BÀI 4. VẬT LIỆU THÔNG DỤNG VÀ VẬT LIỆU MỚI DÙNG TRONG CƠ KHÍ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Hình vẽ
BÀI 4. VẬT LIỆU THÔNG DỤNG VÀ VẬT LIÊỤ MỚI DÙNG TRONG CƠ KHÍ
Đặt vấn đề
Khởi động
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Quan sát hình 4.1 và cho biết sản phẩm đó được làm từ vật liệu gì?
Bài làm : Trục khuỷu động cơ làm từ hợp kim. Thân trụ trước cứu hỏa làm bằng hợp kim.
THÉP
GANG
Hình vẽ
Hình vẽ
I. Một số vật liệu cơ khí thông dụng
Làm việc nhóm
Ảnh
I - MỘT SỐ VẬT LIỆU CƠ KHÍ THÔNG DỤNG
Chia lớp thành 7 nhóm , thực hiện các nhiệm vụ sau :
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
1. Gang
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
1 . Trình bày tính chất của gang .
2 . Hãy kể tên một số sản phẩm hoặc một bộ phẩm của sản phẩm trong gia đình em làm từ gang .
Hình vẽ
Hình vẽ
Phân loại
=> Phân loại :
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Độ cứng thấp , dễ gia công cơ , dễ đúc , chịu nhiệt tốt -> đúc bệ máy .
Cứng và giòn , khó cắt gọn -> luyện thép
Độ đàn hồi tốt -> chế tạo các chi tiết nhỏ , thành mỏng , chịu va đập
Tính chất - vai trò
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Sản phẩm bằng gang
Ảnh
Một số sản phẩm làm bằng gang
a ) Vỏ hộp giảm tốc
b ) Bánh đai
c ) Vỏ động cơ điện
Ảnh
Ảnh
2. Thép
Hình vẽ
Ảnh
Thép là hợp kim của sắt với carbon với hàm lượng carbon nhỏ hơn 2,14%. Phân loại:
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Chỉ có Fe và C với cơ tính không cao, dễ bị ăn mòn hóa học → chế tạo chi tiết chịu tải trọng nhỏ.
Ngoài Fe, C còn có Cr, Ni, Mn,... nên độ bền, độ cứng, tính chịu nhiệt tốt → chi tiết chịu tải trọng lớn.
3. Hợp kim nhôm
Ảnh
Hình vẽ
Dùng chế tạo các sản phẩm trong máy móc, xây dựng, dụng cụ nhà bếp (vd: vỏ máy bay, pít tông, vành bánh xe, chân vịt tàu thuỷ, cửa, câu thang, xoong, thìa,...).
Tính chất
Sản phẩm cơ khí
Hợp kim nhôm có màu trắng bạc, khối lượng riêng nhỏ, tính dẫn điện và nhiệt cao, chống ăn mòn tốt, dẻo.
Hình vẽ
Hình vẽ
4. Hợp kim đồng
Hợp kim đồng có độ dẻo cao, khả năng chống ăn mòn tốt, tính dẫn nhiệt và điện tốt.
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Đồng thau - đồng thanh
Đồng thau (đồng + kẽm) chịu áp lực tốt, dùng để chế tạo chi tiết máy dạng ống, tam, thanh (vd: ống nối, ống lót, bạc dỡ,...). Đồng thanh (đồng + thiếc, nhôm, chì,...) có độ bền, dẻo và chống mài mòn tốt, dùng để chế tạo các chi tiết chịu mài mòn trong công nghiệp (vd: ổ trượt, bạc lót, bánh vít,...).
Ảnh
5. Gốm ôxit
Hình vẽ
Gốm ôxit có độ bền nhiệt và độ bền cơ học rất cao, thường được dùng để chế tạo đá mài, đĩa cắt, lưỡi cắt của dụng cụ cắt.... (hình 4.9).
Ảnh
6. Nhựa nhiệt rắn
Nhựa nhiệt rắn rắn cứng khi gia nhiệt, không tái chế, có tính cơ học cao, chịu nhiệt tốt hơn nhựa nhiệt dẻo. Dùng chế tạo chi tiết máy như băng tải, trục, bánh xe, ổ đỡ, bánh răng,...
Ảnh
Hình vẽ
7. Cao su
Hình vẽ
Cao su tạo từ nhựa cây cao su hoặc tổng hợp từ các nguyên liệu như than đá, dầu mỏ, khí đốt,... Cao su có tính đàn hồi, độ bền, độ dẻo, chịu mài mòn và ma sát tốt. Dùng chế tạo sản phẩm như sạc, lốp xe, dây đai, băng tải, vòng đệm,...
Ảnh
II. Một số vật liệu cơ khí mới
1. Composite nền kim loại
II - MỘT SỐ VẬT LIỆU CƠ KHÍ MỚI
Hình vẽ
Composite nền kim loại có độ cứng, bền cơ học và chịu nhiệt cao, dùng chế tạo lưỡi cắt, dụng cụ cắt.
Ảnh
2. Composite nền hữu cơ
Hình vẽ
Composite nền hữu cơ nhẹ, chống ăn mòn, chịu va đập tốt và chịu nhiệt độ cao, dùng chế tạo thân xe ô tô, xuồng, ca nô, nhà vui chơi trẻ em,...
Ảnh
3. Vật liệu nano
Hình vẽ
Vật liệu nano có những tính chất mới so với trạng thái bình thường. Vật liệu nano được sử dụng trong cơ khí, làm lớp phủ chống ăn mòn, chịu nhiệt. Nhôm bổ sung hạt nano tăng độ bền và độ dẻo. Gốm sứ kết hợp hạt nano có cường độ và tính đàn hồi cao, chịu ma sát và chống ăn mòn. Chất đế phức hợp hạt nano có độ bền và tính dẻo tương đương thép, khả năng chống tĩnh điện và khó bị lão hóa. Kính phủ lớp sơn nano có khả năng chống bám nước và bụi, cản tia tử ngoại và bức xạ sóng ngắn, không bị ảnh hưởng độ trong suốt.
V - Củng cố
Thực hành
Thực hành :
Ảnh
Luyện tập
Ảnh
VI - Dặn dò
1.Hướng dẫn bài học
1. Hướng dẫn học bài
- Học bài - Làm các bài tập SGK - Mỗi học sinh tự Kể tên một số sản phẩm trong trường học của em được làm từ các vật liệu cơ khí. Giải thích vì sao chúng được làm từ vật liệu đó? - Các em về nhà xem trước bài 6 : KHÁI QUÁT VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG CƠ KHÍ .
2.Kết bài
Ảnh