BÀI 7. TÙY BÚT, TẢN VĂN, TRUYỆN KÍ. KIẾN THỨC NGỮ VĂN TRANG 54
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
KIẾN THỨC NGỮ VĂN TRANG 54
BÀI 7. TÙY BÚT, TẢN VĂN, TRUYỆN KÍ
Khởi động
Khởi động
Ảnh
- Khởi động:
Kể tên một số tập văn, tuỳ bút, truyện kí mà em đã được học hoặc được đọc. Nếu ấn tượng của em về những tác phẩm đó.
1. Tuỳ bút, tản văn
- Làm việc cá nhân
Ảnh
1. Tuỳ bút, tản văn
Tuỳ bút, tản văn là gì? Nêu những đặc điểm của các thể loại này?
a. Tuỳ bút
Ảnh
Hình vẽ
a. Tuỳ bút
Là văn xuôi trữ tình - một loại tác phẩm tự sự phi hư cấu. Ghi chép một cách tự do những suy nghĩ, cảm xúc mang màu sắc cá nhân của người viết về con người và sự việc. Thể hiện rất rõ cái "tôi" độc đáo, cũng như tâm hồn, tình cảm của tác giả. Ngôn ngữ của tuỳ bút thường rất giàu chất thơ.
b. Tản văn
Ảnh
Hình vẽ
b. Tản văn
Là loại tác phẩm tự sự phi hư cấu, sử dụng kết hợp nhiều phương thức biểu đạt. Nội dung: các hiện tượng chân thực, gần gũi với cuộc sống nhưng giàu ý nghĩa xã hội. Người viết bộc lộ trực tiếp tình cảm, suy nghĩ mang đậm cá tính của mình.
c. Sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình trong tuỳ bút, tản văn
Ảnh
Hình vẽ
c. Sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình trong tuỳ bút, tản văn
Tự sự - ghi chép sự thật đời sống. Trữ tình - bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc.
=> Tuỳ bút sử dụng nhiều yếu tố trữ tình, còn tản vản dùng nhiều yếu tố tự sự.
2. Truyện kí
- Làm việc cá nhân
Ảnh
2. Truyện kí
Trình bày khái niệm truyện kí. Nêu hiểu biết của em về sự kết hợp của hư cấu và phi hư cấu ở thể loại này.
a. Khái niệm
Ảnh
a. Khái niệm
Là thể loại giao thoa giữa truyện và kí. Nhà văn dựa vào những con người và sự việc có thật, lựa chọn, sắp xếp và tổ chức thành câu chuyện hấp dẫn, làm nổi bật đối tượng phản ứng. Phát triển mạnh trong các cuộc k/c chống thực dân đế quốc Mĩ do yêu cầu cổ vũ động viên, ca ngợi người thật việc thật...
+ Ví dụ
Ảnh
Sống như anh (Trần Đình Vân) viết về anh hùng Nguyễn Văn Trỗi
Ví dụ:
Người mẹ cầm súng (Nguyễn Thi) viết về cuộc đời chị Út Tịch.
Ảnh
b. Sự kết hợp giữa hư cấu và phi hư cấu
Ảnh
b. Sự kết hợp giữa hư cấu và phi hư cấu
=> Câu chuyện hiện lên vừa chân thực, khách quan vừa sinh động, thú vị.
Phi hư cấu - tính xác thực về con người và sự kiện,.... Hư cấu - với các chi tiêt, tâm lí nhân vật, sự việc... do nhà văn tưởng tượng.
+ Ví dụ
Dựa trên câu chuyện có thề về người phụ nữ Nam Bộ anh hùng trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước là chị Nguyễn Thị Út. Truyện có những sáng tạo trong việc lựa chọn chi tiết, sắp xếp sự việc, tình huống, sử dụng lời kể,...
Ví dụ:
Ảnh
3. Cách giải thích nghĩa của từ
- Làm việc cá nhân
Ảnh
3. Cách giải thích nghĩa của từ
Nghĩa của từ là gì? Có những cách nào để giải thích nghĩa của từ.
Đọc phần Kiến thức ngữ văn và trả lời các câu hỏi:
- Tìm hiểu
Ảnh
3. Cách giải thích nghĩa của từ
Nghĩa cảu từ là nội dung (sự vật, hiện tượng, khái niệm, cảm xúc,...) mà từ biểu thị. Nghĩa của từ nhiều nghĩa gồm nghĩa gốc (nghĩa cơ sở) và nghĩa chuyển (nghĩa phái sinh). Để xác định nghĩa cụ thể của một từ nhiều nghĩa cần dựa vào ngữ cảnh (hoàn cảnh giao tiếp và các từ ngữ xung quanh).
- Cách giải thích nghĩa của từ
Ảnh
- Cách giải thích nghĩa của từ:
Giải thích bằng cách nêu khái niệm mà từ biểu thị:
Ví dụ:
Hình vẽ
Tản văn là văn xuôi trữ tình - một loại tác phẩm tự sự phi hư cấu. Chùa chiền chỉ chung các loại chùa, am nơi thờ phượng của đạo Phật.
+ tiếp
Ảnh
- Cách giải thích nghĩa của từ:
Giải thích trực quan:
Ví dụ: Đàn tính
Ảnh
+ tiếp
- Cách giải thích nghĩa của từ:
Giải thích bằng cách đặt từ cần giải thích vào trong một câu cụ thể nhằm xác lập ngữ cảnh sử dụng:
Ví dụ:
Ảnh
+ tiếp
- Cách giải thích nghĩa của từ:
Giải thích bằng cách từ đồng nghĩa, trái nghĩa:
Ví dụ:
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
Ảnh
- Cách giải thích nghĩa của từ:
Giải thích bằng cách giải nghĩa các thành tố tạo nên từ đó.
Ví dụ: Xe ngựa là "xe do ngựa kéo"
4. Cách trình bày tài liệu tham khảo trong một báo cáo nghiên cứu
- Làm việc cá nhân
Ảnh
4. Cách trình bày tài liệu tham khảo trong một báo cáo nghiên cứu
Đọc phần Kiến thức ngữ văn và trả lời các câu hỏi: Tài liệu báo cáo nghiên cứu là gi? Cách sắp xếp.
- Tìm hiểu
Ảnh
4. Cách trình bày tài liệu tham khảo trong một báo cáo nghiên cứu
Người viết báo cáo nghiên cứu cần thông tin đầy đủ về các tài liệu mà mình đã tham khảo để bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ của tác giả những tài liệu đó và giúp cho nội dung báo cáo thêm thuyết phục. Tài liệu tham khảo thường được lập thành danh sách, đặt ở cuối báo cáo. Sắp xếp họ tên tác giả (hoặc tên tài liệu) theo thứ tự chữ cái trong bảng chữ cái.
+ tiếp (4. Cách trình bày tài liệu tham khảo trong một báo cáo nghiên cứu)
Ảnh
Thông tin về mỗi tài liệu tham khảo gồm có:
Hình vẽ
=> Nếu tài liệu tham khảo là bài báo thêm cần thêm tạp chí và số của các trang có bài báo.
Ảnh
Cao Xuân Hạo (2000), Tiếng Việt, văn Việt, người Việt, NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh
Luyện tập - Vận dụng:
Luyện tập - Vận dụng
Ảnh
Luyện tập - Vận dụng:
1. Giới thiệu về tuỳ bút "Sông Đà" hoặc một tập tản văn mà em tâm đắc nhất. 2. Đọc tập tuỳ bút "Sông Đà" của Nguyễn Tuân và tìm hiểu về hình tượng con sông Đà hoặc hình ảnh người lái đò sông Đà.
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng Kết:
Ôn lại kiến thức đã học. Hoàn chỉnh bài tập phần Luyện tập - Vận dụng. Chuẩn bị bài:"Bài 7. Tùy bút, tản văn, truyện kí. Thương nhớ mùa xuân".
Cảm ơn
Ảnh