BÀI 5. TRUYỆN NGẮN. KIẾN THỨC NGỮ VĂN TRANG 3
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. TRUYỆN NGẮN
KIẾN THỨC NGỮ VĂN TRANG 3
Khởi động
Khởi động
- Khởi động:
Ảnh
Nhắc lại kiến thức ngữ văn đã học ở bài trước và trình bày trước lớp.
1. Sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật
- Làm việc nhóm
1. Sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật
Ảnh
Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
Hình vẽ
Trong truyện ngắn, lời kể chuyện có mục đích gì? Lời nhân vật được hiểu như thế nào? Lời nhân vật có sự phối hợp hài hoà với lời kể chuyện không? Cho ví dụ minh hoạ.
- Mục đích
Ảnh
Hình vẽ
1. Sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật
Trong truyện ngắn, lời người kể chuyện nhằm giới thiệu, miêu tả nhân vật, bối cảnh, bình luận, dẫn dắt câu chuyện, tạo thành giọng chủ đạo của truyện.
- Lời nhân vật
Hình vẽ
1. Sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật
Hình vẽ
Hình vẽ
Là phương tiện bộc lộ ý nghĩ, tâm trạng, cá tính của nhân vật trong từng tình huống cụ thể, góp phần thể hiện phẩm chất, tính cách nhân vật.
Có sự phối hợp hài hoà với lời người kể chuyện.
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
- Ví dụ (1. Sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật)
Ảnh
Hình vẽ
Một lần tôi đến thăm cô chú, thằng em trai đã 14, 15 tuổi chạy ra mở cửa rồi kêu ầm lên: "Mẹ ơi! Đồng chí Khải đến". Cô tôi cau mặt gắt: "Phải gọi là anh Khải, hiểu chưa?" Bất đồ chú tôi cũng bước tới, nắm tay tôi rồi hỏi hồn nhiên: “Tại sao chủ nhật trước đồng chí không ra chơi, cả nhà chờ cơm mãi”. Cô tôi thở dài, quay người đi. Tôi nói: “Nước được độc lập vui quá cô nhỉ?”. Cô trả lời: “Vui hơi nhiều, nói cũng hơi nhiều, phải nghĩ đến làm ăn chứ?”.
- Ví dụ:
Một người Hà Nội - Nguyễn Khải
2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường
- Làm việc nhóm
2. Hiện tượng phá vỡ những QTNN thông thường
Ảnh
Thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu sau:
Hình vẽ
Quy tắc ngôn ngữ là gì? Có những trường hợp phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường nào? cho ví dụ.
- Khái niệm
Hình vẽ
2. Hiện tượng phá vỡ những QTNN thông thường
Quy tắc ngôn ngữ là những chuẩn mực chung về cách phát âm, dùng từ, cấu tạo cụm từ, cấu tạo câu, dấu câu.... được mọi người trong cộng đồng thống nhất sử dụng để bảo đảm giao tiếp hiệu quả.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Thể hiện những sự vật, hiện tượng, cảm xúc, nhận xét đặc biệt, nhằm tăng cường hiệu quả giao tiếp.
Hình vẽ
Hình vẽ
- Những lỗi về cấu tạo câu thường gặp: (2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường)
Hình vẽ
Hình vẽ
- Những lỗi về cấu tạo câu thường gặp:
Hình vẽ
Khái niệm: Câu bị thiếu một trong hai thành phần chính.
Nguyên nhân: Người viết, người nói nhầm lẫn thành phần trạng ngữ là chủ ngữ của câu.
Hình vẽ
Ví dụ: "Chữ người tử tù" đã làm cho sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân ngày càng nổi tiếng.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Các trường hợp phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường là: (2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường)
Hình vẽ
Hình vẽ
Tách rơi các tiếng trong từ
Hình vẽ
Ví dụ: Dù ai nói ngả nói nghiêng/ Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Kết hợp từ bất bình thường
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ví dụ: Mấy ông bà này rất tiết kiệm nụ cười và lời nói đùa.
+ tiếp (2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường)
Hình vẽ
Hình vẽ
Chuyển từ loại
Hình vẽ
Ví dụ: Năm nay, ta lại nhớ đến bốn câu thơ của Bác Hồ, vừa rất thơ, vừa rất thép.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Thay đổi trật tự từ trong cụm từ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ví dụ: Củi một cành khô lạc mấy dòng (Huy Cận).
+ tiếp (2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường)
Hình vẽ
Hình vẽ
Tỉnh lược thành phần chính của câu
Hình vẽ
Ví dụ: Người con trai đầu của cô Hiền vừa tốt nghiệp trung học, tình nguyện đăng kí xin đi đánh Mỹ. Tháng 4 năm 1965, lên Thái Nguyên huấn luyện. Tháng 7 rời Thái Nguyên vào Nam (Nguyễn Khải).
Hình vẽ
Hình vẽ
+ tiếp (2. Hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường)
Hình vẽ
Hình vẽ
Tách một bộ phận câu thành câu
Hình vẽ
Ví dụ: Không ai nói gì, người ta dần dần tản đi. Vì nể cụ bá cũng có, nhưng vì nghĩ đến sự yên ổn của mình cũng có (Nam Cao).
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Sử dụng câu đặc biệt
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ví dụ: Chập tối. Gió ở bến sông Châu thổi quằn quặn. (Sương Nguyệt Minh).
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng Kết:
Hệ thống lại kiến thức vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau:"Bài 5. Truyện ngắn. Trái tim Đan-kô".
Cảm ơn
Ảnh