BÀI 12. THÔNG TIN TẾ BÀO
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
SINH HỌC 10
BÀI 12. THÔNG TIN TẾ BÀO
Ảnh
Mở đầu
- Câu 1 (Mở đầu)
Ảnh
1. Trong cơ thể người và động vật, những hệ cơ quan nào đóng vai trò phối hợp hoạt động của tất cả các hệ cơ quan?
- Câu 2 (- Mở đầu)
Hình vẽ
Ảnh
2. Quan sát hình 12.1 và cho biết: Con mèo phát hiện ra con chuột nhờ cơ quan nào? Thông tin về con chuột được truyền qua các cơ quan nào trong cơ thể mèo?
Ảnh
I. Khái niệm về thông tin giữa các tế bào
- Hoạt động 1
I. Khái niệm về thông tin giữa các tế bào
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Sự trao đổi thông tin qua điện thoại có thể diễn ra dưới những hình thức nào? Trong quá trình đó, thông tin được truyền như thế nào?
- Hoạt động 1:
- Hoạt động 2
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Điều gì sẽ xảy ra nếu các tế bào trong cơ thể chúng ta hoạt động độc lập và không có sự trao đổi thông tin với nhau?
- Hoạt động 2:
- Hoạt động 3
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Em hãy cho biết: Ý nghĩa sinh học của thông tin giữa các tế bào là gì?
- Hoạt động 3:
- Hoạt động 4
- Hoạt động 4:
Hình vẽ
Ảnh
Quan sát hình 12.3, hãy: a) So sánh hai kiểu thông tin giữa các tế bào: truyền tin cận tiết và truyền tin nội tiết. b) Qúa trình truyền thông tin giữa các tế bào cần có sự tham gia của những yếu tố nào?
Ảnh
- Hình 12.3. Truyền tin cận tiết (a) và truyền tin nội tiết (b)
Ảnh
Hình 12.3. Truyền tin cận tiết (a) và truyền tin nội tiết (b)
- Kết luận
- Kết luận:
Là quá trình tế bào tếp nhận, xử lí và trả lời các tính hiệu được tạo ra từ các tế bào khác. Truyền tin tế bào có thể thực hiện giữa các tế bào của cùng một cơ thể, giữa các tế bào của cá thể cùng loài cũng như khác loài. Ở sinh vật đa bào như thực vật, động vật và người, thông tin được truyền giữa các tế bào tạo cơ chế điều chỉnh, phối hợp hoạt động đảm bảo tính thống nhất trong cơ thể. Thông tin được truyền đa dạng, chủ hiếu là tín hiệu hóa học. Tín hiệu có thể là amino acid, peptid ngắn, phân tử protein lớn, hormone hay là chất khí. Có 2 kiểu truyền thông tin giữa các tế bào: truyền tin nội tiết và truyền tin cận tiết.
- Ví dụ
- Ví dụ:
Hai loại tế bào nấm men (a và latex(alpha)) thông tin với nhau, kết cặp trong sinh sản.
Ảnh
- Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng
1. Hormone từ tế bào tuyến giáp được vận chuyển trong máu đến các tế bào cơ làm tăng cường hoạt động phiên mã, dịch mã và trao đổi chất ở các tế bào cơ. Xác định và vẽ sơ đồ mô tả các yếu tố tham gia trong quá trình truyền thông tin đó. Cho biết quá trình truyền thông tin trên thuộc kiểu truyền tin nội tiết hay cận tiết.
II. Qúa trình truyền thông tin giữa các tế bào
- Hoạt động 5
Ảnh
II. Qúa trình truyền thông tin giữa các tế bào
- Hoạt động 5
Ảnh
Quan sát hình 12.4 và nêu các giai đoạn của quá trình truyền thông tin giữa các tế bào.
Hình 12.4. Các giai đoạn của quá trình truyền thông tin giữa các tế bào
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hình vẽ
Các giai đoạn của quá trình truyền thông tin giữa các tế bào gồm: tiếp nhận, truyền tin nội bào, đáp ứng.
1. Tiếp nhận
1. Tiếp nhận
Ảnh
6. Quan sát hình 12.4 và cho biết bằng cách nào tế bào đích tiếp nhận tín hiệu.
Ảnh
Hình 12.4. Các giai đoạn của quá trình truyền thông tin giữa các tế bào
- Hoạt động 7
- Hoạt động 7:
Ảnh
Quan sát hình 12.5, cho biết tế bào đích tiếp nhận được hormone A, hormone B. Vì sao?
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hình vẽ
Trong giai đoạn tiếp nhận, phân tử tín hiệu liên kết với thụ thể đặc hiệu ở tế bào đích, làm thay đổi hình dạng của thụ thể dẫn đến sự hoạt hóa thụ thể. Có hai loại thụ thể: thụ thể bên trong tế bào và thụ thể màng.
2. Truyền tin nội bào
2. Truyền tin nội bào
Hình vẽ
Ảnh
8. Quan sát hình 12.4 và mô tả quá trình truyền tin nội bào đối với thụ tể màng. Điều gì sẽ xảy ra nếu một loại phân tử trong chuỗi truyền tin nội bào không được hoạt hóa? 9. Tại sao nói quá trình truyền thông tin từ phân tử tín hiệu là quá trình khuếch đại thông tin?
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hình vẽ
Truyền tin nội bào là quá trình tín hiệu hóa được truyền trong tế bào thông qua sự tương tác giữa các phân tử dẫn đến đáp ứng tế bào. Thụ thể được hoạt hóa sẽ hoạt hóa các phân tử nhất định trong tế bào theo chuỗi tương tác tới các phân tử đích.
- Hinh 12.6. Qúa trình truyền thông tin qua thụ thể bên trong tế bào
Ảnh
Hình 12.6. Qúa trình truyền thông tin qua thụ thể bên trong tế bào
3. Đáp ứng
3. Đáp ứng
Hình vẽ
Ảnh
10. Dựa vào sơ đồ quá trình truyền thông tin qua thụ thể bên trong tế bào (Hình 12.6), cho biết đáp ứng của tế bào trong trường hợp này là gì?
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
- Kết luận:
Hình vẽ
Đáp ứng tế bào là những thay đổi trong tế bào đích như tăng cường phiên mã, dịch mã, thay đổi quá trình chuyển hóa một hay một số chất,...
- Vận dụng
- Vận dụng
2. Đọc thông tin trong SGK (trang 79) và quan sát hình sau:
Ảnh
Hình 12.7. Qúa trình truyền thông tin từ insulin
+) tiếp (- Vận dụng)
Ảnh
- Nhiệm vụ:
Nêu vai trò của insulin trong điều hòa lượng đường trong máu. Nêu các giai đoạn của quá trình truyền thông tin từ tín hiệu insulin. Nêu những thay đổi trong quá trình truyền thông tin từ insulin dẫn đến triệu chứng của bệnh tiểu đường type 2.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau:" Bài 13. Chu kì tế bào và nguyên phân".
Cảm ơn
Ảnh