BÀI 1: THÀNH PHẦN CỦA NGUYÊN TỬ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
HÓA HỌC 10
BÀI 1: THÀNH PHẦN CỦA NGUYÊN TỬ
Ảnh
Mục tiêu bài học
Mục tiêu bài học
Mục tiêu bài học:
Ảnh
Hình vẽ
Trình bày được thành phần của nguyên tử (nguyên tử vô cùng nhỏ; nguyên tử gồm 2 phần; hạt nhân và lớp vỏ nguyên tử; hạt nhân tạo nên bởi các proton (p), neutron (n); lớp tạo bởi các electron (e); điện tích, khối lượng mỗi loại hạt). So sánh được khối lượng của electron với proton và neutron, kích thước của hạt nhân với kích thước nguyên tử.
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động
Nguyên tử gồm các loại hạt cơ bản nào? Các nhà khoa học đã phát hiện ra các loại hạt cơ bản đó như thế nào?
I. Các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử
- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện ra hạt Electron
I. Các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử
- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện ra hạt Electron
Ảnh
Hình 1.1. Thí nghiệm phát hiện hạt Electron
- Nhận xét 1 (- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện ra hạt Electron)
Ảnh
- Nhận xét 1:
Chùm tia phát ra từ cực âm và bị hút lệch về phía cực dương của điện trường, chứng tỏ chúng mang điện tích âm. Đó được gọi là chùm các hạt eletron.
- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện hạt nhân nguyên tử
- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện hạt nhân nguyên tử
Ảnh
Hình 1.2. Thí nghiệm phát hiện ra hạt nhân nguyên tử
Ảnh
Dựa vào việc quan sát và thông tin trong SGK, em hãy nêu kết quả của thí nghiệm trên.
- Nhận xét 2 (- Mô phỏng thí nghiệm phát hiện hạt nhân nguyên tử)
Ảnh
- Nhận xét 1:
Hầu hết các hạt latex(alpha) xuyên thẳng quan lá vàng, chứng tỏ nguyên tử có cấu tạo rỗng, ở tâm chứa một hang nhân mang điện tích dương và có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Proton, neutron và eletron là các hạt cấu tạo nên nguyên tử. Thành phần cấu tạo:
Hạt nhân: ở tâm của nguyên tử, chứa các proto mang điện tích dương và các neutron không mang điện. Vỏ nguyên tử: chứa các electron mang điện tích âm, chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân.
- Bảng 1.1. Khối lượng, điện tích của các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử (- Bảng 1.1. Khối lượng, điện tích của các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử)
Bảng 1.1. Khối lượng, điện tích của các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử
Ảnh
Hình vẽ
Chú ý:
Trong nguyên tử, số proton bằng số electron Khối lượng của elctron rất nhỏ, không đáng kể nên khối lượng của nguyên tử tập trung hầu hết ở hạt nhân.
- Câu hỏi và bài tập
Ảnh
Câu hỏi và bài tập:
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Nguyên tử chứa những hạt mang điện là:
A. proton và hạt latex(alpha).
B. proton và neutron.
C. proton và electron
D. electron và neutron.
Ảnh
- Câu 2 (- Câu hỏi và bài tập)
Câu 2: Quan sát hình ảnh mô phỏng kết quả thí nghiệm bắn phá lá vàng thực hiện bởi Rutherford (Hình 1.3) và nhận xét về đường đi của các hạt latex(alpha).
Ảnh
Hình 1.3. Mô phỏng kết quả thí nghiệm bắn lá vàng
II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử
1. Kích thước
Ảnh
II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử
1. Kích thước
- Kích thước nguyên tử là khoảng không gian tạo ở sự chuyển động của các electron. - Hạt nhân nguyên tử có đường kính khoảng latex(10^2) pm.
2. Khối lượng
Ảnh
2. Khối lượng
Khối lượng nguyên tử bằng tổng khối lượng các hạt proton, neutron, electron có trong nguyên tử. Đơn vị của khối lượng nguyên tử được kí hiệu là amu.
Ví dụ:
Một nguyên tử oxygen có khối lượng là latex(2,656 . 10^(-26))kg. 1 amu = latex(1,661 . 10^(-27)) kg => khối lượng của nguyên tử oxygen là 15,990 amu.
- Câu hỏi và bài tập
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi và bài tập:
Câu 3: Nếu phóng đại một nguyên tử vàng lên 1 tỉ (latex(10^9)) lần thì kích thước của nó tương đương một quả bóng rổ (có đường kính 30 cm) và kích thước của hạt nhan tương đương một hạt cát (có đường kính là 0,003 cm). Hãy cho biết kích thước nguyên tử vàng lớn hơn so với hạt nhân bao nhiêu lần.
- Câu 4 (- Câu hỏi và bài tập)
Ảnh
Câu 4: Một loại nguyên tử nitrogen có 7 protein và 7 neutron trong hạt nhân. Dựa vào bảng 1.1, hãy tính và so sánh: a) Khối lượng hạt nhân với khối lượng nguyên tử. b) Khối lượng hạt nhân với khối lượng vỏ nguyên tử.
III. Điện tích hạt nhân và số khối
- Tìm hiểu
Ảnh
III. Điện tích hạt nhân và số khối
- Tìm hiểu
Số proton trong hạt nhân nguyên tử bằng số đơn vị diện tích hạt nhân, kí hiệu là Z. Tổng số proton và tổng số neutron (kí hiệu là N) trong hạt nhân của một nguyên tử được gọi là số khối (hay số nucleon), kí hiệu là A.
Hình vẽ
A = Z + N
- Câu hỏi và bài tập
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi và bài tập:
Câu 5: Aluminium (nhôm) là kim loại phổ biến nhất trên vỏ Trái Đất, được sử dụng trong các ngành xây dựng, ngành điện hoặc sản xuất đồ gia dụng. Hạt nhân của nguyên tử aluminium có điện tích bằng +13 và số khối bằng 27. Tính số proton, số neutron và số electron có trong nguyên tử aluminium.
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng:
Em hãy vận dụng phương pháp mô hình để mô tả cấu tạo nguyên tử.
Dặn dò
- Học xong bài này, em sẽ
Ảnh
Học xong bài này, em sẽ:
Vận dụng phương pháp mô hình để mô tả cấu tạo nguyên tử.
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại trọng tậm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: " Bài 2: Nguyên tố hóa học".
- Cảm ơn
Ảnh