BÀI 5. VĂN NGHỊ LUẬN. 1. VĂN HỌC VÀ TÁC DỤNG CHIỀU SÂU TRONG VIỆC XÂY DỰNG NHÂN CÁCH VĂN HÓA CON NGƯỜI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. VĂN NGHỊ LUẬN. 1. VĂN HỌC VÀ TÁC DỤNG CHIỀU SÂU TRONG VIỆC XÂY DỰNG NHÂN CÁCH VĂN HÓA CON NGƯỜI
Ảnh
(HOÀNG NGỌC HIẾN)
I. Tri thức ngữ văn
1. Tính khẳng định, phủ định trong văn NL
Ảnh
1. Tính khẳng định, phủ định trong văn nghị luận
Ảnh
- Nguyên nhân: Văn nghị luận thể hiện rất rõ thái độ, nhận thức, lập trường và quan điểm của người viết. Trước vấn đề nêu lên để bàn luận, người viết cần bày tỏ ý kiến, khẳng định cái đúng, cái tốt; bác bỏ, phê phán cái sai, cái xấu,... - Ngôn ngữ: thường dùng các từ, các câu khẳng định, phủ định nhằm tạo cho bài văn một âm hưởng, giọng điệu mạnh mẽ,... - Phạm vi: tính khẳng định và phủ định không chỉ có trong văn nghị luận xã hội mà trong cả văn nghị luận văn học.
2. Lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn NL
Ảnh
2. Lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn nghị luận
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
+ tiếp
Ảnh
2. Lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn nghị luận
Ảnh
- Lập luận
- Ngôn ngữ biểu cảm: sử dụng nhiều từ ngữ như kết từ, tính thái từ -> nhấn mạnh, tạo nên giọng văn giàu màu sắc biểu cảm.
3. Cách đọc - hiểu văn bản nghị luận
Ảnh
3. Cách đọc - hiểu văn bản nghị luận
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
II. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Ảnh
1. Tác giả
Ảnh
Hoàng Ngọc Hiến (1930 - 2011)
Quê quán: Làng Đông Thái, xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Là tiến sĩ văn học, giảng viên Đại học, nhà lý luận phê bình, dịch giả văn học Việt Nam đương đại, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên hiệu trưởng trường viết văn Nguyễn Du. Phong cách sáng tác: phê bình đều đều sắc đáng, có bố cục xây dựng liên kết, rành mạch, rõ ràng, lập luận chặt chẽ, minh chứng cụ thể, phù hợp. Qua đó người đọc thấy một phong cách nhất quán, cố gắng, nghiem túc, miệt mài sáng tác nghiên cứu.
+ tiếp
Ảnh
Ảnh
Ảnh
MỘT SỐ TÁC PHẨM NỔI TIẾNG
Văn học Xô Viết đương đại
Văn học gần và xa
2. Tác phẩm
Ảnh
Ảnh
2. Tác phẩm
Xuất xứ: trích trong cuống "Triết lí văn hóa và triết luận văn chương", Nxb Giáo dục, 2006) Nhan đề:
+ Nhận thức được giá trị văn học gắn với việc đọc sách + Tác dụng to lớn và sâu sắc của văn học đối với việc xây dựng nhân cách văn hóa con người.
III. Tìm hiểu chi tiết
1. Mục đích của văn bản
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Phần 1
+ tiếp
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
1. Mục đích của văn bản
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Phần 1
Ảnh
Hình vẽ
Phần 2
+ tiếp
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
1. Mục đích của văn bản
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Phần 1
Ảnh
Hình vẽ
Phần 2
Ảnh
Phần 3
Hình vẽ
+ tiếp
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
1. Mục đích của văn bản
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Tác dụng sâu sắc của văn học trong việc xây dựng nhân cách văn hóa con người
2. Tính khẳng định và phủ định trong văn bản
Ảnh
2. Tính khẳng định và phủ định trong văn bản
Ảnh
- Tăng tính khẳng định: + Sử dụng các từ khẳng định: thì, phải, chính, chi,... + Sử dụng các câu khẳng định:
Văn học phải cạnh tranh với một đối thủ ghê gớm mà sự lớn mạnh ngày càng hùng hậu. Đọc sách thì rất khác. Phải có nỗ lực của trí tuệ. Truyền hình có thể lấn át văn hóa đọc nhưng cũng chính truyền hình sẽ hỗ trợ văn hóa. Chỉ tham gia thực tiễn xã hội con người mới được rèn luyện sự chuẩn bị, sự trang bị.
+ tiếp
Ảnh
2. Tính khẳng định và phủ định trong văn bản
Ảnh
- Tăng tính phủ định: Sử dụng các câu phủ định
Tuy nhiên, riêng tôi đã được xem và thực sự thích thú với nhiều bộ phim.... Nhưng trong đời sống tâm hồn và tâm lí con người... Nhưng có một quan niệm khác về chức năng giáo dục... Nhưng chỉ nói đến giáo dục đạo đức thì quá ít...
- Tác dụng: + Thể hiển thái độ, lập trường và quan điểm của tác giả về: Vai trò của văn học nghệ thuật với việc hình thành và phát triển nhân cách con người. + Tạo cho bài văn một âm hưởng giọng điệu mạnh mẽ, kiên quyết.
3. Cách lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn bản
Ảnh
3. Cách lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn bản
Hình vẽ
Nêu lên nguy cơ văn hóa nghe nhìn lấn át văn hóa đọc
Nêu lên tầm quan trọng, vai trò, tác dụng to lướn của văn học
Người đọc tự rút ra rằng nếu văn hóa đọc mai một, sút kém thì nguy hại như thế nào đến đời sống tinh thần con người
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
3. Cách lập luận và ngôn ngữ biểu cảm trong văn bản
Hình vẽ
Sử dụng nhiều từ ngữ (kết từ, tình thái từ) -> Nhấn mạnh, tạo ra giọng văn giàu màu sắc biểu cảm
Hình vẽ
Quen sống với sự dối trá, mập mờ, khả năng cảm nhận sự thật ở con người có thể bị cùn đi, thậm chí có thể bị dị ứng, khi buộc phải nhìn sự thật. Tuy nhiên, riêng tôi, đã xem và thực sự thích thú với nhiều bộ phim, nhưng điểm lại không phải hình ảnh nghe nhìn mà chữ và ngôn từ mới tạo ra cốt vững chãi cho trí tuệ. Và chăng, nói như Mai-a-cop-xki...
IV. Tổng kết
Nội dung và Nghệ thuật
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nội dung
Nghệ thuật
TỔNG KẾT
Tác giả Hoàng Ngọc Hiến đã phân tích bình luận một cách thuyết phục để chỉ rõ vai trò, tác dụng to lớn của văn học đối với tâm hồn con người, từ đó giúp người đọc thấy được tầm quan trọng của văn hóa đọc trong đời sống.
Ngòi bút nghị luận logic, chặt chẽ, sắc sảo, thuyết phục, tinh tế, hấp dẫn. Lời văn diễn đạt trong bài thể hiện tính khẳng định, phủ định và rát giàu cảm xúc.
V. Luyện tập
Câu 1
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Theo tác giả, đối thủ cạnh tranh lớn của văn học trong những thập kỷ gần đây là gì?
A. Phim ảnh.
B. Truyền hình.
C. Internet.
D. Video games.
Câu 2
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2: Tác giả cho rằng điều gì tạo ra cái cốt vững chãi cho trí tuệ?
A. Hình ảnh nghe nhìn tạo ra cái cốt vững chãi cho trí tuệ.
B. Chữ và ngôn từ tạo ra cái cốt vững chãi cho trí tuệ.
C. Truyền hình tạo ra cái cốt vững chãi cho trí tuệ.
D. Phim ảnh tạo ra cái cốt vững chãi cho trí tuệ.
Câu 3
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Câu 3: Tác giả cho rằng điều gì diễn ra bên trong ý thức của cá nhân khi tham gia thực tiễn?
A. Sự lười biếng diễn ra bên trong ý thức của cá nhân.
B. Hành trình tinh thần diễn ra bên trong ý thức của cá nhân.
C. Sự chán nản diễn ra bên trọng ý thức của cá nhân.
D. Niềm vui diễn ra bên trọng ý thức của cá nhân.
Câu 4
Ảnh
Bài tập trắc nghiệm
Câu 4: Theo tác giả, vai trò của văn nghệ sĩ được ví như gì
A. Người lãnh đạo.
B. Người giáo viên.
C. Cán bộ quản lý đặc biệt.
D. Nhà khoa học.
Câu 5
Ảnh
Ảnh
Bài tập về nhà
Em hãy đánh giá vai trò của văn học trong bối cảnh xã hội hiện đại và những thách thức mà nó phải đối mặt?
VI. Cảm ơn
Cảm ơn
Ảnh