BÀI 4. VĂN BẢN THÔNG TIN. TẠ QUANG BỬU – NGƯỜI THẦY THÔNG THÁI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 4. VĂN BẢN THÔNG TIN
TẠ QUANG BỬU - NGƯỜI THẦY THÔNG THÁI
Văn bản 2:
Hàm Châu
Khởi động
Khởi động
Khởi động:
Nhân vật trong video clip đã có những việc làm và hành động gì? Và ảnh hưởng gì tới những người xung quanh?
I. Tìm hiểu chung
- Làm việc cá nhân
Ảnh
Hình vẽ
I. Tìm hiểu chung
Làm việc cá nhân: Trình bày những hiểu biết của em về tác giả? Và kể tên một số tác phẩm tiêu biểu của ông.
1. Tác giả
1. Tác giả
Ảnh
Hàm Châu (1943 - 2016)
Là một nhà văn, nhà báo chuyên viết về những tấm gương sáng trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học - nghệ thuật của Việt Nam. Ông được xem là sứ giả của giới khoa học Việt Nam. Các gương mặt khoa học xuất sắc quốc tế và Việt Nam đều được đúc vẽ qua ngòi bút của ông thật sống động và sâu sắc.
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm
Ảnh
Xuất xứ: Văn bản được trích trong cuốn sách nhiều tập: Người trí thức quê hương. Đây là cuốn sách viết về nhưng con người tiêu biểu cho phẩm chất trí tuệ Việt Nam. Nội dung đoạn trích: Viết về người thầy thông thái, lỗi lạc - một tấm gương sáng về học tập, thái độ của giáo dục Việt Nam - Tạ Quang Bửu.
II. Đọc - Hiểu văn bản
- Làm việc nhóm
Ảnh
Hình vẽ
II. Đọc - Hiểu văn bản
Xác định đề tài, bố cục và nội dung chính của mỗi phần trong văn bản "Tạ Quang Bửu - người thầy thông thái". Thống kê và tìm hiểu thông tin về các nhà khoa học có liên quan đến Tạ Quang Bửu được tác giả Hàm Châu dẫn ra trong bài viết các nhân vật ấy có điểm chung nào?
Nhóm 1:
Thảo luận và trả lời câu hỏi:
+ Nhóm 2
Ảnh
Hình vẽ
II. Đọc - Hiểu văn bản
Văn bản tập trung làm sáng tỏ vấn đề gì? Tác giả đã triển khai bài viết bằng cách nào? Việc trích dẫn ý kiến của nhiều nhân vật trong bài viết có tác dụng gì? Phân tích và làm sáng tỏ thái độ, tình cảm của người viết thể hiện trong văn bản qua một số câu văn cụ thể.
Nhóm 2:
Thảo luận và trả lời câu hỏi:
+ Nhóm 3
Ảnh
Hình vẽ
II. Đọc - Hiểu văn bản
Văn bản " Tạ Quang Bửu - người thầy thông thái" mang lại cho em những thông tin và nhận thức bổ ích gì? Hãy nêu ra một ví dụ về phẩm chất cao đẹp của người Việt Nam mà em biết trong cuộc sống hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng.
Nhóm 3:
Thảo luận và trả lời câu hỏi:
1. Đề tài, chủ đề
Hình vẽ
1. Đề tài, chủ đề
Hình vẽ
Tác phẩm viết về quan điểm, nghệ thuật sống và lối sống của Tạ Quang Bửu.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nêu và làm sáng tỏ sự thông thái, uyên bác của Tạ Quang Bửu với rất nhiều dẫn chứng sinh động, giàu sức thuyết phục.
Hình vẽ
Đánh giá khái quát và nêu suy nghĩ của người viết với Tạ Quang Bửu.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
2. Mục đích và cách triển khai bài viết
2. Mục đích và cách triển khai bài viết
Hình vẽ
Văn bản tập trung làm sáng tỏ vấn đề Giáo sư Tạ Quang Bửu là một người tài giỏi, thông thái.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nêu lên những nhân vật liên quan đến Tạ Quảng Bửu với những lời nhận xét khách quan về ông.
Hình vẽ
Liệt kê những câu chuyện, hồi tưởng, đánh giá vê Tạ Quang Bửu.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Thông tin những người nhận xét về Tạ Quang Bửu
+ Thông tin những người nhận xét về Tạ Quang Bửu
Ảnh
+ tiếp
+ Thông tin những người nhận xét về Tạ Quang Bửu
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
Các nhân vật được Hàm Châu đề cập đến đều:
Là người có học thức, tài cao, biết nhìn xa trông rộng. Quen biết hoặc từng làm việc cùng Giáo sư Tạ Quảng Bửu.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
+ tiếp
Ảnh
Hình vẽ
Triển khai bài viết bằng cách liệt kê những câu chuyện có liên quan đến Tạ Quang Bửu. Là những hồi tưởng, những câu chuyện và đánh giá của người khác về ông làm căn cứ chứng minh vấn đề.
Hình vẽ
Hình vẽ
Giúp cho người đọc có cái nhìn đa chiều về tình cách, quan điểm, thái độ của Tạ Quang Bửu với mọi việc trong cuộc đời, sự nghiệp của ông.
Hình vẽ
Làm tăng tính khách quan, thuyết phục người đọc tin vào vấn đề mà tác giả đề cập đến.
3. Thái độ, tình cảm của người viết
Ảnh
3. Thái độ, tình cảm của người viết
Ảnh
“Nhà thông thái của chúng ta…”: TG gọi Tạ Quang Bửu là nhà thông thái thể hiện sự kính trọng của ông với bậc hiền tài. “Giáo sư Tạ Quang Bửu đột ngột ngừng làm việc”: Tác giả sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh bằng từ “ngừng làm việc” thay cho từ “đổ bệnh”.
Hàm Châu bày tỏ lòng tôn kính với Giáo sư Tạ Quang Bửu vì những giá trị tốt đẹp và những thành tựu mà Giáo sư tạo ra. Đồng thời thể hiện niềm tiếc thương vô bờ bến với sự ra đi của Giáo sư Tạ Quang Bửu.
III. Tổng kết
- Làm việc cá nhân
Ảnh
Hình vẽ
III. Tổng kết
Trình bày nhận xét của em về nội dung, nghệ thuật của văn bản "Tạ Quang Bửu - người thầy thông thái".
1. Nội dung
Ảnh
Hình vẽ
1. Nội dung
Văn bản viết về sự thông thái của giáo sư Tạ Quang Bửu và những cống hiến quan trọng của ông dành cho đất nước.
Hình vẽ
Đại diện Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam Tạ Quang Bửu kí Hiệp định đình chiến ở Đông Dương.
2. Nghệ thuật
2. Nghệ thuật
Ảnh
Xây dựng hệ thống luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, logic. Dẫn chứng xác thực, giàu sức thuyết phục.
Luyện tập - Vận dụng
Luyện tập
Bài kiểm tra tổng hợp
Luyện tập
Câu 1: Tác giả của văn bản Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái là ai? - A. Hàm Châu - true - B. Hàm Long - false - C. Tô Mai - false - D. Nguyễn Ngọc Duy - false - false - false
Câu 2: Ngay mở đầu, tác giả đã trích dẫn ý kiến cho rằng Tạ Quang Bửu là ai? - A. Cao Bá Quát ngày nay - false - B. Nguyễn Bỉnh Khiêm thời nay - false - C. Lê Quý Đôn thời nay - true - D. Lê Hữu Trác thời nay - false - false - false
Câu 3: Theo tác giả Giáo sư Bửu đã am hiểu những lĩnh vực nào? - A. Âm nhạc - false - B. Hội họa - false - C. Thể thao - false - D. Tất cả các đáp án trên - true - false - false
Câu 4: Theo tác giả, ông Bửu biết những ngôn ngữ gì? - A. Hán, Anh, Đức, Nga, Pháp, Ba Lan - false - B. Tiếng Pháp và Nga - false - C. Tiếng Đức, tiếng Trung - false - D. Tất cả các đáp án trên - true - false - false
Câu 5: Giáo sư Tạ Quang Bửu đã được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về: - A. Khoa học kĩ thuật - false - B. Tập hợp các công trình giới thiệu khoa học, kĩ thuật hiện đại sau 1945 chỉ đạo các nhiệm vụ kĩ thuật quan trọng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước - true - C. Toán học - false - D. Về lĩnh vực vũ khí mới - false - false - false
Câu 6: Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 1948 Giáo sư Nguyễn Xiển đã dự báo “Với những người mở đường như ông Tạ Quang Bửu và ông Lê Văn Thiêm thì chắc chắn nước ta sẽ…. không kém nước khác”. Điền từ còn thiếu vào chỗ …. - A. Có hàng trăm nhà toán học có tài - true - B. Có nhiều nhà khoa học có tài - false - C. Có nhiều họa sĩ và kiến trúc sư có tài - false - D. Có nhiều nhà ngôn ngữ học có tài - false - false - false
Câu 7: Khi trở về nước ông Tạ Quang Bửu làm giáo viên dạy gì? - A. Dạy toán - false - B. Dạy tiếng Anh - false - C. Dạy tiếng Hán - false - D. Cả A và B đều đúng - true - false - false
Câu 8: Dòng nào sau đây đúng với nhận xét của đồng chí Hoàng Xuân Tùy về ông Tạ Quang Bửu: - A. Ông Bửu “có một cách học độc đáo: học để biết, chứ không phải học để thi”. - true - B. Ông Bửu “học rộng tài cao, lĩnh vực gì cũng biết” - false - C. Ông Bửu “ không chỉ giỏi toán, về ngôn ngữ mà còn tường tận cả âm nhạc, hội họa, kiến trúc”. - false - D. Tất cả đều sai - false - false - false
Câu 9: Giáo sư Tạ Quang Bửu qua đời vì bệnh gì? - A. Bệnh tim - false - B. Rối loạn tuần hoàn não - true - C. Bệnh huyết áp - false - D. Bệnh sốt rét - false - false - false
Câu 10: Vì sao Tạ Quang Bửu quyết tâm học chữ Hán? - A. Vì ông muốn học về ngôn ngữ này - false - B. Vì theo ông khó có thể hiểu sâu sắc văn hóa Việt Nam và phương Đông nếu không biết chữ Hán - true - C. Vì ông muốn mở rộng vốn ngôn ngữ của mình - false - D. Vì ông muốn đi dạy chữ Hán - false - false - false
Vận dụng
Vận dụng:
Ảnh
Tìm hiểu một nhà giáo đáng kính ở địa phương và thực hiện một video ngắn (khoảng 1.5 – 2 phút) về con người ấy.
Cảm ơn
Tổng kết
Ảnh
Tổng Kết:
Ôn lại kiến thức đã học. Hoàn chỉnh bài tập phần Vận dụng. Chuẩn bị bài:"Bài 4. Văn bản thông tin. Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ".
Cảm ơn
Ảnh