BÀI 11: ỨNG XỬ TRÊN MÔI TRƯỜNG SỐ. NGHĨA VỤ TÔN TRỌNG BẢN QUYỀN
Trang bìa
Trang bìa
TIN HỌC 10
BÀI 11: ỨNG XỬ TRÊN MÔI TRƯỜNG SỐ. NGHĨA VỤ TÔN TRỌNG BẢN QUYỀN
Ảnh
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Đạo đức là hệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà con người phải tự giác thực hiện cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội. Dư luận xã hội và giáo dục là các biện pháp điều chỉnh đạo đức. Theo em, những vấn đề về đạo đức và pháp luật nảy sinh khi giao tiếp trên mạng đã và đang trở thành phổ biến là gì?
Ảnh
1. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC, PHÁP LUẬT VÀ VĂN HÓA
- Hoạt động 1
Hình vẽ
1. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC, PHÁP LUẬT VÀ VĂN HÓA
- Tình huống: Do mâu thuẫn ở một diễn đàn trên mạng, một nhóm nữ sinh đánh một bạn nữ khác. Các bạn ở xung quanh đã không can ngăn mà con quay phim rồi đưa lên mạng xã hội. Do có nhiều bình luận thiếu thiện ý trên mạng xã hội dẫn đến xấu hổ với bạn bè, nạn nhân đã bỏ nhà ra đi không để lại lời nhắn. - Trả lời câu hỏi: Câu 1: Trong tình huống trên, hành vi nào vi phạm pháp luật, hành vi nào vi phạm đạo đức? Câu 2: Theo em, yếu tố nào của Internet đã khiến sự việc trở nên trầm trọng?
- Một số loại hành vi xấu (Một số loại hành vi xấu khi giao tiếp trên mạng)
Ảnh
- Đưa tin không phù hợp lên mạng (bao gồm cả đăng và chia sẻ tin bài). - Công bố thông tin cá nhân hay tổ chức mà không được phép. - Gửi thư rác hay tin nhắn rác. - Vi phạm bản quyền khi sử dụng dữ liệu và phần mềm. - Bắt nạt qua mạng. - Lừa đảo qua mạng. - Ứng xử thiếu văn hóa.
- Trả lời câu hỏi (Trả lời câu hỏi)
Em hãy lấy ví dụ về các vấn đề tiêu cực có thể nảy sinh khi tham gia các hoạt động sau trên mạng. a) Tranh luận trên facebook. b) Gửi thư điện tử.
Ảnh
2. MỘT SỐ QUY ĐỊNH PHÁP LÍ ĐỐI VỚI NGƯỜI DÙNG TRÊN MẠNG
a) Các văn bản quy phạm pháp luật (2. MỘT SỐ QUY ĐỊNH PHÁP LÍ ĐỐI VỚI NGƯỜI DÙNG TRÊN MẠNG)
Ảnh
a) Các văn bản quy phạm pháp luật
- Bộ luật do Quốc hội ban hành và các nghị định do Chính phủ ban hành. + Quốc hội Việt Nam ban hành: Luật Giao dịch điện tử, Luật Công nghệ Thông tin, Luật An ninh mạng và Luật Hình sự. + Nghị định: Nghị định 90/2008/NĐ-CP ban hành ngày 13/8/2008 về chống thư rác; Nghị định 72/2013/NĐ-CP ban hành ngày 3/2/2013 về quản lí, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet,...
- Hoạt động 2
Ảnh
Hình vẽ
- Đọc SGK, thảo luận nhóm đôi và trả lời các câu hỏi sau: Câu 1: Em hãy đưa ra một số ví dụ đưa tin lên mạng không đúng. Câu 2: Một cá nhân đưa tin bịa đặt về bệnh dịch xảy ra làm nhiều người hết sức lo lắng. Hành vi chia sẻ lại tin đó có vi phạm pháp luật hay không?
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
b) Các quy định của pháp luật đối với người dùng trên không gian mạng
Ảnh
b) Các quy định của pháp luật đối với người dùng trên không gian mạng
- Một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của người đưa tin lên Internet là đảm bảo tính đúng đắn của thông tin. - Ví dụ: + Điều 12 khoản 2 của Luật công nghệ thông tin: quy định cấm "Cung cấp, trao đổi, truyền đưa, lưu trữ, sử dụng thông tin số" nhằm các mục đích được đề ra trong SGK-tr57,...
- Kết luận
Ảnh
- Khi đưa tin lên mạng, hãy xem xét nội dụng các tin bài có vi phạm các quy định của pháp luật hay không. Đừng quên rằng, việc chia sẻ một tin vi phạm luật cũng là vi phạm luật. - Ngay khi tin đưa không phạm luật, vẫn phải tính đến các hậu quả của nó khi nó vi phạm những chuẩn mực đạo đức.
Kết luận
- Trả lời câu hỏi (Trả lời câu hỏi)
Ảnh
Câu 1: Trong đợt bùng phát dịch Covid-19 vào đầu năm 2021, một cá nhân đã đăng tin sai về hành trình đi lại của một bệnh nhân bị dương tính với virus Covid-19. Sự việc này đã gây hoang mang cho cả một khu dân cư. Theo em, cá nhân trên đã vi phạm điều nào trong bộ các Luật liên quan đến Công nghệ thông tin? Câu 2: Trên mạng hiện nay có rất nhiều quảng cáo sai sự thật. Quảng cáo sai về tác dụng của một loại thuốc sẽ bị phạt theo mục nào của điều 101 khoản 1 của Nghị định 15/2020/NĐ-CP?
3. QUYỀN TÁC GIẢ VÀ BẢN QUYỀN
a) Quyền tác giả (3. QUYỀN TÁC GIẢ VÀ BẢN QUYỀN)
Ảnh
a) Quyền tác giả
Hình vẽ
- Đọc SGK, em hiểu thế nào là quyền tác giả? Tác giả của một tác phẩm (bức tranh, chương trình máy tính) có những quyền gì đối với tác phẩm của mình?
- Kết luận
Ảnh
- Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu. - Quyền tác giả đối với tác phẩm bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.
Kết luận
b) Vi phảm bản quyền đối với các sản phẩm tin học (b) Vi phảm bản quyền đối với các sản phẩm tin học)
Ảnh
Hình vẽ
- Đọc SGK, thảo luận nhóm đôi và cho biết ai vi phạm bản quyền trong những tình huống sau: 1. Hoàng mua với giá rất rẻ một thẻ nhớ USB chứa các video âm nhạc mà người bán đã sưu tầm từ trên Internet không có thỏa thuận gì với tác giả hay ca sĩ biểu diễn. 2. Lan mua một phần mềm có bản quyền trên đĩa CD. Sau khi cài đặt lên máy tính của mình, Lan cài thêm trên máy của một bạn thân.
- Trình bày
Ảnh
Trình bày trước lớp
- Kết luận
Ảnh
- Vi phạm quyền tài sản hay quyền nhân thân đều là vi phạm bản quyền. - Việc vi phạm bản quyền là hành vi phạm pháp, làm tổn hại đến việc kinh doanh của các chủ sở hữu, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của những ngành tạo ra sản phẩm trí tuệ, trong đó có tin học.
Kết luận
c) Tôn trọng bản quyền trong tin học
Ảnh
c) Tôn trọng bản quyền trong tin học
- Khi mua phần mềm, cần phân biệt rõ việc mua bản quyền với mua quyền sử dụng. - Quyền sử dụng phần mềm tính theo số máy được cài đặt. Nếu mua quyền sử dụng cho một máy, rồi lại cài cho máy thứ hai là vi phạm bản quyền. => Nhà nước đã ban hành nhiều quy định xử lí các hành vi vi phạm bản quyền. Hãy tôn trọng bản quyền để phát triển các ngành tạo ra sản phẩm trí tuệ, trong đó có tin học.
- Trả lời câu hỏi (Trả lời câu hỏi)
Bài tập trắc nghiệm
Những hành vi nào là vi phạm bản quyền?
A. Sao chép các đĩa cài đặt phần mềm.
B. Một người bạn của em mua tài khoản học một khóa tiếng Anh trực tuyến. Em mượn tài khoản để cùng học.
C. Phá khóa phần mềm chỉ để thử khả năng phá khóa chứ không dùng.
D. Em dùng nhờ một phần mềm trên máy tính của bạn.
Luyện tập
- Câu hỏi
Ảnh
Luyện tập
Câu 1: Em đồng ý, không đồng ý hay chỉ đồng ý một phần với các ý kiến nào sau đây? Tại sao? a) Chúng ra có quyền đưa lên mạng xã hội tất cả các tin không phải là tin giả. b) Chúng ta có quyền đưa lên mạng xã hội tất cả các tin miễn là không có hại đến cá nhân ai. c) Chúng ra có quyền đưa lên mạng xã hội tất cả các tin miễn là không vi phạm pháp luật. Câu 2: Trong đại dịch Covid-19, một người dùng Facebook đã chia sẻ tin "Bắt đầu từ ngày 28/3/2020, toàn thành phố Hồ Chí Minh sẽ bị phong tỏa trong 14 ngày,...". Khi bị triệu tập để xử phạt, người này đã chứng minh rằng anh ta chỉ đưa lại một tin chứ không bịa. Người này sai ở đâu?
Vận dụng
- Câu hỏi
Ảnh
Vận dụng
Câu 1: Nếu đăng trên mạng xã hội nhận xét có tính xúc phạm đến một người khác thì hành vi này là: A. Vi phạm pháp luật. B. Vi phạm đạo đức. C. Tùy theo mức độ, có thể vi phạm đạo đức hay pháp luật. D. Không vi phạm gì. Câu 2: An nhắc Bình về việc Bình dùng phần mềm lậu và giảng giải cho Bình biết các quy định về quyền tác giả. Nghe xong Bình bảo "Trước đây mình không biết, mà không biết là không có lỗi". Quan niệm của Bình như vậy có đúng không?
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Học hiểu trọng tâm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: Bài 12: Phần mềm thiết kế đồ họa.
- Cảm ơn
Ảnh