BÀI 26. SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
KHOA HỌC TỰ NHIÊN 8
BÀI 26. SỰ NỞ VÌ NHIỆT
Ảnh
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Tháp Eiffel được xây dựng tại Paris nước Pháp, là một công trình kiến trúc nổi tiếng toàn cầu. Tháp được làm bằng sắt. Khi xây xong tháp cao 325 m. Vào mùa đông và mùa hè, tháp có chiều cao chênh lệch khoảng 17 cm. Vì sao lại xảy ra hiện tượng như vậy?
Ảnh
I. Sự nở vì nhiệt của chất rắn
- Thực hành thí nghiệm 1 (I. Sự nở vì nhiệt của chất rắn)
Ảnh
- Thực hành thí nghiệm 1:
(1) Ống kim loại rỗng, trên thân có bộ phận gắn ống dẫn nước nóng vào và ra, có lỗ để cắm nhiệt kế. (2) Đồng hồ chỉ thị độ giãn nở có độ chia nhỏ nhất 0,01 mm; (3) Hai thanh kim loại đồng chất chiều dài bằng nhau; (4) Giá đỡ ống kim loại rỗng, một đầu giá có bộ phận định vị thanh kim loại và điều chỉnh được, đầu còn lại có bộ phận gá lắp đồng hồ;
+ Chuẩn bị:
+ Tiến hành (- Thực hành thí nghiệm 1)
Lần 1: Đổ nước sôi qua phễu vào ống kim loại rỗng, trong ống có thanh nhôm, đợi kim đồng hồ chỉ giá trị ổn định, đọc giá trị. Sau đó đổ nước lạnh vào ống kim loại rỗng để nhiệt độ ống trở về nhiệt độ phòng. Lần 2: Thay thanh nhôm bằng thanh đồng và tiến hành tương tự như lần 1.
Hình vẽ
+ Tiến hành:
Ảnh
Sau khi được làm nóng, chiều dài của thanh đồng và thanh nhôm tăng thêm bao nhiêu? Độ tăng chiều dài của thanh nào lớn hơn?
- Thảo luận
- Thảo luận:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Câu hỏi 1: Khi nhận thêm hay mất bớt năng lượng nhiệt, kích thước của vật thay đổi thế nào? Câu hỏi 2: Chiều cao của tháp Eiffel vào mùa đông hay mùa hè lớn hơn? Vì sao?
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
II. Sự nở vì nhiệt của chất lỏng và chất khí
- Thực hành thí nghiệm 2 (II. Sự nở vì nhiệt của chất lỏng và chất khí)
- Thực hành thí nghiệm 2:
Ảnh
Điều chỉnh mực chất lỏng trong mỗi bình ngang nhau (đánh dấu vị trí mực chất lỏng ban đầu) (hình 26.3). Đặt ba bình chất lỏng vào cùng một khay, từ từ đổ nước nóng vào khay.
+ Chuẩn bị: Ba bình giống nhau có gắn ống thủy tinh chứa: nước, rượu và dầu; khay. + Tiến hành:
So sánh mực chất lỏng ở mỗi bình sau khi đổ nước nóng vào khay.
Ảnh
- Thảo luận
- Thảo luận:
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Câu hỏi 3: Chất lỏng và chất khí nở vì nhiệt như thế nào?
+ Câu 4 (- Thảo luận)
Câu hỏi 4: Dựa vào bảng 26.1, hãy nhận xét về sự nở vì nhiệt của các chất khí ở điều kiện áp suất không đổi.
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình vẽ
Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
- Luyện tập
Ảnh
- Luyện tập:
Chuẩn bị dụng cụ như hình 26.3, nếu đổ nước lạnh vào khay, hãy dự đoán sự thay đổi mực chất lỏng ở mỗi bình, sau đó làm thí nghiệm kiểm chứng dự đoán của em.
Câu 1:
III. Ứng dụng sự nở vì nhiệt trong thực tiễn
- Tìm hiểu
III. Ứng dụng sự nở vì nhiệt trong thực tiễn
Ảnh
Hình vẽ
Sự nở vì nhiệt của các chất rắn, lỏng, khí được ứng dụng nhiều trong đời sống.
- Ví dụ
- Ví dụ:
Ảnh
- Luyện tập
Ảnh
- Luyện tập:
Nêu một ví dụ về ứng dụng sự nở vì nhiệt của chất khí và giải thích.
Câu 2:
+ Câu 3 (- Luyện tập)
Câu 3: Ở nhiệt độ bình thường khoảng 20 độ C, thanh băng kép có hình dạng thẳng như trong hình 26.5a. - Nếu làm nóng thanh như ở hình 26.5b thì thanh thay đổi hình dạng như thế nào? - Lắp thanh vào mạch điện (hình 26.5c), sau đó làm nóng thanh thì có hiện tượng gì xảy ra?
Ảnh
IV. Tác hại của sự nở vì nhiệt
- Ví dụ
IV. Tác hại của sự nở vì nhiệt
Ảnh
- Ví dụ: Khi sự nở vì nhiệt của chất rắn bị cản trở, nó có thể gây ra những lực rất lớn, có thể làm cong cả những thanh ray tàu hoả.
Ảnh
Để ngăn chặn tác hại do sự nở vì nhiệt của các chất gây ra, trong từng trường hợp, người ta đưa ra các giải pháp thích hợp.
- Hình ảnh minh hoạ một số phương pháp ngăn chặn tác hại do sự nở vì nhiệt của các chất gây ra:
- Hình ảnh minh hoạ một số phương pháp ngăn chặn tác hại do sự nở vì nhiệt của các chất gây ra:
Ảnh
- Vận dụng
Ảnh
- Vận dụng:
Lọ thủy tinh có nắp xoay bằng sắt khi để lâu ngày, rất khó dùng tay mở nắp. Nếu hơ nóng nắp sắt này rồi mới xoay thì xoay dễ dàng hơn. Giải thích vì sao?
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn Dò
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài mới: "Bài 27. Khái quát về cơ thể người".
- Cảm ơn
Ảnh