BÀI 28. THƯƠNG MẠI, TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG VÀ DU LỊCH
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
ĐỊA LÝ 10
BÀI 28. THƯƠNG MẠI, TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG VÀ DU LỊCH
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài này, em sẽ:
Ảnh
Học xong bài này, em sẽ:
Trình bày được vai trò, đặc điểm của ngành thương mại, tài chính, ngân hàng và du lịch. Phân tích được các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát, phân bố của ngành thương mại, tài chính, ngân hàng và du lịch. Trình bày được tình hình phát triển, phân bố các ngành thương mại, tài chính, ngân hàng và du lịch. Vẽ được biểu đồ và phân tích được số liệu thống kê ngành dịch vụ. Viết được báo cáo tìm hiểu về một ngành dịch vụ.
Mở đầu
Mở đầu
Ảnh
Mở đầu:
Thương mại, tài chính ngân hàng và du lịch là các ngành kinh tế quan trọng của nhóm ngành dịch vụ. Các ngành này có vai trò và đặc điểm gì? Sự phát triển và phân bố chịu ảnh hưởng của các nhân tố nào? Tình hình phát triển và phân bố của thương mại, tài chính ngân hàng và du lịch ra sao?
I. Thương mại
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành thương mại
I. Thương mại
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát hình 28.1, hãy nêu ví dụ cụ thể về vai trò của ngành thương mại.
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành thương mại
a. Vai trò
- Hình 28.1. Sơ đồ vai trò của ngành thương mại (- Hình 28.1. Sơ đồ vai trò của ngành thương mại)
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng thông qua việc trao đổi, luân chuyển hàng hoá, dịch vụ giữa người bán và người mua. Điều tiết sản xuất, giúp hàng hoá được trao đổi, mở rộng thị trường và thúc đẩy phát triển sản xuất. Thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ trong nước và quốc tế, làm cho nền kinh tế của mỗi nước là một bộ phân khăng khít của nền kinh tế thế giới. Hướng dẫn tiêu dùng, tạo ra tập quán tiêu dùng mới, thị hiếu mới.
b. Đặc điểm
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát hình 28.2, hãy trình bày và nêu ví dụ cụ thể về một trong ba đặc điểm của ngành thương mại.
b. Đặc điểm
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hoạt động theo quy luật cung, cầu; gắn liền với giá cả, thị trường và xu hướng trong cung, cầu của các sản phẩm hàng hoá và dịch vụ. Không gian hoạt động ngày càng mở rộng, không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia (nội thương) mà còn mở rộng ra thế giới, mang tính toàn cầu (ngoại thương). Hoạt động chủ yếu có hai nhóm là mua bán hành hoá và cung ứng dịch vụ.
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải
Hình vẽ
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành thương mại
Ảnh
Đọc thông tin, hãy lựa chọn, phân tích một hoặc hai nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành thương mại. Lấy ví dụ cụ thể.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Trình độ phát triển kinh tế, các ngành sản xuất vật chất tạo ra khối lượng sản phẩm hành hoá và dịch vụ phong phú, đa dạng đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Đặc điểm dân số, trong đó số dân và nguồn lao động, cơ cấu dân số, sự phân bố dân cư và mạng lưới điểm quần cư, phong tục tập quán,... ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nội thương, đến việc tập trung sản xuất các mặt hàng xuất khẩu cần nhiều lao động.
+) tiếp (- Kết luận)
Ảnh
Khoa học - công nghệ và chính sách có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cơ cấu thương mại, mở rộng hoạt động buôn bán, trao đổi hàng hoá, dịch vụ hình thành nhiều loại hình và phương thức hoạt động mới. Nhân tố khác: Các nhân tố cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật, tài nguyên thiên nhiên,... cũng ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển và phân bố của thương mại.
2. Tình hình phát triển và phân bố
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát hình 28.3, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố ngành nội thương.
2. Tình hình phát triển và phân bố
a. Nội thương
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
+) Khái niệm: Là hoạt động thương mại diễn ra bên ngoài trong phạm vi của một quốc gia.
+) Ưu điểm:
Là điều kiện thúc đẩy sản xuất hàng hoá phát triển, tạo ra thị trường thống nhất và đẩy mạnh phân công lao động giữa các vùng. Đáp ứng mọi nhu cầu của sản xuất và đời sống, lưu thông hàng hoá và dịch vụ trong nước được thông suốt. Thước đo sự phát triển: chỉ tiêu tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng.
+) tiếp (- Kết luận)
Ảnh
+) Phân bố:
Việc mua bán hàng hoá và dịch vụ thường diễn ra tại các cửa hàng bán lẻ, chợ, cửa hàng tạp hoá, siêu thị, trung tâm thương mại. Hệ thống bán buôn, bán lẻ phát triển nhanh trên toàn thế giới, nhiều tập đoàn thương mại và siêu thị lớn đã có mặt ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Xã hội văn minh, hiện đại, con người có xu hướng mua sẳm hàng hoá ở các siêu thị, trung tâm thương mại và mua bán online.
b. Ngoại thương
Hình vẽ
b. Ngoại thương
Ảnh
Ảnh
Đọc thông tin, em hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố ngành ngoại thương.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
+) Đặc điểm:
Gắn liền với xuất khẩu và nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ. Cán cân xuất nhập khẩu là quan hệ so sánh giữa giá trị hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu với giá trị hàng hoá, dịch vụ nhập khẩu.
+) Khái niệm: Là hoạt động thương mại diễn ra giữa các quốc gia trên thế giới, thông qua việc trao đổi hàng hoá, dịch vụ.
+) Tình hình phát triển:
Xu hướng toàn cầu hoá và hội nhập nhanh làm cho các hoạt động xuất - nhập khẩu diễn ra sôi động và gia tăng nhanh. Cơ cấu hàng xuất khẩu trên thế giới có những thay đổi rõ rệt.
+) tiếp (- Kết luận)
Ảnh
+) Phân bố:
Các khu vực có đóng góp vào hoạt động lớn xuất nhập khẩu hàng hoá là Tây Âu, Bắc Mỹ, Đông Á,... Các quốc gia có giá trị xuất nhập khẩu hàng hầu thế giới là Trung Quốc, Hoa Kì, Đức,... Những nước xuấất siêu là Trung Quốc, Đức, Hà Lan, Hàn Quốc,...; những nước nhập siêu là Hoa Kì, Anh, Pháp, Nhật Bản,...
II. Tài chính ngân hàng
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành tài chính ngân hàng
II. Bưu chính viễn thông
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát hình 28.4, hãy lấy ví dụ cụ thể về vai trò của ngành tài chính ngân hàng.
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành tài chính ngân hàng
a. Vai trò
- Hình 28.4. Sơ đồ của ngành tài chính ngân hàng (- Hình 28.4. Sơ đồ của ngành tài chính ngân hàng)
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Là bộ phận quan trọng của nền kinh tế, cung cấp các dịch vụ tài chính, đáp ứng nhu cầu khác nhau của sản xuất và đời sống. Tạo cơ hội cho nhà sản xuất và người dân thanh khoản trên thị trường, duy trì nguồn cung tài chính thông qua việc hình thành và sử dụng quỹ tiền tệ. Điều kiện và ổn định nền kinh tế, tạo đà tăng trưởng và phát triển kinh tế. Góp phần hình thành quan hệ tích luỹ và tiêu dùng hợp lý.
b. Đặc điểm
b. Đặc điểm
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Đọc thông tin, hãy trình bày và nêu ví dụ cụ thể và đặc điểm của ngành tài chính ngân hàng.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Tài chính ngân hàng gồm hai bộ phận khăng khít với nhau là tài chính và ngân hàng. Các tổ chức tài chính và ngân hàng có quy mô khác nhau dựa trên tài sản, doanh thu và đối tượng phục vụ. Tính thuận tiện, nhânh chóng, lãi suất, phí dịch vụ quyết định tới việc lựa chọn các tổ chức tài chính và ngân hàng của người tiêu dùng.
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành tài chính ngân hàng
Hình vẽ
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành tài chính ngân hàng
Ảnh
Đọc thông tin, hãy phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phát triển và phân bố ngành tài chính ngân hàng.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Sự phát triển của nền kinh tế: kinh tế càng phát triển sẽ tạo ra nhiều tổng sảng phẩm, cơ sở để tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ, đáp ứng nhu cầu chi tiêu hoặc tích luỹ tiền tệ của mọi chủ thể trong xã hội. Khoa học - công nghệ, mức thu nhập của dân cư,... cũng ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của tài chính ngân hàng. Chính sách tài chính ảnh hưởng đến sự phát triển và hiệu quả của ngành.
2. Tình hình phát triển và phân bố
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố của ngành tài chính ngân hàng.
2. Tình hình phát triển và phân bố
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hoạt động tài chính ngân hàng càng sôi động, nhiều tổ chức tài chính ngân hàng được thành lập trên thế giới và ở mỗi quốc gia. Các trung tâm tài chính ngân hàng lớn nhất thế giới hiện nay là Niu Y-oóc, Luân- đôn, Tô-ky-ô, Thượng Hải, Bắc Kinh, Xin-ga-po, Zu-rich,...
- Hình 28.5. Một góc của trung tâm tài chính Phố Walll (Hoa Kì) (- Hình 28.5. Một góc của trung tâm tài chính Phố Walll (Hoa Kì))
Ảnh
III. Du lịch
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành du lịch
III. Du lịch
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát hình 28.6, hãy nêu vai trò của ngành du lịch.
1. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành du lịch
a. Vai trò
- Hình 28.6. Sơ đồ vai trò của ngành du lịch (- Hình 28.6. Sơ đồ vai trò của ngành du lịch)
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Kích thích sự phát trển của nhiều ngành kinh tế, mang lại nguồn thu ngoại tệ, tăng nguồn thu ngân sách cho quốc gia và địa phương. Tạo nhiều việc làm, giảm nghèo phục hồi sức khoẻ, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc, quốc gia. Góp phân khai thác, sử dụng hợp lí và hiệu quả tài nguyên; bảo vệ, khôi phục và tôn tạo môi trường (tự nhiên và nhân văn).
b. Đặc điểm
b. Đặc điểm
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Đọc thông tin, hãy trình bày đặc điểm của ngành du lịch.
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hoạt động du lịch thường gắn với tài nguyên du lịch, khác du lịch phải đến nơi có tài nguyên du lịch nhờ các dịch vụ du lịch để thoả mãn nhu cầu của mình. Nhu cầu của khách du lịch rất đa dạng và phong phú, thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào thu nhập, nghề nghiệp, độ tuổi,... Hoạt động du lịch thường có tính mùa vụ.
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành du lịch
Hình vẽ
c. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành du lịch
Ảnh
Đọc thông tin, hãy lựa chọn phân tích một đến hai nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành du lịch.
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Tài nguyên du lịch là điều kiện cần thiết để phát triển và phân bố du lịch, là nhân tố cơ bản tạo nên các sản phẩm du lịch, thoả mãn nhu cầu của khách du lịch. Thị trường khách du lịch ảnh hưởng tới việc hình thành và phát triển du lịch, tới cơ cấu các sản phẩm du lịch và doanh thu của ngành du lịch. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật ngành du lịch ảnh hưởng tới hoạt động du lịch, tới khả năng thu hút khác du lịch trong và ngoài nước. Các nhân tố kinh tế - xã hội khác như khoa học,... cũng ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố du lịch.
2. Tình hình phát triển và phân bố
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố của ngành du lịch.
2. Tình hình phát triển và phân bố
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Du lịch được coi là ngành " công ngiệp không khói" và có đóng góp quan trọng vào GDP của nhiều quốc gia. Bước sang thế kỉ XXI, lượng khác du lịch quốc tế tăng lên không ngừng. Doanh thu từ du lịch ngày càng lớn. Các hình thức du lịch ngày càng phong phú, từ truyền thốn dến các hình thức mới. Các tuyến, tour và sản phẩm du lịch ngày càng phong phú, đa dạng. Những nước đứng hàng đầu trên thế giới về số lượt khách và doanh thu du lịch là Tây Ban Nha, Hoa Kì, Pháp,...
- Hình 28.7. Hẻm vực Cô-lô-ra-đô - một trong những địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng ở Hoa Kì (- Hình 28.7. Hẻm vực Cô-lô-ra-đô - một trong những địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng ở Hoa Kì)
Ảnh
Luyện tập và vận dụng
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
1. Cho bảng số liệu:
+) tiếp (- Luyện tập)
Ảnh
Ảnh
a) Hãy vẽ biểu đồ tròn thể hiện tỉ trọng giá trị xuất khẩu và trị giá nhập khẩu hàng hoá của các châu lục so với tổng giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu của WTO năm 2019? b) Nhận xét về cơ cấu giá trị xuất khẩu, nhập khẩu theo châu lục trên thế giới.
- Vận dụng
Ảnh
Ảnh
2. Hãy thu thập tài liệu, viết báo cao tìm hiểu về địa phương trong các nội dung sau: - Một loại hình giao thông vận tải. - Tài nguyên du lịch hoặc một điểm du lịch. - Một siêu thị hoặc trung tâm thương mại.
- Vận dụng:
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập về nhà trong SBT. Chuẩn bị bài sau:"Bài 29. Môi trường và tài nguyên thiên nhiên."
Cảm ơn
Ảnh