Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 28: TIA X Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1:
Câu hỏi 1: Phát biểu nào sau đây là đúng:
A.Tia hồng ngoại có tần số cao hơn tần số của tia sáng vàng
B.Tia tử ngoại có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ
C.Tia tử ngoại có bước sóng cao hơn tần số của tia hồng ngoại
D.Tia tử ngoại có chu kỳ lớn hơn chu kỳ của tia hồng ngoại
Câu hỏi 2:
Câu hỏi 2: Phát biểu nào sau đây là đúng:
A. Tia hồng ngoại có bước sóng lớn hơn bước sóng ánh sáng khả kiến
B. Tia hồng ngoại có bước sóng nhỏ hơn bước sóng ánh sáng khả kiến
C. Tia hồng ngoại có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại
D. Tia hồng ngoại có tần số nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại.
Phát hiện tia X
Thí nghiệm:
I. PHÁT HIỆN TIA X 1. Thí nghiệm Ống phóng tia Catot - Khi làm thí nghiệm với ống phóng tia Catot, ông phát hiện có 1 bức xạ phát ra. Bức xạ này mắt không nhìn thấy, nhưng làm đen tấm kính ảnh được gói kín và đặt trong hộp. - Rơnghen khẳng định có bức xạ phát ra, vì chưa hiểu rõ bản chất, ông đặt là TIA X (sau này còn gọi là tia Rơnghen) Kết luận:
I. PHÁT HIỆN TIA X 2. Kết luận - Mỗi khi một chùm tia catôt – tức một chùm electron có năng lượng lớn - đập vào một vật rắn thì vật đó phát ra tia X. Cách tạo tia X
Cấu tạo:
II. CÁCH TẠO TIA X 1. Cấu tạo ống Cu – lít – giơ (Coolidge) - Ống thủy tinh chân không gồm: dây nung FF’ bằng vonfam (làm nguồn electron), và hai điện cực (catot, anot). - Catốt K: bằng kim loại, hình chỏm cầu. - Anốt A: bằng kim loại, có khối lượng nguyên tử lớn, điểm nóng chảy cao, và được làm nguội bằng dòng nước khi hoạt động. Hoạt động:
II. CÁCH TẠO TIA X 2. Hoạt động - Đặt hiệu điện thế vài chục kilô vôn giữa anôt và catôt, các electron phát xạ ra từ dy nung FF’, được tăng tốc trong điện trường mạnh đến đập vào anôt A làm phát ra tia X. Bản chất và tính chất của tia X
Bản chất:
III. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CỦA TIA X 1. Bản chất - Tia X là sóng điện từ có bước sóng từ latex(10^(-11))m đến latex(10^(-8))m 2. Tính chất - Tính chất nổi bật và quan trọng nhất là khả năng đâm xuyên. (Tia X có bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn) Tính chất:
III. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CỦA TIA X 2. Tính chất - Làm đen kính ảnh. - Làm phát quang một số chất. - Làm ion hóa không khí. - Có tác dụng sinh lý: Hủy diệt tế bào… Dùng chữa trị ung thư nông. => Tia X có đủ các tính chất của tia tử ngoại, đó là bằng chứng về sự đồng nhất bản chất giữa 2 loại tia này. Công dụng:
III. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CỦA TIA X 3. Công dụng - Trong y học: chiếu điện, chụp điện, chuẩn đoán, chữa bệnh ung thư, diệt khuẩn… - Trong công nghiệp: Tìm khuyết tật bên trong các vật đúc bằng kim loại, tinh thể. - Trong giao thông: Kiểm tra hành lí của các hành khách đi máy bay. - Trong phòng thí nghiệm: Nghiên cứu thành phần, cấu trúc vật rắn. Thang sóng điện từ
Thang sóng điện từ:
IV. THANG SÓNG ĐIỆN TỪ 1. Thang sóng điện từ Nhận xét:
IV. THANG SÓNG ĐIỆN TỪ 2. Nhận xét - Sóng vô tuyến điện, tia hồng ngoại, ánh sáng thông thường, tia tử ngoại, tia X và tia gamma, đều có cùng bản chất là sóng điện từ, chỉ khác nhau về tần số (hay bước sóng). => Các sóng này tạo thành một phổ liên tục gọi là thang sóng điện từ. Củng cố
Bài tập 1:
Bài 1: Tia X là
A. Dòng hạt mang điện tích.
B. Sóng điện từ có bước sóng rất ngắn
C. Sóng điện từ có bước sóng dài.
D. Bức xạ nhìn thấy được.
Bài tập 2:
Bài 2: Tính chất nào sau đây không là tính chất chung của tia X và tia tử ngoại?
A. Có khả năng đâm xuyên.
B. Làm ion hóa chất khí.
C. Làm phát quang một số chất.
D. Có tác dụng lên kính ảnh.
Bài tập 3:
Bài 3: Sắp xếp Đúng thứ tự của các tia theo sự tăng dần của bước sóng trên thang sóng điện từ
A. Tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia X, tia tử ngoại.
B. Tia tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia X, tia hồng ngoại.
C. Tia tử ngoại, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia X.
D. Tia X, tia tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy, sóng vô tuyến
Dặn dò và kết thúc
Dặn dò:
DẶN DÒ - Học thuộc bài và phần ghi nhớ trong sgk. - Làm các bài tập từ 1đến 7 sgk trang 146. - Chuẩn bị trước bài mới. Kết thúc: