BÀI 22. PHÒNG, TRỊ BỆNH THUỶ SẢN MỘT SỐ BỆNH THUỶ SẢN PHỔ BIẾN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 22. PHÒNG, TRỊ BỆNH THUỶ SẢN MỘT SỐ BỆNH THUỶ SẢN PHỔ BIẾN
Khởi động
- Khởi động
Khởi động
Ảnh
Hãy nêu những biểu hiện bất thường của một số loài cá có trong Hình 22.1
Ảnh
Ảnh
Ảnh
1. Vai trò phòng, trị bệnh
- Bảo vệ thủy sản
Ảnh
1. Vai trò của phòng, trị bệnh thủy sản
1.1 Vai trò bảo vệ các loài thủy sản
Vì sao phòng, trị bệnh thủy sản có vai trò quan trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng ?
Ảnh
- Động vật thuỷ sản nhiễm bệnh sẽ bị giảm khả năng sinh trưởng hoặc bị chết. Do đó, phòng, trị bệnh hiệu quả sẽ giúp vật nuôi không nhiễm tác nhân gây bệnh, từ đó trực tiếp bảo vệ chúng, giúp chúng sinh trưởng tốt và tăng tối đa tỉ lệ sống.
Ảnh
Ảnh
- Sức khỏe con người
1.2 Vai trò đối với sức khỏe người tiêu dùng
- Một số bệnh thuỷ sản có thể lây nhiễm cho người qua thực phẩm hoặc tiếp xúc. Việc phòng và trị bệnh hiệu quả giúp loại trừ mầm bệnh trong sản phẩm thuỷ sản, tạo ra sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Đồng thời, phòng bệnh còn giảm việc sử dụng thuốc và hoá chất, từ đó giảm tồn dư trong sản phẩm.
Ảnh
- Kinh tế - xã hội
1.3 Vai trò kinh tế - xã hội
Vai trò của việc phòng, trị bệnh thuỷ sản đối với kinh tế – xã hội: - Đảm bảo ổn định nguồn cung cấp sản phẩm thủy sản - Giảm thiểu thiệt hại kinh tế cho người nuôi - Ổn định việc làm
Ảnh
Ảnh
- Hệ sinh thái
Phòng, trị bệnh hiệu quả giúp ngăn chặn mầm bệnh lây lan ra môi trường tự nhiên qua nước thải và xác chết vật nuôi, từ đó giảm phát tán mầm bệnh. Ngoài ra, nó còn tạo ra nguồn sản phẩm lớn từ hệ thống nuôi, giảm áp lực khai thác tự nhiên.
1.4 Vai trò đối với hệ sinh thái thủy sinh tự nhiên
Ảnh
Ảnh
- Em có biết
- Em có biết
Ảnh
Nhóm vi khuẩn Vibrio thường gây bệnh trên tôm biển, nhuyễn thể và cá biển. Khi người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm thủy sản nhiễm bệnh dạng sống hoặc chưa nấu chín kĩ có thể gây nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng máu.
Ảnh
- Em có biết
Em có biết
Ảnh
Năm 2003, bệnh do virus herpes trên cá koi tại Indonesia đã gây thiệt hại trên 15 triệu USD. Nguồn: Sunarto và cộng sự (2005).
Ảnh
Ảnh
2. Một số bệnh
- Cá rô phi
2. Một số bệnh thủy sản phổ biến
2.1 Bệnh lồi mắt, xuất huyết trên cá rô phi
a) Nguyên nhân và đặc điểm của bệnh
Ảnh
Đặc điểm
Nguyên nhân
- Cá nhiễm bệnh thường bơi tách đàn. - Lờ đờ hoặc bơi xoáy gần mặt nước - Kém ăn hoặc bỏ ăn - Mắt cả lồi đục, xuất huyết gốc vây, hậu môn. - Nội quan sưng, xuất huyết, tích dịch trong xoang bụng
Do liên cầu khuẩn Streptococcus sp gây ra
+ Tiếp
b) Phòng, trị bệnh
Để phòng, trị bệnh lồi mắt, xuất huyết trên cá rô phi, cần: - Bổ sung betaglucan và vitamin C cho cá trong thời gian nắng nóng, hạ nhiệt độ và duy trì chất lượng nước để giảm stress. - Khi cá đã mắc bệnh, tham khảo ý kiến chuyên gia để chọn kháng sinh phù hợp và dừng sử dụng kháng sinh trước khi thu hoạch theo hướng dẫn.
Ảnh
- Cá tra
2.2 Bệnh gan thận mủ trên cá tra
a) Nguyên nhân và đặc diểm của bệnh
- Nguyên nhân gây bệnh gan thận mủ trên cá tra: Vi khuẩn Edwardsiella ictaluri. - Đặc điểm nhiễm bệnh: + Gan, lách, thận sưng, xuất huyết và có đốm mù trắng nhỏ. + Bên ngoài cơ thể không có dấu hiệu đặc trưng, có thể chỉ xuất huyết nhẹ hoặc màu sắc nhợt nhạt.
Ảnh
+ Tiếp
b) Phòng, trị bệnh
Chọn giống rõ nguồn gốc, khử trùng ao nuôi, đảm bảo môi trường và mật độ phù hợp, bổ sung chất tăng sức đề kháng, sử dụng vaccine. Khi cá bệnh, tham khảo chuyên gia chọn kháng sinh phù hợp. Thu gom, xử lý cá chết đúng quy định để tránh lây lan.
- Cá biển
2.3 Bệnh hoại tử thần kinh trên cá biển
a) Nguyên nhân và đặc điểm của bệnh
Ảnh
- Nguyên nhân + Bệnh do virus Betanodavirus gây ra, chúng kí sinh trong tế bào thần kinh và võng mạc mắt của cá.
Ảnh
- Đặc điểm + Cá nhiễm bệnh có dấu hiệu bơi xoay tròn, hoạt động yếu, bỏ ăn, thân đen xám, mắt đục
Ảnh
Ảnh
+ Tiếp
Ảnh
b) Phòng, trị bệnh
Để phòng bệnh VNN, cần: - Đặt lồng nuôi ở vùng môi trường tốt, mật độ vừa phải để giảm stress cho cá. - Sử dụng giống đã kiểm dịch, không mang mầm bệnh. - Bổ sung chế phẩm tăng cường sức đề kháng và vaccine phòng bệnh. - Sử dụng cá kích cỡ lớn để tránh giai đoạn mẫn cảm
Ảnh
+ Tôm
2.4 Bệnh đốm trắng trên tôm
Ảnh
Ảnh
- Tác nhân gây bệnh đốm trắng trên tôm: do Baculovirus thuộc họ Nimaviridae gây ra, còn gọi là hội chứng đốm trắng (WSSV).
- Dấu hiệu bệnh đốm trắng do virus trên tôm: + Giảm ăn đột ngột, hoạt động kém, bơi lờ đờ hoặc dạt vào bờ ao. + Xuất hiện đốm trắng chìm (0,5 – 2 mm) ở giáp đầu ngực; thân tôm chuyển màu hồng tím. + Ruột tôm không có thức ăn.
Ảnh
a) Nguyên nhân và đặc điểm của bệnh
+ Tiếp
b) Phòng, trị bệnh
Để phòng bệnh, sử dụng giống đã kiểm dịch để đảm bảo không mang mầm bệnh. Cải tạo ao nuôi, diệt tạp, và lắp đặt lưới rào chắn để ngăn chặn vật chủ xâm nhập. Cấp nước qua túi lọc để hạn chế trứng, ấu trùng giáp xác và khử trùng nước trước khi thả giống. Quản lý môi trường ao để giảm stress cho tôm và tăng khả năng kháng bệnh. Khi phát hiện tôm nhiễm bệnh, cần thông báo ngay cho chuyên gia để xử lý kịp thời, giảm thiểu lây lan.
- Em có biết
Em có biết
Ảnh
Tôm nuôi mới bị nhiễm bệnh khi tôm bố mẹ mang mầm bệnh hoặc môi trường nước có mầm bệnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
3. Luyện tập
- Trò chơi
Bài kiểm tra tổng hợp
Câu 1: Vai trò của việc phòng, trị bệnh thủy sản là gì? - A) Tăng trưởng nhanh cho thủy sản - false - B) Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng - false - C) Giảm thiểu thiệt hại kinh tế cho người nuôi - false - D) Cả A, B và C - true - false - false
Câu 2: Nguyên nhân gây bệnh lồi mắt, xuất huyết trên cá rô phi là gì? Câu 2: Nguyên nhân gây bệnh lồi mắt, xuất huyết trên cá rô phi là gì? - A) Virus - false - B) Nấm - false - C) Ký sinh trùng - false - D) Liên cầu khuẩn Streptococcus sp - true - false - false
Câu 3: Biện pháp nào sau đây không phải là cách phòng, trị bệnh lồi mắt, xuất huyết trên cá rô phi? - A) Cung cấp vitamin C - false - B) Hạ nhiệt độ hệ thống nuôi - false - C) Tăng mật độ nuôi cá - true - D) Duy trì chất lượng nước phù hợp - false - false - false
Câu 4: Nguyên nhân gây bệnh gan thận mủ trên cá tra là gì? - A) Vi khuẩn Streptococcus sp - false - B) Vi khuẩn Edwardsiella ictaluri - true - C) Virus Betanodavirus - false - D) Vi khuẩn Vibrio sp - false - false - false
Câu 5 : Dấu hiệu nào không phải là triệu chứng của bệnh đốm trắng trên tôm? - A) Giảm ăn đột ngột - false - B) Đốm trắng chìm trên vỏ tôm - false - C) Ruột tôm chứa thức ăn - true - D) Thân tôm chuyển màu hồng tím - false - false - false
Dặn dò
- Về nhà
- Xem lại kiến thức đã học ở Bài 22. - Hoàn thành bài tập phần Vận dụng. - Xem trước nội dung " Bài 23. Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thuỷ sản"
Hướng dẫn về nhà
Ảnh
Cảm ơn
- Lời chào
Ảnh