BÀI 11. QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT CƠ KHÍ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
Chương IV
SẢN XUẤT CƠ KHÍ
Trang bài
Ảnh
BÀI 11. QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT CƠ KHÍ
Đặt vấn đề
Khởi động
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Chọn tên từng công đoạn ở mỗi hình a, b, c, d, e phù hợp với các cụm từ: gia công, chế tạo phôi, kiểm tra, lắp ráp, đóng gói. Sắp xếp thứ tự các công đoạn này theo trình tự của quá trình sản xuất cơ khí.
Đuổi hình bắt chữ
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
lắp ráp
kiểm tra
chế tạo phôi
gia công
đóng gói
Quá trình sản xuất
Hình vẽ
Hình vẽ
Chế tạo phôi
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Gia công
Kiểm tra
Đóng gói
Lắp ráp
Trình tự của quá trình sản xuất cơ khí là :
Ảnh
I - Khái quát về quá trình sản xuất cơ khí
Nghiên cứu
Ảnh
Ảnh
I - Khái quát về quá trình sản xuất cơ khí
Ảnh
Nghiên cứu thông tin SGK trang 54 và cho biết: Thế nào là quá trình sản xuất cơ khí?
Quá trình sản xuất cơ khí là tác động vào vật liệu thông qua các công cụ để tạo ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu của sản xuất và đời sống. Quá trình sản xuất bao gồm nhiều bước, mỗi bước tương ứng với nhiều công đoạn ở các phân xưởng chức năng khác nhau. Quá trình sản xuất có thể khác nhau tuỳ thuộc vào mức độ phức tạp và yêu cầu của sản phẩm.
Khám phá
Ảnh
Câu hỏi: Em hãy sắp xếp các ảnh trong Hình 11.1 theo các bước tương ứng trong sơ đồ tổng quát của quá trình sản xuất Hình 11.2.
Bài làm : a. Lắp ráp sản phẩm b. Kiểm tra c. Công nghệ chế tạo phôi d. Gia công tạo hình sản phẩm e. Đóng gói sản phẩm
II - Các giai đoạn của quá trình sản xuất cơ khí
1. Chế tạo phôi
II - Các giai đoạn của quá trình sản xuất cơ khí
1. Chế tạo phôi
Phương pháp chế tạo phôi phổ biến trong sản xuất cơ khí gồm: đúc, gia công áp lực, hàn. Kiểm tra phôi có thể được thực hiện bằng các phương pháp kiểm tra chất lượng như kiểm tra ngoại quan và kiểm tra chất lượng bên trong.
Ảnh
Phôi là đầu vào của quá trình sản xuất và có tính chất quy ước. Yêu cầu về vật liệu, hình dáng hình học và cơ tính phải được đảm bảo để đầu vào cho các bước tiếp theo.
Vận dụng
Ảnh
Câu hỏi: Hãy nhận biết phương pháp chế tạo phôi tương ứng với các sản phẩm trong Hình 11.3
Hình 11.3 : Một số sản phẩm cơ khí và quá trình chế tạo phôi
Bài làm : a. Phương pháp rèn b. Phương pháp đúc c. Phương pháp gia công áp lực
2. Gia công tạo hình sản phẩm
2. Gia công tạo hình sản phẩm
Quá trình gia công tạo hình sản phẩm là tác động vào phôi để tạo ra các sản phẩm đáp ứng yêu cầu về hình dáng, kích thước, độ nhẵn bóng bề mặt,... Yêu cầu của quá trình này là lựa chọn phương pháp gia công và phối hợp các phương pháp để đạt được yêu cầu kĩ thuật và hiệu quả kinh tế. Kiểm tra được thực hiện bằng các thiết bị đo như panme, thước cặp, đồng hồ đo để đo và đánh giá các thông số kích thước, hình dạng, vị trí tương quan, độ bóng bề mặt,... Một số phương pháp gia công tạo hình sản phẩm cơ khí:
+ Phương pháp gia công tiện. + Phương pháp gia công phay. + Phương pháp gia công khoan. + Phương pháp gia công áp lực được sử dụng để tạo hình các chi tiết không quá phức tạp bằng các kĩ thuật như rèn, dập nóng, dập nguội, cán, kéo....
Vận dụng
Ảnh
Câu hỏi: Quan sát Hình 11.5 và chỉ ra: - Phôi đầu vào và sản phẩm đầu ra của quá trình gia công tạo hình. - Phương pháp gia công tạo hình bề mặt sản phẩm được nêu tên.
Bài làm : - Phôi đầu vào: ống tròn inox Sản phẩm đầu ra: bồn rửa - Phương pháp gia công tạo hình bề mặt sản phẩm: mài
3. Xử lí cơ tính và bảo vệ bề mặt chi tiết
3. Xử lí cơ tính và bảo vệ bề mặt chi tiết
Quá trình xử lí cơ tính và bảo vệ bề mặt là để đáp ứng các yêu cầu kĩ thuật của chi tiết và sản phẩm cơ khí. Yêu cầu cơ tính bao gồm độ cứng, chiều sâu lớp cứng, độ lớn và chiều của ứng suất dư; yêu cầu bảo vệ bề mặt bao gồm độ nhẵn bóng hoặc chất lượng của lớp bảo vệ. Kiểm tra chất lượng sản phẩm sau xử lí có thể sử dụng máy đo độ cứng, máy đo nhám bề mặt,... Phương pháp xử lí cơ tính có thể sử dụng phương pháp xử lí nhiệt như tôi, ram, ủ,... hoặc bằng phương pháp hoá học như thấm carbon, cyanide. Phương pháp xử lí bảo vệ bề mặt phổ biến là sơn, mạ kim loại,...
Ảnh
Khám phá
Câu hỏi: Quan sát Hình 11.6 và cho biết: - Phương pháp đang thực hiện để xử lí bề mặt chi tiết - Tác dụng của các phương pháp này.
Bài làm : - Phương pháp đang thực hiện để xử lí bề mặt chi tiết: phương pháp sơn - Tác dụng của các phương pháp này: đảm bảo qui trình kĩ thuật và bảo vệ bề mặt chi tiết
Ảnh
Ảnh
Ảnh
4. Lắp ráp sản phẩm
4. Lắp ráp sản phẩm
Bản chất: Lắp ráp các chi tiết máy để tạo thành sản phẩm hoàn thiện, liên quan chặt chẽ với quá trình gia công tạo hình. Yêu cầu: Đảm bảo yêu cầu kĩ thuật của sản phẩm sau lắp cũng như năng suất lắp ráp. Kiểm tra: Kiểm tra chất lượng vị trí tương quan giữa các chi tiết bằng các dụng cụ và kĩ thuật đo thích hợp. Một số phương pháp lắp ráp: Phương pháp lắp lẫn hoàn toàn, phương pháp lắp chọn, phương pháp lắp sửa.
Ảnh
Ảnh
5. Đóng gói sản phẩm
Các yêu cầu cho công đoạn đóng gói bao gồm bảo vệ sản phẩm khỏi các yếu tố bên ngoài, thuận tiện cho quá trình vận chuyển và không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Các phương pháp đóng gói bao gồm đóng gói thủ công và đóng gói tự động sử dụng máy tự động và robot công nghiệp.
5. Đóng gói sản phẩm
Ảnh
Bản chất của công đoạn đóng gói là bao bọc, cố định vị trí sản phẩm trong các vật chứa để bảo quản và vận chuyển.
III - Củng cố
Luyện tập
Câu hỏi : Qua bài học và tìm hiểu qua sách, báo em hãy cho biết trong hai trường hợp sau áp dụng phương pháp lắp nào: a) Bu lông và đai ốc. b) Lắp ráp khi thực hiện chế tử hoặc sửa chữa.
Bài làm : a) Bu lông và đai ốc: phương pháp lắp lẫn hoàn toàn b) Lắp ráp khi thực hiện chế tử hoặc sửa chữa: phương pháp lắp sửa.
IV - Dặn dò
1.Hướng dẫn bài học
1. Hướng dẫn học bài
- Học bài - Làm các bài tập SGK - Mỗi học sinh tự Quan sát xung quanh nơi em sinh sống, hãy lấy ví dụ về một cơ sở sản xuất cơ khí và mô tả các hoạt động trong cơ sở đó. Liên hệ với các bước của quá trình sản xuất cơ khí như Hình 11.2. - Các em về nhà xem trước bài 12 : dây chuyền sản xuất tự động với sự tham gia của robot .
2.Kết bài
Ảnh