BÀI 18. QUYỀN BẤT KHẢ XÂM PHẠM VỀ CHỖ Ở
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 18: QUYỀN BẤT KHẢ XÂM PHẠM VỀ CHỖ Ở
Mở đầu
Câu hỏi mở đầu
Ảnh
Em hãy chia sẻ về một vụ xâm nhập chỗ ở bất hợp pháp mà em biết.
Câu trả lời gợi ý
Ảnh
Anh H nợ tiền của bà B và bỏ trốn khỏi địa phương. Ngày 20/08 bà B nhận được tin anh H đang trốn ở nhà chị N (chị gái của H) ở cùng địa phương. Bà B đã cùng với hai con trai của mình là T và C đến nhà chị N để tìm anh H. Tuy nhiên khi đến nơi, chị N khóa cửa ngoài, không cho mẹ con bà B vào nhà đồng thời khẳng định H không có ở nhà chị. Mẹ con bà B không tin nên đã lấy xà ben phá cửa nhà chị N, xông vào trong nhà lục lọi khắp nhà chị N để tìm H nhưng không thấy.
Một số quy định cơ bản
Thông tin 1
THÔNG TIN 1 Điều 22 Hiến pháp năm 2013 quy định: “1. Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp. 2. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu không được người đó đồng ý. 3. Việc khám xét chỗ ở do luật định”
Thông tin 2
THÔNG TIN 2 - Điều 12 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2021) quy định: “Không ai được xâm phạm trái pháp luật chỗ ở” Điều 192 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2021) quy định: “Việc khám xét người, chỗ ở, nơi làm việc, địa điểm, phương tiện chỉ được tiến hành khi có căn cứ để nhận định trong người, chỗ ở, nơi làm việc, địa điểm, phương tiện có công cụ, phương tiện phạm tội, tài liệu, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, dữ liệu điện tử, tài liệu khác có liên quan đến vụ án”.
Trường hợp
Trường hợp A và B là bạn thân đã lâu. Nhà của A rất gần nhà của B nên mỗi khi rảnh rỗi A thường sang chơi. Một hôm, A sang nhà B như thường lệ, thấy không có ai ở nhà, cửa lại không khoá, nên A đã tự ý mở cửa vào nhà, lên phòng của B để đọc truyện.
Câu hỏi
Câu hỏi: - Theo em, việc làm của A có phù hợp với quy định pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở không? Vì sao? - Em biết quy định nào khác của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở?
Câu trả lời
Theo em việc làm của bạn A là sai quy định pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Bởi vì trong điều 22 Hiến pháp 2013 quy định: Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu không được người đó đồng ý. Quy định khác về xâm phạm chỗ ở Hành vi xâm phạm chỗ ở của công dân có thể bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 158 BLHS 2015. Hành vi xâm phạm chỗ ở của người khác có thể được thực hiện như: - Khám xét trái phép chỗ ở của người khác; - Đuổi họ ra khỏi chỗ ở của họ; - Chiếm giữ chỗ ở hoặc cản trở trái pháp luật người đang ở hoặc người đang quản lý hợp pháp vào chỗ ở của họ; - Và những hành vi khác xâm phạm đến chỗ ở của công dân.
Hành vi vi phạm
Thông tin
THÔNG TIN Khoản 1 Điều 158 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định: ”1. Người nào thực hiện một trong cá hành vi sau đây xâm phạm chỗ ở của người khác thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm: a) Khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác; b) Dùng vũ lực, đe doa dùng vũ lực, gây sức ép về tinh thần hoặc thủ đoạn trái phá luật khác buộc người khác phải rời khỏi chỗ ở hợp pháp của họ; c) Dùng mọi thủ đoạn trái pháp luật nhằm chiếm, giữ chỗ ở hoặc cản trở tái phép, không cho người đang ở hoặc quản lí hợp pháp chỗ ở được vào chỗ ở của họ; d) Tý ý xâm nhập chỗ ở của người khác mà không được sự đồng ý của chủ nhà hoặc người quản lí hợp pháp”
Trường hợp 1
Trường hợp 1 Bà A vay tiền của anh B nhưng chưa trả được nên anh B đã rũ anh C đến nhà bà để đòi nợ. Mặc dù không được sự đồng ý của bà A nhưng anh B và anh C đã có hành vi dùng vũ lực đe doạ, ở lại nhà bà A nhằm mục đích buộc bà phải trả tiền.
Trường hợp 2
Trường hợp 2 Công ty N xây dựng khu tập thể liền kế với đất của ông C để làm chỗ ở cho công nhân. Ông C cho rằng khu tập thể nằm trên phần đất của mình nên các bên xảy ra tranh chấp. Tuy nhiên, thay vì khởi kiện vụ việc đề giải quyết theo quy định của pháp, luật, ông C đã có hành vi đe doạ, đuổi công nhân ra khỏi khu tập thể, đồng thời vứt bỏ đồ đạc của họ.
Câu hỏi
Câu hỏi - Em hãy cho biết hành vì nào của anh B, anh C vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở? - Theo em, anh B và anh C có bị pháp luật xử lí không? Vì sao?
Câu trả lời
Bài làm Hành vi của anh B là dùng vũ lực, đe doa dùng vũ lực, gây sức ép về tinh thần hoặc thủ đoạn trái phá luật khác buộc bà A phải trả tiền Hành vi của anh C là hành vi đe doạ, đuổi công nhân ra khỏi khu tập thể, đồng thời vứt bỏ đồ đạc của họ. Theo em anh B và anh C sẽ bị pháp luật xử lí vì họ đã vi phạm Khoản 1 Điều 158 Bộ luật hình sự năm 2015
Hậu quả của hành vi vi phạm
Trường hợp 1
Trường hợp 1 Đi làm về, ông T phát hiện trong nhà mất chiếc xe đạp. Nghỉ ngờ ông K - người cùng xóm lấy xe đạp của mình, ông T đã tự ý phá khoá, đột nhập vào nhà ông K để lục soát, nhưng bị ông K phát hiện. Sau đó, ông K đã làm đơn tố giác hành vi vi phạm của ông T. Ông T đã bị Toà án xét xử, tuyên phạt một năm cải tạo không giam giữ về tội xâm phạm trái phép chỗ ở của người khác.
Trường hợp 2
Trường hợp 2 Bà V cho chị H thuê nhà trong vòng hai năm với giá thuê là 10 triệu đồng/tháng, đặt cọc 20 triệu đồng. Do chị H chậm thanh toán tiền năm ngày nên bà V đề nghị chị H ra khỏi nhà, đồng thời giữ lại toàn bộ tiền cọc chị đã thanh toán. Theo em, hành vi của các nhân vật trong những trường hợp trên gây ra hậu quả gì?
Trường hợp trách nhiệm của học sinh
Trường hợp Trong kì nghỉ hè, A được bố mẹ cho về quê thăm ông bà ngoại. Một buổi chiều, lúc đang nằm hóng mát ngoài sân, em họ của A là H đến rủ A đi chơi. Trên đường đi ngang qua nhà ông Q thấy cây xoài có nhiều trái, H rủ A trèo rào vào để hái xoài. A không đồng ý và giải thích với H rằng không nên làm như vậy vì tôn trọng quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở không chỉ là hành vi văn minh mà còn là việc làm tuân thủ pháp luật.
Câu hỏi
Câu hỏi: - Hãy cho biết ý kiến của em về việc làm của A và H. - Em hãy cho biết những việc làm thể hiện trách nhiệm trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở.
Câu trả lời
Câu trả lời: - Việc làm của A rất đáng được biểu dương vì A đã hiểu và làm đúng theo pháp luật A đã không nghe lời H mà còn giải thích cho H hiểu về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. - Những việc làm thể hiện trách nghiệm trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở là: luôn luôn tuân thủ pháp luật, khi vào nhà người khác phải xin phép và khi được sự cho phép của chủ nhà thì mới được vào nhà người khác, không xâm phạm chiếm dụng tài sản nằm trong nơi ở của người khác.
Luyện tập
Bài 1
Bài tập trắc nghiệm
Em đồng tình hay không đồng tình với nhận định nào sau đây?
a. Chiếm giữ chỗ ở của người khác thì phải chịu trách nhiệm hình sự.
b. Bất kì chỗ ở nào mà công dân dùng và mục đích cư trú đều được pháp luật bảo vệ.
c. Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu không được người đó cho phép, trừ trường hợp có quy định.
d. Cơ quan công an có thể khám xét chỗ ở của công dân khi có dấu hiệu nghi vấn tại đó có công cụ, phương tiện phạm tội.
Bài 2
Bài tập 2. Em hãy đưa ra đánh giá của mình về các hành vi sau: a. Anh A tích cực tham gia tuyên truyền quy định pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở b. Bạn T xin phép và được sự đồng ý của chủ nhà mới được vào nhà họ để khảo sát ý kiến. c. Cơ quan điều tra khám xét nhà của anh A khi chưa có sự phê chuẩn của Viện kiểm sát đối với lệnh khám xét. d. Bà D cho thuê nhà nhưng khi chưa hết hạn hợp đồng thuê bà đã yêu cầu người thuê ra khỏi nhà.
Dặn dò và cảm ơn
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò: - Ôn lại bài cũ. - Làm bài tập trong sách bài tập. - Xem trước bài mới.
Cảm ơn
Ảnh