BÀI 6: TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN LAO ĐỘNG VÀ CON NGƯỜI, XÃ HỘI - PHẦN 2
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Bài 6
(Truyện ngụ ngôn)
Ảnh
Ảnh
TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN LAO ĐỘNG VÀ CON NGƯỜI, XÃ HỘI (P2)
Khởi động
Tục ngữ
Hình vẽ
Trò chơi Ô chữ bí ẩn
Luật chơi Chia làm 2 đội: mỗi đội có 5 học sinh tham gia. Hai đội lần lượt chọn câu hỏi theo số mà các con yêu thích Thời gian Mỗi đội tham gia trong vòng 2 phút Sản phẩm Các từ ngữ điền vào mỗi chỗ chấm của các câu tục ngữ cho sẵn dưới đây.
Đề bài và Gợi ý
Hình vẽ
1 ……… đất ……….. vàng. 2. Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây ………. lại nên hòn núi cao. 3 ……… răng, ……… tóc là góc con người. 4. Mau sao thì ………, vắng sao thì mưa. 5. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ ……...…. 6. Mưa tháng Ba hoa đất/ Mưa tháng Tư ………. đất.
TÌM HIỂU CHUNG
Tìm hiểu chung
I. TÌM HIỂU CHUNG
Các em hãy đọc kỹ văn bản và trả lời các câu hỏi sau: - Ta có thể chia 8 câu tục ngữ trong bài thành mấy nhóm? - Mỗi nhóm gồm những câu nào? - Gọi tên từng nhóm đó?
Đọc văn bản
Hình vẽ
Ảnh
TÌM HIỂU CHI TIẾT
Hoạt động nhóm
Hình vẽ
Hoạt động nhóm
Các em hãy chia lớp thành 4 nhóm, trao đổi với bạn và hoàn thành phiếu học tập dưới đây để tìm hiểu các câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động sản xuất.
Hoạt động nhóm
Ảnh
Tục ngữ về thiên nhiên
Câu 1
Ảnh
Chân trời xuất hiện những áng mây có màu mỡ gà là trời sắp có bão, cần phải gia cố, giữ gìn nhà cửa.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nghệ thuật
- Lược bỏ một số thành phần chính để thành câu rút gọn. - Nhấn mạnh vào nội dung chính để mọi người dễ nhớ. - Gieo vần lưng: gà – nhà - Tạo âm điệu dễ nhớ, dễ thuộc.
Hình vẽ
Câu 3
Hình vẽ
Ảnh
NỘI DUNG Cầu vồng, mống cụt xuất hiện là một dự báo thời tiết đáng sợ, nếu trời có cầu vồng ở phía đông hoặc ở phía tây là sắp có mưa to gió lớn.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Nghệ thuật
Hình vẽ
- Lược bỏ 1 số thành phần chính để thành câu rút gọn. => Nhẫn mạnh vào nội dung chính để mọi người dễ nhớ - Gieo vần Lưng: đoong - vồng => Tạo âm điệu dễ nhớ, dễ thuộc.
Tục ngữ về lao động sản xuất
Câu 2
Nội dung: Thì: Thời gian, nói đến mùa vụ trong nông nghiệp. Thục: Đất, đã được khai phá, cày bừa, cải tạo,...
Hình vẽ
=> Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và của việc cày xới đối với nghề trồng trọt.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Trồng trọt đúng thời vụ mới tránh được thiên nhiên, thời tiết khắc nghiệt, sâu bệnh. => Đem lại năng xuất, hiệu quả cao. - Làm đất kĩ, cần cù chăm chỉ cũng không kém phần quan trọng trong sản xuất nông nghiệp.
- Gieo cấy đúng thời vụ. - Cải tạo đất sau mỗi thời vụ.
Nghệ thuật
- Đưa ra thứ tự lợi ích của các yếu tố - Gieo vần "i".
Hình vẽ
Câu 4
Hình vẽ
NỘI DUNG Muốn bắt tôm phải đi vàp chập tối, còn bắt cá thì đi từ sáng sớm.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
Nghệ thuật
Hình vẽ
- Gieo vần "ang" - Điệp từ "đi" - Đối lập: "chạng vạng" >< "rạng đông".
Tục ngữ về con nguời xã hội
Câu 5
Hình vẽ
Câu hỏi: 1. Em hiểu thế nào về câu tục ngữ này?
Nội dung: * Nghĩa đen: Dù đói, rách vẫn phải ăn uống, ăn mặc sạch sẽ, giữ gìn thơm tho. * Nghĩa bóng: Dù nghèo khổ, thiếu thốn vẫn phải sống trong sạch.
Câu 5
Hình vẽ
Câu hỏi: 2. Câu tục ngữ sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Qua đó, cha ông ta muốn khuyên răn con cháu điều gì?
Nghệ thuật: - Ẩn dụ: sạch, thơm - Đối: đói - rách, sạch - thơm Giá trị kinh nghiệm: Khuyên con người phải sống sao cho trọn phẩm giá, nhân cách, phải có lòng tự trọng.
Câu 6
Hình vẽ
Câu hỏi: 1. Hãy nêu cách hiểu của em về các từ "trong", "đục". Nghệ thuật tu từ nào được sử dụng trong câu tục ngữ.
Gợi ý câu 6
Hình vẽ
Ảnh
Nghĩa đen
Nghĩa bóng
Nghệ thuật đối
"Trong" ý chỉ nước sạch, không có tạp chất, bụi bẩn nào><"đục" tức là nhiều tạp chất bụi bẩn.
"Trong" thể hiện lối sống đẹp, thanh sạch, sống đúng với các chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Trái lại "đục" biểu hiện cho lối sống trái với luân thường đạo lí.
- Chết >< sống - Trong >< đục.
=> Nghệ thuật ẩn dụ
Câu 6
Hình vẽ
Câu hỏi: 2. Câu tục ngữ khuyên con người điều gì?
=> Khuyên ngăn con người nên sống đúng đắn hơn trong cuộc sống, luôn sống ngẩng cao đầu, sống đúng đắn, đúng chuẩn mực đạo đức và biết cách đối nhân xử thế.
Câu 7
Hình vẽ
Câu hỏi: 1. Em hiểu các từ "Sắt:, "kim" nghĩa là gì? Tác giả dân gian sử dụng hình ảnh đó nhằm biểu thị ý nghĩa gì?
Gợi ý câu 7
Ảnh
Hình vẽ
Nghĩa đen
Nghĩa bóng
Sắt: những vật to lớn, bề ngoài sần sùi, không sáng bóng, đẹp đẽ, lại vô cùng cứng rắn.
là những thử thách, khó khắn trong cuộc sống.
Kim: những vật vô cùng nhỏ bé, nhẵn nhụi, bề mặt sáng, hữu dụng trong cuộc sống như dùng để may vá quần áo.
là kết quả, là ước mơ, nguyện vọng của mình, điều mà mình mong muốn đạt tới trong cuộc sống.
Ý nghĩa
Hình vẽ
Ý nghĩa Khuyên răn chúng ta khi làm bất cứ việc gì cũng nên đặt vào đó sự quyết tâm cũng như lòng kiên trì thì ta mới đạt đươj thành công như ý nguyện.
Ảnh
Câu 7.2
Câu hỏi: 2. Các em hãy xem vi deo sau về câu chuyện "Có công mài sắt có ngày nên kim" (Thời gian: Từ 0 : 22 đến 1 : 55)
Hình vẽ
Nghe kể chuyện
Câu hỏi: 2. Các em hãy xem vi deo sau về câu chuyện "Có công mài sắt có ngày nên kim" (Thời gian: Từ 0 : 22 đến 1 : 55)
Hình vẽ
Câu 8
Hình vẽ
Câu hỏi: 1. Em hãy nêu nội dung câu tục ngữ vận dụng trong trường hợp nào?
Ảnh
Câu 8
Hình vẽ
Ảnh
Nội dung
Nghệ thuật
Trường hợp vận dụng
Khi được hưởng thành quả nào đó, phải nhớ đến người đã có công gây dựng, biết ơn người đã giúp mình.
Ẩn dụ: - Cây - quả - Trồng - ăn
Thể hiện tình cảm biết ơn với ông bà, cha mẹ, thầy cô, những người giúp mình, hi sinh và mình,..
Câu 8.2
Hình vẽ
Câu hỏi: 2. Các em hãy quan sát một số hình ảnh sau thể hiện đạo lí "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"
Ảnh
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng kết
Các em hãy dựa vào văn bản và khái quát những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của các câu tục ngữ
Nội dung, nghệ thuật
Tổng kết
Hình vẽ
Nội dung
Nghệ thuật
Đúc kết kinh nghiệm quá báu về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội.
- Ngắn gọn có vần nhịp, giàu hình ảnh - Nghệ thuật ẩn dụ, đối
Trò chơi
Trò chơi
Bài kiểm tra tổng hợp
“Những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, thể hiện những kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt” được gọi là gì? - CA DAO - false - TỤC NGỮ - true - DÂN CA - false - TRUYỆN CƯỜI - false - false - false
Tục ngữ là những câu nói ngắn gọn thường có đặc điểm nào sau đây? - Thiếu vị ngữ - false - Thiếu chủ ngữ - true - Thiếu nội dung - false - Đủ chủ ngữ, vị ngữ - false - false - false
Câu tục ngữ “Tấc đất tấc vàng” đề cao giá trị của cái gì? - Nhà cửa - false - Con người - false - Vàng bạc - false - Đất đai - true - false - false
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Xem lại toàn bộ nội dung phân tích. Học bài theo nội dung bài học, nội dung ghi nhớ.
Em hãy kể lại truyện và rút ra bài học từ truyện.
Hãy vẽ tranh minh họa cho nội dung truyện.
Ảnh
Kết thúc
Kết thúc
Ảnh