BÀI 1: LỜI CỦA CÂY
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
Ảnh
BÀI 1: LỜI CỦA CÂY
-Trần Hữu Thung-
Khởi động
Khởi động
I. Trải nghiệm cùng văn bản
1. Đọc
1. Đọc
HS biết cách đọc diễn cảm
Trả lời được các câu hỏi tưởng tượng, theo dõi
Bài thơ
Khi đang là hạt Cầm trong tay mình Chưa gieo xuống đất Hạt nằm lặng thinh. Khi hạt nảy mầm Nhú lên giọt sữa Mầm đã thì thầm Ghé tai nghe rõ. Mầm tròn nằm giữa Vỏ hạt làm nôi Nghe bàn tay vỗ Nghe tiếng ru hời ...
Khi cây đã thành Nở vài lá bé Là nghe màu xanh Bắt đầu bập bẹ. Rằng các bạn ơi Cây chính là tôi Nay mai sẽ lớn Góp xanh đất trời. (Nguồn: Trang thơ Trần Hữu Thung)
Lời của cây
2. Chú thích
2. Chú thích
Ảnh
- Gió bắc: gió từ phương Bắc thổi về, lạnh, gây rét nên có hại cho cây cối, mùa màng.
- Mưa giông: hiện tượng thời tiết thường xuyên xảy ra vào mùa hè, có gió to, sấm sét, mưa rào.
a. Tác giả
Hình vẽ
Trần Hữu Thung (1923-1999)
a. Tác giả
Ảnh
Quê quán: Diễn Minh, Diễn Châu, Nghệ An
Ông tham gia Cách mạng từ năm 1944.
Xuất thân trong một gia đình nông dân
Bắt đầu làm thơ từ thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.
Phong cách sáng tác
Trần Hữu Thung (1923-1999)
a. Tác giả
Ảnh
Phong cách sáng tác
phong cách một nhà thơ dân gian, thơ ông thể hiện sự mộc mạc
dân dã, chân chất, hồn nhiên của người dân quê
Ảnh
Một số tác phẩm
Hình vẽ
Một số tác phẩm tiêu biểu
Ảnh
Dặn con
Ảnh
Ảnh
Gió Nam
Ảnh
Ảnh
Đất quê mình
Ảnh
Ảnh
Tiếng chim đồng
Ảnh
Ảnh
Anh vẫn hành quân
Ảnh
Ảnh
b. Tác phẩm
b. Tác phẩm
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Xuất xứ: In trong Những bài thơ em yêu, Phạm Hổ, Nguyễn Nghiệp tuyển chọn
Hình vẽ
Chủ đề: Bài thơ thể hiện tình yêu thương, trân trọng những mầm xanh thiên nhiên
Hình vẽ
Thể loại: Thơ bốn chữ
Hình vẽ
Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả, tự sự
Bố cục
Ảnh
Bố cục
Phần 1 (5 khổ thơ đầu- lời của tác giả): Qúa trình phát triển thành cây của hạt mầm
Phần 2 (khổ cuối- lời của cây): Lời giới thiệu của cây về sự xuất hiện của mình
II. Suy ngẫm và phản hồi
1. Quá trình sinh trưởng của cây
1. Quá trình sinh trưởng của cây
Ảnh
Quá trình sinh trưởng của cây
1. Quá trình sinh trưởng của cây
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
2. Tình cảm, cảm xúc của tác giả
Ảnh
2. Tình cảm, cảm xúc của tác giả
Tình cảm, cảm xúc của tác giả
Khi đang là hạt Cầm trong tay mình Chưa gieo xuống đất Hạt nằm lặng thinh. Khi hạt nảy mầm Nhú lên giọt sữa Mầm đã thì thầm Ghé tai nghe rõ. Mầm tròn nằm giữa Vỏ hạt làm nôi Nghe bàn tay vỗ Nghe tiếng ru hời ...
Khi cây đã thành Nở vài lá bé Là nghe màu xanh Bắt đầu bập bẹ. Rằng các bạn ơi Cây chính là tôi Nay mai sẽ lớn Góp xanh đất trời. (Nguồn: Trang thơ Trần Hữu Thung)
Lời của cây
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Tình cảm, cảm xúc của tác giả
Ảnh
2. Tình cảm, cảm xúc của tác giả
“Hạt nằm lặng thinh”, “Nghe bàn tay vỗ”, “Ghé tai nghe rõ”, “Nghe mầm mở mắt”, “Nghe tiếng ru hời”…
Yêu thương, trìu mến, nâng niu, trân trọng  
 Gần gũi, giao cảm mạnh mẽ với thiên nhiên  
3. Biện pháp tu từ
Ảnh
3. Biện pháp tu từ
Biện pháp tu từ
Nhân hóa
3. Biện pháp tu từ
Ảnh
hạt nằm lặng thinh
Ảnh
mầm đã thì thầm
Ảnh
mầm kiêng gió bấc
Ảnh
đón tia nắng hồng, bập bẹ
Ảnh
làm cho hạt mầm trở nên sinh động, có hồn
Biện pháp tu từ
Điệp ngữ
3. Biện pháp tu từ
Ảnh
Điệp từ “nghe” lặp lại 4 lần
Ảnh
làm cho hạt mầm trở nên sinh động, có hồn
Ảnh
Nhận xét
Ảnh
4. Nhận xét về vần, nhịp
Nhận xét về cách gieo vần, ngắt nhịp trong bài thơ và cho biết tác dụng của vần, nhịp trong việc thể hiện “Lời của cây”?
4. Nhận xét về vần, nhịp
4. Nhận xét về vần, nhịp
Ảnh
Cách gieo vần chân
Khi đang là hạt Cầm trong tay mình Chưa gieo xuống đất Hạt nằm lặng thinh. Khi hạt nảy mầm Nhú lên giọt sữa Mầm đã thì thầm Ghé tai nghe rõ.
Ảnh
làm cho dòng thơ, câu thơ dễ nhớ, dễ thuộc
Ảnh
tạo nên sự kết dính cho văn bản thơ
Ảnh
tạo sức âm vang cho nh ững “lời của cây”
Nhận xét về vần, nhịp
4. Nhận xét về vần, nhịp
Ngắt nhịp
Ảnh
+ Bài thơ chủ yếu ngắt nhịp chẵn 2/2
Ảnh
+ Trường hợp nhịp lẻ 1/3 “Rằng các bạn ơi”
Ảnh
Tạo nên nhịp điệu đều đặn như nhịp đưa nôi
Ảnh
vừa gợi hình, vừa thể hiện cảm xúc
Ảnh
Nhấn mạnh khao khát của cây
5. Chủ đề, thông điệp của bài thơ
5. Chủ đề, thông điệp của bài thơ
Ảnh
Chủ đề, thông điệp của bài thơ
Chủ đề: Bài thơ thể hiện tình yêu thương, trân trọng những mầm xanh thiên nhiên.
5. Chủ đề, thông điệp của bài thơ
Ảnh
Thông điệp
Ảnh
Hãy lắng nghe lời để biết yêu thương, nâng đỡ sự sống;
Ảnh
Mỗi con người, sự vật, dù là nhỏ bé, đều góp phần tạo nên sự sống
III. Tổng kết
1. Nội dung
Ảnh
1. Nội dung
- Lời của cây ghi lại một cách sinh động quá trình hạt phát triển thành cây.
- Qua đó, thể hiện tình cảm, cảm xúc nâng niu, trân trọng mà nhân vật trình dành cho mầm cây.
2. Nghệ thuật
Ảnh
2. Nghệ thuật
Thể thơ bốn chữ, lối viết giản dị, gần gũi, bài thơ ghi lại một cách sinh động quá trình hạt phát triển thành cây
Luyện tập
Trò chơi
Bài kiểm tra tổng hợp
Câu 1. Bài thơ “Lời của cây” là của tác giả - A. Hữu Thỉnh - false - B. Trần Hữu Thung - true - C. Xuân Diệu - false - D. Huy Cận - false - false - false
Câu 2. Khổ thơ thứ nhất hạt mầm như thế nào? - A. Hạt nảy mầm - false - B. Hạt ra lá - false - C. Hạt lặng thinh - true - D. Tất cả đều sai. - false - false - false
Câu 3. Bài thơ “Lời của cây” thuộc thể thơ - A. ba chữ - false - B. năm chữ - false - C. bảy chữ - false - D. bốn chữ - true - false - false
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Hãy tưởng tượng mình là một cái cây, một bông hoa hoặc một con vật cưng trong nhà và viết 5 câu thể hiện cảm xúc khi mình hóa thân
VẬN DỤNG
Vận dụng
Hình vẽ
Các bạn có biết ai là người bạn thân thiết của các bạn học sinh ngày nắng nóng không? Chính là tôi - cây bàng lá nhỏ. Những ngày trời nắng, tôi giang tay tỏa bóng mát để các bạn ngồi, thỉnh thoảng tôi còn phe phẩy lá cành để quạt mát cho các bạn. Đôi khi trời gió, tôi cũng đùa vui bằng cách thả những chiếc lá để các bạn chạy theo bắt. Tôi chỉ mong kì nghỉ hè thật ngắn để có nhiều thời gian ở bên các bạn.
VẬN DỤNG
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Vẽ sơ đồ tư duy khái quá kiến thức bài học
Học bài và hoàn thành bài tập.
Hoàn thành bài tập Vận dụng
Ảnh
Kết thúc bài học
Chào tạm biệt
Ảnh