BÀI 4. TỰ SỰ TRONG TRUYỆN THƠ DÂN GIAN VÀ TRONG THƠ TRỮ TÌNH. VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI (HÌNH THÀNH LỐI SỐNG TÍCH CỰC TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI)
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI
BÀI 4. TỰ SỰ TRONG TRUYỆN THƠ DÂN GIAN VÀ TRONG THƠ TRỮ TÌNH
Khởi động
Khởi động
Ảnh
- Khởi động
Ảnh
Quan sát hình, nêu suy nghĩ của bản thân:
Hình thành kiến thức
- Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu các yêu cầu bài học
- Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu các yêu cầu bài học
Ảnh
Ảnh
Thảo luận và làm việc theo nhóm thực hiện trả lời các câu hỏi:
Nêu ý nghĩa và sự cần thiết của kiểu bài viết? Trong các yêu cầu trình bày trong GSK, yêu cầu nào cho thấy đặc thù của kiểu bài này? Đâu là khó khăn mà kiểu bài viết đặt ra đối với em?
I. Yêu cầu của kiểu bài:
Ảnh
I. Yêu cầu của kiểu bài:
Nêu được vấn đề thực sự có ý nghĩa, hướng tới việc hình thành lối sống tích cực trong XH hiện đại. Nêu rõ lí do lựa chọn và quan điểm cá nhân về vấn đề xã hội cần bàn luận. Chứng minh quan điểm của mình bằng hệ thống luận điểm chặt chẽ, hợp lí, sử dụng các lí lẽ thuyết phục và bằng chứng chính xác, đầy đủ. Biết sử dụng yếu tố biểu cảm để tăng sức thuyết phục của VB. Khẳng định ý nghĩa của vấn đề cần bàn luận.
- Nhiệm vụ 2: Đọc và phân tích bài viết tham khảo
- Nhiệm vụ 2: Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Ảnh
Hình vẽ
Đọc ngữ liệu và thảo luận cặp đôi: Xác định vấn đề được bàn luận trong bài viết và ý nghĩa của vấn đề đó đối với cuộc sống hiện đại ngày nay?
* Thảo luận nhóm
Ảnh
- Nhiệm vụ 2: Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Hình vẽ
Thảo luận nhóm:
Vấn đề đã được người viết triển khai bằng những luận điểm nào? Nhận xét về mạch lập luận của người viết? Chỉ ra các yếu tố làm nên sức thuyết phục của văn bản và mức độ thuyết phục của các bằng chứng được người viết đưa ra?
II. Đọc hiểu ngữ liệu “ Cư dân của hành tinh”.
Ảnh
II. Đọc hiểu ngữ liệu “Cư dân của hành tinh”.
1. Vấn đề bàn luận:
Cư dân của hành tinh -> Từ việc trình bày nguồn gốc và thực tiễn lịch sử cận -– hiện đại của thế giới... Từ đó, mỗi người thấy được vị trí, vai trò của mình trong hành tinh.
2. Các luận điểm chính:
Ảnh
2. Các luận điểm chính:
Luận điểm1: Xem xét VĐ từ nguồn gốc chung của loài người. Luận điểm 2: Xem xét vấn đề từ thực tiễn lịch sử cận - hiện đại của thế giới. Luận điểm 3: Xem xét VĐ từ mối QH giữa các quốc gia, dân tộc. Luận điểm 4: Xem xét vấn đề từ góc nhìn khác. Luận điểm 5: Ứng xử thực tế cần có của mỗi người khi nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề bàn luận.
* Nhận xét
Ảnh
- Nhận xét:
Lập luận từ cụ thể đến bao quát, từ vấn đề có tính chất cá nhân đến quốc gia, dân tộc, nhân loại. Tác giả đặt vấn đề: mỗi người trong chúng ta là một “cư dân của hành tinh” -> dùng lí lẽ và dẫn chứng để chứng minh khi đặt mỗi cá nhân trong các mối quan hệ, từ nhiều góc nhìn. Từ đó, người viết nhận thức sâu sắc về cách ứng xử tích cực của con người với Thế giới.
3. Các yếu tố làm nên sức thuyết phục của bài viết:
3. Các yếu tố làm nên sức thuyết phục của bài viết:
Ảnh
Mạch lập luận khoa học, rõ ràng, mạch lạc. Kết hợp lí lẽ thuyết phục và dẫn chứng chính xác, gần gũi, phù hợp. Nêu được ý kiến về vấn đề bàn luận từ nhiều góc nhìn khác nhau. Giọng điệu bàn luận có tính chất đối thoại. Vấn đề đặt ra có ý nghĩa thiết thực với mỗi cá nhân trong thời điểm hiện tại.
III. Thực hành viết
III. Thực hành viết
Ảnh
Nhiệm vụ 1: Tìm một số đề tài thể hiện lối sống tích cực trong xã hội hiện đại và thống nhất chọn một đề tài để viết bài
1. Chuẩn bị viết
1. Chuẩn bị viết
Ảnh
Giới trẻ tự bảo vệ mình trước hiểm hoạ ma tuý. Sự cần thiết của việc học ngoại ngữ.
- Gợi ý một số đề tài:
- Nhiệm vụ 2
III. Thực hành viết
Ảnh
Nhiệm vụ 2: Học sinh dựa vào câu hỏi gợi dẫn trong SGK để tìm ý và lập dàn ý cho 1 đề mẫu; ghi vào PHT.
2. Tìm ý, lập dàn ý
2. Tìm ý, lập dàn ý
Ảnh
Đề bài: Giới trẻ tự bảo vệ mình trước hiểm hoạ ma tuý.
a. Tìm ý
Ảnh
a. Tìm ý
Nên chọn những bằng chứng gì để làm sáng tỏ các luận điểm. Những ý kiến sáng giá nào có thể trích dẫn? Có thể bàn về vấn đề từ góc nhìn trái chiều như thế nào? Việc nhận thức sâu sắc về vấn đề có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi người, trước hết là với chính người viết? Có thể nhìn nhận vấn đề từ những góc độ và theo các cấp độ?
b. Lập dàn ý
b. Lập dàn ý
* Mở bài: Nêu vấn đề cần bàn luận, hướng bàn luận và ý nghĩa chung của vấn đề.
- Chú ý: Nêu ngắn gọn; nêu trực tiếp/ gián tiếp.
Ảnh
- Ví dụ:
Hình vẽ
Xã hội ngày càng phát triển kéo theo nhiều hệ luỵ đối với đời sống, trong đó vấn đề đáng báo động đối với tuổi trẻ hiện nay là sự xâm nhập của các tệ nạn xã hội, đặc biệt là hiểm hoạ ma tuý. Vậy tuổi trẻ cần làm gì để tự bảo vệ mình trước hiểm hoạ ma tuý?
* Thân bài
Ảnh
* Thân bài:
b. Lập dàn ý
Khái quát hoàn cảnh đời sống làm nảy sinh vấn đề. Phân tích lần lượt từng khía cạnh vấn đề với những lí lẽ và bằng chứng phù hợp. Làm rõ sự cần thiết phải nhận thức đầy đủ về vấn đề. Nêu trải nghiệm của bản thân với vấn đề (nếu có). Nêu phản đề (nêu ý kiến/ quan điểm trái chiều rồi dùng lí lẽ và bằng chứng để phản bác lại).
* Kết bài
Ảnh
Kết bài: Tóm tắt những luận điểm chính đã trình bày và khẳng định ý nghĩa của vấn đề trên cơ sở thu thập nhiều tư liệu và bằng chứng mới.
b. Lập dàn ý
c. Viết
c. Viết
Bám sát dàn ý đã lập để viết, có thể điều chỉnh các nhận xét, đánh giá cho phù hợp với những bằng chứng được đưa ra. Mỗi luận điểm cần được triển khai thành một đoạn văn, có câu chủ đề với các ý nhỏ triển khai chủ đề. Thường xuyên chú ý mạch lạc và liên kết của bài viết, sử dụng chính xác và đúng chỗ các phương tiện liên kết. Việc trích dẫn các ý kiến bàn về vấn đề cần đảm bảo tính trung thực, không cắt xén, có ghi nguồn đầy đủ, chính xác . Chú ý sử dụng hình thức đối thoại (với các quan điểm khác) nhằm làm cho vấn đề trở nên nổi bật và sắc nét. Có thể vận dụng linh hoạt các yếu tố tự sự và biểu cảm, nhất là khi đề cập những trải nghiệm của bản thân để làm tăng tình thuyết phục của lập luận.
d. Chỉnh sửa, hoàn thiện
Ảnh
d. Chỉnh sửa, hoàn thiện
Bổ sung ý cần thiết hay lược bỏ những ý đi xa vấn đề chính cần bàn luận. Kiểm tra tính chặt chẽ, hợp lí của bố cục; có thể đảo vị trí các đoạn, các câu nếu thấy cần thiết nhằm đảm bảo sự liền mạch, logic của lập luận. Triển khai hoàn chỉnh những ý còn sơ sài. Thay thế phương tiện liên kết chưa được dùng chính xác và bổ sung phương tiện liên kết chưa được dùng chính xác và bổ sung phương tiện liên kết cần thiết, phù hợp. Sửa các lỗi chính tả, diễn đạt và trình bày (nếu có).
Vận dụng
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
HS viết 01 đoạn văn tuỳ chọn trong dàn ý đã xây dựng ở phần Lập dàn ý.
Tổng kết
- Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Hoàn thành bài tập trong phần Vận dụng. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 4. Tự sự trong truyện thơ dân gian và trong thơ trữ tình. Thảo luận về một vấn đề trong đời sống (Hình thành lối sống tích cực trong xã hội hiện đại)".
- Cảm ơn
Ảnh