BÀI 5.THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Khởi động
Xem video
I. TRI THỨC TIẾNG VIỆT
1. Thuật ngữ là gì?
I. TRI THỨC TIẾNG VIỆT
1. Thuật ngữ là gì?
Hình vẽ
Lực - Khoa học tự nhiên
......... là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
Ảnh
Lực - Khoa học tự nhiên
Lực là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
Xâm thực - Địa lí
......... là làm hủy hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,...
Ảnh
Biển uy hiếp nhà dân ở Bình Thuận
Xâm thực - Địa lí
Xâm thực là làm hủy hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,...
Di chỉ - Lịch sử
......... là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa
Ảnh
Hoàng thành Thăng Long
Di chỉ - Lịch sử
Di chỉ là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa
Đường trung trực - Toán học
......... là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy.
A
B
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Đường trung trực - Toán học
Đường trung trực là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy.
Thuật ngữ
Thuật ngữ là những từ, ngữ biểu thị các khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản thông tin thuộc lĩnh vực khoa học, công nghệ và văn bản nghị luận.
1. Thuật ngữ là gì?
Từ những phân tích trên, em hiểu thuật ngữ là gì? Cho ví dụ?
Bài tập nhanh
Xem và cho biết video có sử dụng những thuật ngữ nào? Những thuật ngữ đó được dùng trong những lĩnh vực nào?
Bài tập nhanh
II. Thực hành tiếng việt
Bài 1
II. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Bài 1/107: “Quy tắc”, “luật lệ” có phải thuật ngữ không ? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?
- Các từ: “quy tắc”, “luật lệ” là thuật ngữ. - Dựa vào dặc điểm: + Biểu thị các khái niệm khoa học, công nghệ, được dùng trong các văn bản thông tin. + Mỗi thgữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại. + Không có tính biểu cảm.
Bài 2
Bài 2/107: Trong mục 2 của văn bản “ cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học”, “từ khóa”, “câu chủ đề” có phải là thuật ngữ không ? Vì sao?
- Các từ : “từ khóa”, “câu chủ đề” là thuật ngữ. - Vì: + Có tính chuẩn xác, khoa học. + Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại. + Không có tính biểu cảm.
Bài 3
Bài 3/107-108: Điền vào bảng dưới đây một số thuật ngữ được sử dụng trong các phần 1, 2 của văn bản Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học. Cho biết dựa vào đâu để em nhận biết các từ ngữ trên là thuật ngữ?
Ảnh
Phần văn bản
Thuật ngữ được sử dụng
1. Lập ra quy tắc ghi chép: chia rõ các phần
2. Học cách tìm nội dung chính
Bài 4
Bài 4/108: Điền vào bảng dưới đây một số thuật ngữ được sử dụng trong các phần của văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn. Cho biết dựa vào đâu để em nhận biết các từ ngữ trên là thuật ngữ?
Ảnh
Bài 5
Bài 5/108: Vận dụng kiến thức đã học từ các môn học Ngữ văn, Lịch sử và Địa lí, Toán học, Khoa học Tự nhiên... để tìm thuật ngữ và nghành khoa học thích hợp, sau đó hoàn chỉnh bảng tổng hợp dưới đây:
Ảnh
Thuật ngữ
Giải thích
Nghành khoa học
Muối
là một hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít.
Khoa học tự nhiên
là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác
là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hoạt động, trạng thái.
là thiên thể có thể tự phát ra ánh sáng.
là lực hút của Trái Đất.
Bài 5
Ảnh
Thuật ngữ
Giải thích
Nghành khoa học
là góc có số đo bằng 90 độ.
là đường nối liền các điểm có cùng độ cao trên lược đồ địa hình.
là thể loại văn học viết cho thiếu nhi, nhân vật chính thường là loài vật hoặc đồ vật được nhân hóa.
là một thời kì tiền sử kéo dài mà trong giai đoạn này đá đã được sử dụng rộng rãi để tạo ra các công cụ có cạnh sắc, đầu nhọn.
Bài 6
Bài 6/108: Chỉ ra một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn và Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học.
Ảnh
Văn bản
Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
Tác dụng
Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học
2. Đặc điểm của thuật ngữ
- Trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
- Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
2. Đặc điểm của thuật ngữ
Phân tích những ví dụ trên, em thấy thuật ngữ có đặc điểm gì?
3. Chức năng của thuật ngữ
Em có nhận xét gì về từ “hạt giống” trong các ví dụ sau: a) Nếu được làm hạt giống để mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu Trong đêm tối, tim ta làm ngọn lửa. ( Tố Hữu – Chào xuân 67) b) Hãy chọn những hạt to, chắc, mọng sẽ để làm hạt giống.
hạt giống: Có tính biểu cảm => biểu thị một ẩn ý trong văn chương hoặc trong đời thường.
hạt giống: Không có tính biểu cảm => sử dụng trong môn sinh học. => Từ ngữ giống nhau nhưng chức năng nhau.
3. Chức năng của thuật ngữ
=>Thuật ngữ được dùng để biểu thị các khái niệm khoa học công nghệ.
Trò chơi
Hình vẽ
Bài 3
Bài 3/107-108: Điền vào bảng dưới đây một số thuật ngữ được sử dụng trong các phần 1, 2 của văn bản Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học. Cho biết dựa vào đâu để em nhận biết các từ ngữ trên là thuật ngữ?
Ảnh
Phần văn bản
Thuật ngữ được sử dụng
1. Lập ra quy tắc ghi chép: chia rõ các phần
2. Học cách tìm nội dung chính
từ khóa, kí hiệu, dấu ngoặc kép...
từ khóa, chủ đề, câu chủ đề, sơ đồ...
Bài 4
Bài 4/108: Điền vào bảng dưới đây một số thuật ngữ được sử dụng trong các phần của văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn. Cho biết dựa vào đâu để em nhận biết các từ ngữ trên là thuật ngữ?
Ảnh
tốc độ đọc, hình minh họa...
từ khóa, ý chính, ý phụ...
tầm mắt, chữ, hình minh họa, tốc độ đọc...
não, mắt, tốc độ đọc...
tóm tắt, chương, thông tin...
vận động viên, cơ bắp, kĩ thuật, hệ thống thần kinh, não bộ...
Bài 5
Bài 5/108: Vận dụng kiến thức đã học từ các môn học Ngữ văn, Lịch sử và Địa lí, Toán học, Khoa học Tự nhiên... để tìm thuật ngữ và nghành khoa học thích hợp, sau đó hoàn chỉnh bảng tổng hợp dưới đây:
Ảnh
Thuật ngữ
Giải thích
Nghành khoa học
Muối
là một hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít.
Khoa học tự nhiên
là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác
là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hoạt động, trạng thái.
là thiên thể có thể tự phát ra ánh sáng.
là lực hút của Trái Đất.
Khoa học tự nhiên
Ngữ văn
Khoa học tự nhiên
Khoa học tự nhiên
Bài 5
Ảnh
Thuật ngữ
Giải thích
Nghành khoa học
là góc có số đo bằng 90 độ.
là đường nối liền các điểm có cùng độ cao trên lược đồ địa hình.
là thể loại văn học viết cho thiếu nhi, nhân vật chính thường là loài vật hoặc đồ vật được nhân hóa.
là một thời kì tiền sử kéo dài mà trong giai đoạn này đá đã được sử dụng rộng rãi để tạo ra các công cụ có cạnh sắc, đầu nhọn.
góc vuông
đường đồng mức
truyện đồng thoại
thời kì đồ đá
Toán học
KHXH
Ngữ văn
KHXH
Bài 6
Bài 6/108: Chỉ ra một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn và Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học.
Ảnh
Văn bản
Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
Tác dụng
Chúng ta có thể đọc nhanh hơn
Cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học
- Mục 1: hình minh họa số 1, 2. - Mục 2: hình minh họa số 3
=> giúp người đọc hình dung rõ hơn cách “dùng vật dẫn đường” để điều chỉnh tốc độ đọc. => giúp người đọc phân biệt rõ cách “đọc từng chữ” và “chụp” cả cụm 5-7 chữ.
Phần A, mục 1: hình minh họa “phân vùng” trang ghi chép
=> giúp người đọc hình dung rõ cách phân 3 vùng để chi chép có hệ thống, bổ sung khi cần.
III. Vận dụng
Vận dụng
VẬN DỤNG
- Tìm các thuật ngữ trong các môn học đã được học ở lớp 6. - Tìm các thuật ngữ có trong các ngành nghề của xã hội. - Tìm các thuật ngữ trong các bài hát. - Tìm các thuật ngữ có trong các bài văn, bài thơ. - Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện nội dung trọng tâm của bài học Thuật ngữ.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Vẽ sơ đồ tư duy khái quá kiến thức bài học
Chuẩn bị nội dung bài sau
Hoàn thành bài tập Vận dụng
Ảnh
Kết thúc bài học
Chào tạm biệt
Ảnh