BÀI 28. THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH THEO MÔ ĐUN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
TIN HỌC 11
BÀI 28. THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH THEO MÔ ĐUN
Ảnh
Mục tiêu bài học
Mục tiêu
Ảnh
Mục tiêu:
Biết và vận dụng được cách thiết kế chương trình theo mô đun cho một số bài toán cụ thể. Nhận biết được lợi ích của phương pháp thiết kế chương trình theo mô đun.
Khởi động
Khởi động
Ảnh
- Khởi động:
Em sẽ thiết kế chương trình như thế nào? Trao đổi với bạn về cách thiết kế chương trình sao cho hợp lí nhất.
Hình thành kiến thức
1. Thiết kế chương trình theo mô đun
1. Thiết kế chương trình theo mô đun
Ảnh
Thực hiện các bước thiết kế giải bài toán trên theo phương pháp làm mịn dần, trao đổi và thảo luận để biết được cách thiết kế chương trình theo mô đun.
- HĐ1: Thiết kế chương trình theo mô đun
a. Thiết kế chung
Ảnh
a. Thiết kế chung
Chia bài toán thành ba công việc chính: nhập dữ liệu, xử lí dữ liệu, báo cáo và đưa dữ liệu ra. Các công việc độc lập với nhau.
b. Thiết lập công việc nhập dữ liệu
Ảnh
b. Thiết lập công việc nhập dữ liệu
Thiết lập hàm NhapDL(fin) đọc dữ liệu từ tệp Data.inp và đưa vào hai mảng P và S. Hàm được mô tả tổng quát đọc dữ liệu từ tệp fin.
Ảnh
c. Thiết lập công việc xử lí dữ liệu
Ảnh
c. Thiết lập công việc xử lí dữ liệu
Công việc chính là sắp xếp lại các mảng P, S theo thứ tự tăng dần của S. Hàm Sapxep(A,B) sắp xếp lại hai mảng A, B theo thứ tự tăng dần của A.
Ảnh
d. Thiết lập báo cáo, đưa dữ liệu ra
d. Thiết lập báo cáo, đưa dữ liệu ra
Ảnh
Chức năng đưa dữ liệu ra tệp Data.out sẽ được mô tả trong hàm GhiDL(P, S, fout). Hàm này lấy dữ liệu từu các mảng P, S và đưa dữ liệu ra tệp fout.
Ảnh
Ảnh
+ tiếp (d. Thiết lập báo cáo, đưa dữ liệu ra)
Ảnh
Chương trình chính sử dụng các chương trình con trên được mô tả đơn giản như sau:
Ảnh
Phương pháp thiết kế chương trình trên gọi là thiết kế theo mô đun. Mỗi mô đun là các chức năng độc lập, riêng biệt theo yêu cầu của chương trình. Có thể tạo các mô đun theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào từng bài toán và quan điểm thiết kế.
- Ghi nhớ
- Ghi nhớ:
Ảnh
Phương pháp thiết kế chương trình theo mô đun sẽ tách bài toán lớn thành các bài toán nhỏ hơn, hay thành các mô đun, tương đối độc lập với nhau sau đó tiến hành thiết kế thuật toán và chương trình cho từng mô đun con. Mỗi mô đun có thể là một số hàm hoặc thủ tục độc lập. Chương trình chính là một bản ghép nối cá hàm và thủ tục con.
- Câu hỏi củng cố
Ảnh
- Câu hỏi củng cố:
Câu 1: Chương trình trên được thiết kế có bao nhiêu mô đun? Câu 2: Các mô đun của chương trình trên có quan hệ với nhau như thế nào?
2. Lợi ích của phương pháp thiết kế theo mô đun
Ảnh
2. Lợi ích của phương pháp thiết kế theo mô đun
Với chương trình đã có trong Hoạt động 1, em sẽ làm gì nếu có các yêu cầu bổ sung như sau: 1. Yêu cầu thay đổi thông tin trong báo cáo: Ghi hai mặt hàng có doanh số cao nhất và bốn mặt hàng có doanh số thấp nhất. 2. Cập nhật, bổ sung các mặt hàng mới và doanh số trong ngày. 3. Yêu cầu làm thêm một báo cáo trong đó ghi doanh số bán trung bình trong ngày và danh sách các mặt hàng có doanh số lớn hơn doanh số trung bình này, kết quả đưa ra tệp Data2.out. Em có nhận xét gì về công việc thực hiện các công việc bổ sung?
- HĐ2: Tìm hiểu lợi ích của PP thiết kế theo mô đun
a. Công việc bổ sung 1
a. Công việc bổ sung 1
Cần nâng cấp hàm GhiDL() để độc lập với các mô đun khác, chỉ thay đổi ở hai lệnh dòng 4 và 6.
Ảnh
Ảnh
b. Công việc bổ sung 2
Ảnh
b. Công việc bổ sung 2
Công việc bổ sung thông tin các mặt hàng mới và doanh số vào tệp Data.inp rất đơn giản và không cần phải sửa chương trình.
c. Công việc bổ sung 3
c. Công việc bổ sung 3
Công việc này có thể tách thành một hàm (mô đun) độc lập và giao cho một nhóm khác thực hiện, độc lập hoàn toàn với các công việc khác của bài toán. Hàm mới sẽ đặt tên là BC2() và có nội dung đơn giản như sau:
Ảnh
Trong chương trình chính cần bổ sung lệnh để thực hiện báo cáo mới này:
Ảnh
- Ghi nhớ
Ảnh
- Ghi nhớ:
Thiết kế thuật toán và chương trình theo mô đun có các ưu điểm:
Chương trình ngắn gọn, sánh sủa, dễ hiểu. Các mô đun được thiết lập một lần và sử dụng nhiều lần. Dễ dàng nâng cấp, thay đổi, chỉnh sửa mà không mất công sửa lại toàn bộ chương trình. Dễ dàng bổ sung các mô đun mới. Có thể chia sẻ trong môi trường làm việc nhóm, ví dụ phân công mỗi người một công việc độc lập.
- Câu hỏi củng cố
Ảnh
- Câu hỏi củng cố:
Câu 1. Phân loại các công việc bổ sung trên vào ba loại sau: - Công việc mới hoàn toàn. - Công việc nâng cấp một mô đun cũ. - Công việc không liên quan đến thuật toán và lập trình. Câu 2. Công việc sau đây, nếu có sẽ thuộc nhóm công việc nào? Nhập một giá trị số nào đó, ví dụ K, cần tìm trong danh sách các mặt hàng có doanh số xấp xỉ K (hơn kém nhau không quá hằng số C=1).
Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
- Luyện tập
Câu 1: Nếu công việc bổ sung 3 có thêm yêu cầu in ra số lượng mặt hàng đã bán trong ngày thì cần thêm hay sửa lệnh nào của chương trình BC2(). Câu 2: Viết thêm một chương trình cho công việc bổ sung 4 như sau: Cần in ra danh sách 1⁄3 số mặt hàng có doanh số thấp nhất trong ngày.
Vận dụng
- Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng:
Thiết lập chương trình cho công việc thường làm vào cuối giờ bán hàng: Cho trước số K (một doanh số giả định), cần tìm ra mặt hàng có doanh số nhỏ hơn K nhưng gần với K nhất. Bài toán này có thể sử dụng thuật toán tìm kiếm nào để giải?
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò:
Ôn lại kiến thức vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 29. Thực hành thiết kế chương trình theo mô đun".
Cảm ơn
Ảnh