BÀI 15. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI KHU VỰC TÂY NAM Á
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 15. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI KHU VỰC TÂY NAM Á
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động
Các hình ảnh và sự kiện nào sau đây giúp em liên tưởng đến khu vực nào của châu Á?
Ảnh
Ảnh
Vị trí địa lí
Vị trí địa lí
Ảnh
Vị trí địa lí
Tây Nam Á gồm 20 quốc gia và có diện tích đất khoảng 7 triệu km2.  Tây Nam Á nằm giữa các vĩ tuyến: khoảng từ 12°B - 42°B; kinh tuyến: 26°Đ - 73°Đ. Tiếp giáp vịnh Péc-xích, biển Ả-Rập, Biển Đỏ, Địa Trung Hải, Biển Đen, biển Ca-xpi và khu vực Nam Á, Trung Á.
Đặc điểm của vị trí địa lí
Ảnh
Đặc điểm vị trí địa lí:
Tây Nam Á thuộc các đới khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt, được bao bọc bởi một số biển và vịnh biển. Vị trí nằm trên đường giao thông quốc tế và giữa ba châu lục Á, Âu, Phi.
Ảnh hưởng
Ảnh
Ảnh hưởng
Ở đây có trữ lượng dầu mỏ lớn chiếm xấp xỉ 50% của cả thế giới. Hiện nay các nguồn năng lượng đang bị thiếu hụt trên quy mô toàn cầu. Tây Nam Á đã trở thành nơi cạnh tranh ảnh hưởng của nhiều cường quốc và là điểm nóng của thế giới. Do có vị trí chiến lược quan trọng: Ở ngã 3 của 3 châu lục Á, Âu, Phi. Án ngữ con đường biển từ Ấn Độ Dương với Địa Trung Hải qua kênh đào Xuy-ê và Biển Đỏ. Án ngữ con đường biển từ Địa Trung Hải với Biển Đen.
Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
Địa hình và đất
Ảnh
Gồm 3 miền: phía Đông Bắc là núi cao với 2 sơn nguyên Thổ Nhĩ Kỳ & Iran, ở giữa là Đồng bằng Lưỡng Hà, phía Tây Nam là sơn nguyên Arap.
Địa hình và đất
Hình 15.1
Ảnh
Ảnh
Khí hậu
Ảnh
Khí hậu
Phần lớn là khí hậu nhiệt đới khô hạn do có nhiều núi cao bao bọc, chịu ảnh hưởng của gió mậu dịch khô-nóng quanh năm thổi từ lục địa ra, ven Địa Trung Hải có khí hậu Địa Trung Hải.
Sông, hồ
Ảnh
Sông, hồ
Khô hạn, kém phát triển, lớn nhất là sông Ti-grơ và Ơ-phrat
Ảnh
Sinh vật
Ảnh
Sinh vật
Thảo nguyên, hoang mạc và bán hoang mạc chiếm diện tích lớn trên bán đảo A-rap Các cây bụi gai, các loài bò sát và gặm nhấm nhỏ chiếm ưu thế
Khoáng sản
Ảnh
Khoáng sản
Dầu mỏ có trữ lượng rất lớn, phân bố chủ yếu ở ĐB Lưỡng Hà
Ảnh
Biển
Ảnh
Biển
Tiếp giáp với nhiều vùng biển, tạo điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế của khu vực.
Ảnh
Ảnh hưởng của đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Tây Nam Á đến hoạt động kinh tế - xã hội.
Tự nhiên
Ảnh
Thiên nhiên
Do địa hình nhiều núi và cao nguyên. Lý do này khiến cho người dân khó khăn trong việc đi lại và giao thương, buôn bán. Khí hậu thì khô hạn và nóng. Lý do này khiến cho nhiều giống cây trồng không thể sinh sống tại nơi đây, làm cho các đất nước khu vực này không đa dạng về nông sản. Cùng từ khí hậu khô nóng thì nơi đây cùng ít sông ngòi phát triển. Cảnh quan chủ yếu hoang mạc, bán hoang mạc, thảo nguyên khô hạn. Do chiến tranh, xung đột về xã hội mà lý do chính là có tài nguyên dầu mỏ lớn. Số tài nguyên này giúp cho người dân phát triển kinh tế nhưng cũng khiến cho cuộc sống nhân dân nơi đây khốn cùng vì sự tranh chấp chúng.
Tài nguyên
Ảnh
Chính trị không ổn định: Cũng bởi thường xuyên xảy ra xung đột đã minh chứng cho việc chính trị các nước trong khu vực bị mất cân bằng và không kiểm soát được nhân dân. Sinh vật đa dang, nhiều khu bảo tồn, vườn quốc gia có giá trị, đồng thười thu hút khách du lịch,… Nguồn tài nguyên du lịch biển đa dạng, đặc sắc, nguồn thuỷ sản dồi dào => tạo điều kiện cho ngành du lịch biển và đánh bắt hải sản phát triển.
Dân cư và xã hội
Dân cư
Ảnh
Dân cư
Tây Nam Á là khu vực ít dân. Năm 2020, dân số của khu vực là 402,5 triệu người. Mật độ dân số trung bình khá thấp và phân bố không đều, tập trung chủ yếu ở vùng ven biển, đồng bằng Lưỡng Hà, nơi có nước ngọt Phần lớn dân cư là người Ả - Rập. Ngoài ra, còn các dân tộc khác như Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Tư, Do Thái,… Tỉ lệ dân thành thị cao chiếm khoảng 80 - 90% dân số, nhất là ở I-xra-en, I-xta-bun, Tê-hê-ran,… Tây Nam Á có cơ cấu dân số trẻ, lưc lượng lao động dồi dào. Ngoài ra, đây là khu vực có tỉ lệ nam nhiều hơn nữ trong tổng số dân và có xu hướng tăng.
Ảnh hưởng của đặc điểm dân cư đến phát triển kinh tế Tây Nam Á
Ảnh
Ảnh hưởng của đặc điểm dân cư đến phát triển kinh tế Tây Nam Á
Dân số trẻ, lực lượng lao động dồi dào là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế. Tuy nhiên, mật độ phân bố dân cư không đồng đều => nguy cơ ô nhiễm, thiếu việc làm,… ở các đô thị.
Xã hội
Ảnh
Xã hội
Nhờ có vị trí chiến lược về kinh tế - chính trị, cùng với nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có, đặc biệt là dầu mỏ đã giúp cho GNI của một số quốc gia giữ ở mức cao. Chất lượng cuộc sống của người dân được cải thiện. Tuy nhiên, có sự chênh lệch lớn về chất lượng cuộc sống giữa các nước. Tỉ lệ trẻ em được đi học và tuổi thọ người dân ngày càng tăng. Đồng bằng Lưỡng Hà là một trong những cái nôi của nền văn minh cổ đại. Đây cũng là nơi ra đời của nhiều tôn giáo lớn như: Hồi giáo, Do Thái giáo, Thiên chúa giáo.
Ảnh hưởng
Ảnh
Tây Nam Á là nơi khởi nguồn của 3 tôn giáo chính là Do Thái giáo; Ki-tô giáo và Hồi giáo. Trong đó, phần lớn người dân theo Hồi giáo – quốc giáo của một số quốc gia. Với sự đặc sắc về tôn giáo, khu vực này còn lưu giữ lại nhiều công trình kiến trúc tôn giáo lịch sử có giá trị  Bên cạnh đó, nơi đây còn duy trì nhiều nghề thủ công truyền thống, các lễ hội và phong tục tập quán đặc sắc. Các nước trong khu vực có nhiều di sản văn hoá được UNESCO công nhận.
Ảnh hưởng
=> Đây là những nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng, có giá trị du lịch, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế Tây Nam Á.
Luyện tập
Bài 1
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Tỉ lệ dân số Tây Nam Á so với tổng số dân toàn thế giới là bao nhiêu phần trăm?
1,2%
3,5%
5,2%
7,9%
Bài 2
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Quốc gia nào có tỉ lệ nam nhiều hơn nữ cao nhất trong khu vực Tây Nam Á?
Ca-ta
Ô-man
Ba-ranh
A-rập Xê-út
Bài 3
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Khu vực Tây Nam Á có nhiều lễ hội và phong tục tập quán truyền thống đặc sắc, điều này thuận lợi cho ngành nào?
Nông nghiệp
Công nghiệp
Du lịch
Dịch vụ
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Vận dụng
Sưu tầm thông tin, viết một bài giới thiệu ngắn về cảnh quan hoang mạc hoặc một nền văn minh cổ đại của khu vực Tây Nam Á.
Cảm ơn
Ảnh