phú, nhiều loài có giá trị kinh tế cao.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Là tài nguyên quan trọng đối với Hoa Kỳ, đây là cơ sở để phát triển nhiều ngành kinh tế biển, như: khai thác và nuôi trồng thủy sản; du lịch biển, vận tải biển; khai thác khoáng sản,…
Dân cư
Quy mô và cơ cấu dân số
Ảnh
Đặc điểm
Là nước đông dân, đứng thứ ba trên thế giới (331,5 triệu người, năm 2020). Cơ cấu dân số già:
Tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên có xu hướng tăng. Người trong nhóm tuổi lao động chiếm tỉ lệ cao.
Ảnh
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Dân số đông tạo nên nguồn lao động và thị trường tiêu thụ lớn, thúc đẩy kinh tế phát triển. Người trong nhóm tuổi lao động chiếm tỉ lệ cao, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế nhưng cũng nảy sinh những khó khăn như: giải quyết việc làm,… Tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên có xu hướng tăng làm gia tăng tăng chi phí cho y tế và phúc lợi xã hội....
Chủng tộc và vấn đề nhập cư
Ảnh
Đặc điểm
Dân cư Hoa Kỳ gồm nhiều chủng tộc và dân tộc đến từ khắp nơi trên thế giới với nhiều phong tục, tập quán khác nhau. Trong lịch sử, Hoa Kỳ là đất nước của những người nhập cư.
Chủ nhân đầu tiên của Hoa Kì là người Anh-điêng. Thế kỉ XVII, người châu Âu đến định cư, sau đó họ đưa người châu Phi sang làm việc trong các đồn điền. Nửa sau thế kỉ XIX, người châu Á đến Hoa Kì định cư. Sang thế kỉ XX, người nhập cư tới Hoa Kì từ khắp nơi trên thế giới.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Sự phong phú, đa dạng về chủng tộc, dân tộc đã hình thành nên một nền văn hóa đa dạng, góp phần tạo nên sự phong phú, linh hoạt trong đời sống và kinh tế - xã hội nhưng cũng gây khó khăn nhất định trong việc quản lí xã hội. Người nhập cư đến từ các châu lục khác nhau và đem lại cho Hoa Kỳ nguồn lao động có trình độ cao, giàu kinh nghiệm sản xuất.
Phân bố dân cư
Ảnh
Phân bố dân cư
Mật độ dân số trung bình năm 2020 của Hoa Kỳ là 35 người/km2, thuộc loại thấp so với thế giới. Phân bố dân cư ở Hoa Kỳ không đều:
Dân cư tập trung đông ở các bang ven biển, đặc biệt là ven Đại Tây Dương; Dân cư thưa thớt ở các bang nội địa và vùng núi phía tây.
Trình độ đô thị hóa
Ảnh
Năm 2020, tỉ lệ dân thành thị của Hoa Kỳ là 82,7%. Dân cư không tập trung quá đông ở đô thị trung tâm mà chủ yếu sống ở vùng phụ cận và các đô thị vệ tỉnh. Các đô thị lớn của Hoa Kỳ là: Niu Oóc; Lốt An-giơ-lét; Si-ca gô; Hao-xtơn….
Hoa Kỳ có trình độ đô thị hoá cao.
Hình 18.4
Ảnh
Ảnh
Luyện tập
Bài 1
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Thành phố nào là đô thị lớn nhất ở Hoa Kỳ năm 2020?
Niu Oóc
Lốt An-giơ-lét
Si-ca-gô
Hao-xtơn
Bài 2
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Dân cư Hoa Kỳ tập trung đông nhất ở đâu?
Đô thị trung tâm
Các bang nội địa
Vùng núi phía tây
Các bang ven biển
Bài 3
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Tỉ lệ dân thành thị của Hoa Kỳ năm 2020 là bao nhiêu phần trăm?
45,9%
65,4%
82,7%
90,2%
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Sưu tầm thông tin về tác động của sự đa dạng chủng tộc và nhập cư đối với phát triển kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ.
Cảm ơn
Ảnh