BÀI 6. THƠ. ĐÂY MÙA THU TỚI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
BÀI 6. THƠ
Văn bản 1:
ĐÂY MÙA THU TỚI
Xuân Diệu
Khởi động
Khởi động
- Khởi động:
Nhiệm vụ: Hãy xem video dưới đây và cho biết cảm nhận của em về mùa thu Hà Nội.
I. Tìm hiểu chung
- Làm việc cá nhân
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
Em hãy trả lời câu hỏi sau:
Hãy trình bày hiểu biết của em về tác giả Xuân Diệu bài thơ "Đây mùa thu tới".
Ảnh
1. Tác giả
1. Tác giả
Quê quán: Hà Tĩnh. Là một nhà văn lãng mạn và tình cảm; sâu sắc và tinh tế; mang đậm tính nhân văn; đồng thời phản ánh xã hội một cách chân thực. Là cây đại thụ của nền thi ca hiện đại Việt Nam. Phong cách sáng tác: Tràn đầy sự tươi mới và yêu đời mãnh liệt với niềm khao khát hoà mình với thiên nhiên với cuộc sống.
Ảnh
Hình vẽ
+ Tác phẩm tiêu biểu
Tác phẩm tiêu biểu: thơ thơ, gửi hương cho giáo, phấn thông vàng, trò chuyện với các bạn làm thơ trẻ...
Ảnh
Ảnh
Ảnh
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm
Ảnh
Xuất xứ: in trong tập thơ "Thơ" xuất bản năm 1938.
Hoàn cảnh sáng tác: Bắt nguồn từ cảm hứng rất Xuân Diệu, đó là cảm quan về thời gian. Bài thơ được sáng tác khi Xuân Diệu nhìn hàng liễu bên hồ gần nhà.
+ Bố cục
- Bố cục:
Ảnh
Hình vẽ
Phần 1: Khổ thơ thứ nhất -> Cảm nhận của nhà thơ khi mùa thu tới. Phần 2: Khổ thơ thứ hai -> Khu vườn mùa thu. Phần 3: Khổ thơ thứ ba -> Cảnh vật mùa thu. Phần 4: Khổi thơ cuối -> Không gian mênh mông, rộng lớn.
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Nhan đề, đề tài
Ảnh
1. Nhan đề, đề tài
Hình vẽ
Em hãy trả lời câu hỏi sau:
Nêu ý nghĩa nhan đề "Đây mùa thu tới". Bài thơ "Đây mùa thu tới" đề tài là gì? Sự khác biệt của Xuân Diệu khi khai thác đề tài này qua bài thơ?
Ảnh
a. Nhan đề "Đây mùa thu tới"
a. Nhan đề "Đây mùa thu tới"
Gợi lên bức tranh mùa thu rộng lớn với cả màu sắc, hình ảnh, những chuyển động tinh tế. Tái hiện được tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến của con người trước những biến chuyển của thiên nhiên. Thấy được tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của tác giả trước sự chuyển đổi của trời đất.
Ảnh
b. Đề tài
b. Đề tài
Hình vẽ
Là người bạn muôn đời của thi ca. Mang khung cảnh dịu dàng, mơ mộng thêm chút không khí se lạnh.
Ảnh
=> Trở thành nguồn cảm hứng của rất nhiều thi nhân.
+ Mùa thu trong "Đây mùa thu tới"
b. Đề tài
Hình vẽ
Xuân Diệu mang đến bức tranh thu sinh động, ấn tượng đồng thời tác giả bày tỏ cảm xúc u sầu, trầm tư khi mùa thu đến. Bài thơ chính là khung cảnh đất trời với "hơi thở" man mác buồn cùng với đó là nỗi bâng khuâng của người thiếu nữ khi mùa thu về.
Ảnh
2. Bức tranh mùa thu
2. Bức tranh mùa thu
Ảnh
Hình vẽ
Bức tranh thiên nhiên mùa thu được khắc hoạ như thế nào? Thời gian và không gian hiện lên qua những hình ảnh, chi tiết nào? Ý nghĩa của chúng? Hình ảnh của nhân vật trữ tình trong bài thơ hiện lên với tâm trạng thế nào? Qua đó chỉ ra mạch cảm xúc của bài thơ?
Thảo luận và trả lời câu hỏi:
a. Bức tranh mùa thu
a. Bức tranh mùa thu
Bức tranh thiên nhiên hiện lên qua những chi tiết như: "Rặng liễu đìu hiu", "Mùa thu tới", "Lá vàng".
Ảnh
=> Câu thơ mở đầu mang lại cảm giác buồn, đìu hiu. => Hai câu thơ cuối khổ một cho thấy một màu sắc mới hơn, ấm áp hơn, đó là màu sắc của mùa thu của lá vàng.
b. Thời gian, không gian mùa thu
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Mùa thu đến cũng là lúc tàn phai của các loài hoa và cây
Hoa đẹp nhưng cũng có lúc tàn, để lại trong lòng người bao tiếc nuối.
b. Thời gian, không gian mùa thu
Ảnh
Hình vẽ
Cây cối từ xanh chuyển thành sắc đỏ cả một vườn.
Hình vẽ
Hình vẽ
Cành cây trở nên gầy và mỏng manh hơn.
Hình vẽ
Hình vẽ
+ Nhận xét
Hình vẽ
Ảnh
Hình vẽ
Khẳng định them quy luật của tự nhiên. Tạo cho người đọc cảm giác êm ái, nhẹ nhàng trước sự thay đổi của thiên nhiên và cảnh vật khi mùa thu tới.
b. Thời gian, không gian mùa thu
Ảnh
+ Không gian
Ảnh
Hình vẽ
Khổ 2: Miêu tả những sự thay đổi của hoa - lá - cành để nói về sự biến chuyển của thiên nhiên khi mùa thu tới -> Miêu tả sự biến chuyển theo thời tiết và khí hậu của mùa thu. Khổ 3" Mượn hình ảnh của trăng, núi, gió và con người để tô đậm thêm cảnh sắc khi mùa thu tới -> Miêu tả hình ảnh vầng trăng, núi non với sự mờ ảo của sương mù, lúc ẩn lúc hiện.
b. Thời gian, không gian mùa thu
Ảnh
+ Nhận xét
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
b. Thời gian, không gian mùa thu
Hình vẽ
Không gian mùa thu đã được cảm nhận rõ hơn qua từng cơn gió, qua hình ảnh vắng vẻ của con người trên những chuyến đò.
3. Con người trong mùa thu
Ảnh
3. Con người trong mùa thu
Hình vẽ
Hình ảnh của nhân vật trữ tình trong bài thơ hiện lên với tâm trạng thế nào? Qua đó chỉ ra mạch cảm xúc của bài thơ?
Thảo luận và trả lời câu hỏi:
Ảnh
+ Hình ảnh nhân vật trữ tình
Ảnh
Hình vẽ
Hình ảnh "ít nhiều thiếu nữ" được coi là chưa xác định về số lượng. Thiếu nữ được miêu tả với tâm trạng "buồn không nói", là trạng thái cảm xúc chán nản của con người. Nỗi buồn chỉ giữ riêng mình và "tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi" một điều gì đó rất rất mơ hồ.
3. Con người trong mùa thu
Ảnh
+ Nhận xét
Ảnh
Hình vẽ
3. Con người trong mùa thu
Hình vẽ
Mạch cảm xúc chủ đạo của bài thơ là mạch cảm xúc buồn bã, mơ hồ không rõ nguyên nhân.
Ảnh
III. Tổng kết
- Làm việc cá nhân
III. Tổng kết
Hình vẽ
Em hãy trả lời câu hỏi sau:
Trình bày những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản "Đây mùa thu tới".
Ảnh
Ảnh
1. Nội dung
Ảnh
1. Nội dung
Bài thơ là bức tranh mùa thu rộng lớn với cả màu sắc, hình ảnh, những chuyển động tinh tế. Tái hiện được tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến của con người trước những biến chuyển của thiên nhiên, trời đất lúc sang thu. Thấy được tâm hồn nhạt cảm, tinh tế của tác giả trước sự chuyển đổi của trời đất.
2. Nghệ thuật
Ảnh
2. Nghệ thuật
Bài thơ sử dụng thể thơ 7 chữ. Ngôn ngữ hình ảnh được sử dụng đầy độc đáo, lôi cuốn. Sử dụng nhiều từ láy: ngẩn ngơ, mong manh, rung rinh, run rẩy, đìu hiu,... Điệp cấu trúc "mùa thu tới" để nói lên sự hồ hởi, chào đón "nàng thu" của mình. Liên tiếp sử dụng những từ ngữ đặc sắc và đầy chất gợi trong bài thơ. Sử dụng phép tu từ nhân hoá, Xuân Diệu đã khắc hoạ tính cách của trăng y hệt như một người con gái đang suy nghĩ.
Luyện tập
Luyện tập
Bài kiểm tra tổng hợp
Luyện tập
Câu 1: Bài thơ Đây mùa thu tới được viết theo thể thơ nào? - A. Thất ngôn - true - B. Tự do - false - C. Ngũ ngôn - false - D. Lục bát - false - false - false
Câu 2: Cách diễn đạt nào trong hai câu thơ cuối của bài thơ Đây mùa thu tới thể hiện rõ nét ảnh hưởng của văn học Pháp? “Ít nhiều thiếu nữ buồn không nói Tựa cửa nhìn xa, nghĩ ngợi gì?” - A. Ít nhiều thiếu nữ - true - B. Buồn không nói - false - C. Tựa cửa - false - D. Nghĩ ngợi gì - false - false - false
Câu 3: Từ nào trong khổ thơ đầu bài thơ thể hiện rõ nét sáng tạo của nhà thơ trong việc miêu tả màu sắc của mùa thu? - A. Lá vàng - false - B. Rặng liễu - false - C. Tóc - false - D. Mơ phai - true - false - false
Câu 4: Trong bốn dòng thơ đầu hình ảnh Liễu tượng trưng cho mùa nào? - A. Mùa xuân - false - B. Mùa hạ - false - C. Mùa thu - true - D. Mùa đông - false - false - false
Câu 5: Xuân Diệu được mệnh danh là: - A. Ông hoàng thơ tình - true - B. Ông hoàng thơ xuân - false - C. Thi nhân lãng mạn - false - D. Ông hoàng thơ hiện đại - false - false - false
Câu 6: Chi tiết nào cụ thể hóa cái lạnh của mùa thu như cảm nhận được bằng thị giác, xúc giác của bài thơ Đây mùa thu tới? - A. Vầng trăng lạnh lẽo - false - B. Núi hư ảo, xa xăm - false - C. Cái rét mướt đầu mùa len lỏi trong gió thu - true - D. Cái trống trải trong buổi giao mùa - false - false - false
Câu 7: Bài thơ Đây mùa thu tới được in trong tập nào? - A. Tuyển tập Xuân Diệu - false - B. Thơ Thơ - true - C. Vội vàng - false - D. Lời của gió - false - false - false
Câu 8: Câu thơ nào sau đây chép đúng nguyên bản lời thơ Xuân Diệu? - A. Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang - true - B. Rặng liễu đìu hiu khóc chịu tang - false - C. Rặng liễu đìu hiu tóc chịu tang - false - D. Tặng liễu đìu hiu xót chịu tang - false - false - false
Vận dụng
Vận dụng:
Ảnh
Em hãy lí giải : Hai trạng thái cảm xúc của thi nhân qua hai bài thơ "Đây mùa thu tới" của Xuân Diệu và "Đất nước" của Nguyễn Đình Thi.
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng Kết:
Ôn lại kiến thức đã học. Hoàn chỉnh phần Luyện tập - Vận dụng. Chuẩn bị bài:"Bài 6. Thơ. Sông Đáy".
Cảm ơn
Ảnh