CHƯƠNG 7: BÀI 19: PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP Ở VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN NĂM 1918
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CHƯƠNG 7: BÀI 19: PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP Ở VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN NĂM 1918
LỊCH SỬ 8
Ảnh
Khởi động
- Khởi động
- Khởi động:
Ảnh
Năm 1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm đường cứu nước. Vậy bối cảnh nào thúc đẩy Người sang phương Tây? Con đường và những hoạt động của Người có gì khác so với các nhà yêu nước tiền bối như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh?
Hình thành kiến thức
1. Tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp ở Việt Nam
1. Tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp ở Việt Nam
Ảnh
Câu 1: Quan sát hình 19.2 và khai thác tư liệu trên, em biết được điều gì về tình cảnh người lao động Việt Nam trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp?
- Hình 19.2
Hình 19.2. Công nhân khai mỏ dầu thế kỉ XX
Ảnh
- Câu 2 (- Thảo luận và trả lời câu hỏi)
Ảnh
Câu hỏi 2: Hãy nêu tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp đối với tình hình Việt Nam đầu thế kỉ XX.
- Kết luận
- Kết luận:
Chính sách cai trị, bóc lột của thực dân Pháp: Hoàn thiện bộ máy thống trị ở Liên bang Đông Dương, đứng đầu là thành viên Toàn quyền người Pháp. Việt Nam bị chia thành ba kì với ba chế độ cai trị khác khau. Tác động: Quyền lực nằm trong tay người Pháp. Một bộ phận địa chủ phong kiến bị biến thành tay sai, công cụ thống trị và bóc lột của chính quyền thực dân.
Ảnh
a. Chính trị:
b. Kinh tế
Dùng nhiều thủ đoạn chiếm đoạt ruộng đất, lâp đồn điền trồng lúa và cây công nghiệp. Tập trung khai thác mỏ; xây dựng một số nhà máy, xí nghiệp nhằm phục vụ nhu cầu của chính quyền thực dân như: xi măg, điện nước, xay xát gạo,... Nắm giữ độc quyền thị trường Việt Nam, tăng cường bóc lột bằng các loại thuế, đặt nhiều thứ thuế mới. Mở mang một số tuyến đường bộ, đường sắt, đường thuỷ và cảng biển.
Ảnh
b. Kinh tế
+ Chính sách cai trị, bóc lột của thực dân Pháp:
+ tiếp (b. Kinh tế)
Việt Nam trở thành nơi khai thác tài nguyên thiên nhiên, cung cấp sức lao động rẻ mạt và là thị trường tiêu thụ hàng hoá của Pháp. Kinh tế Việt Nam phát triển chậm chạp, què quặt, lạc hậu, ngày càng lệ thuộc nặng nề vào nền kinh tế Pháp.
Ảnh
+ Tác động:
c. Văn hoá
Chú trọng truyền bá văn hoá phương Tây, tìm cách hạn chế ảnh hưởng của văn hoá Trung Quốc. Đào tạo một lớp người thân Pháp làm chỗ dựa cho công cuộc thống trị và khai thác thuộc địa. Mở một số trường học mới cùng một số cơ sở văn hoá, y tế.
Ảnh
c. Văn hoá
+ Chính sách cai trị, bóc lột của thực dân Pháp:
+ tiếp (c. Văn hoá)
Văn hoá phương Tây du nhập ngày càng mạnh (lối sống, trình độ học thức và tư duy). Đô thị phát triển ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam. Cơ cấu xã hội bắt đầu thay đổi: Chiếm đa số vẫn là nông dân với cuộc sống nghèo khổ, xuất hiện tầần lớp mới (tiểu tư sản, học sinh, sinh viên); số lượng công nhân tăng nhanh, tập trung nhiều trong các cơ sở kinh tế chủ chốt của Pháp.
Ảnh
+ Tác động:
- Nhận xét
Ảnh
- Nhận xét:
Việt Nam tư một nước phong kiến độc lập trở thành một nước thuộc địa nửa phong kiến với hai mâu thuẫn cơ bản: mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp và mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ phong kiến.
- Câu hỏi mở rộng
Quan sát Hình 19.1 và mục em có biết? Hãy giới thiệu vài nét về Cầu Long Biên?
- Câu hỏi mở rộng:
Ảnh
2. Hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh
Ảnh
1. Hãy giới thiệu vài nét về Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh?
2. Hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh
Ảnh
- Câu 2 (- Thảo luận và trả lời câu hỏi)
Ảnh
Câu 2: Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh đã có những hoạt động yêu nước nào trong những năm đầu thế kỉ XX? Em có nhận xét gì về những hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh?
a. Phan Bội Châu (- Kết luận)
a. Phan Bội Châu
Năm 1904, Phan Bội Châu cùng các nhà yêu nước khác thành lập Hội Duy Tân, với mục đích đấu tranh để lập nên nước Việt Nam độc lập. Đầu 1905, Phan Bội Châu sang Nhật Bản nhờ giúp đỡ về khí giới, tiền bạc để đánh Pháp. Sau đó, Hội Duy Tân đã phát động phong trào Đông du, đưa các thanh niên Việt Nam yêu nước sang Nhật Bản học tập => Năm 1909, Phan Bội Châu bị trục xuất khỏi Nhật Bản, phong trào tan rã. 1912, Phan Bội Châu đã thành lập Việt Nam Quang phục hội tại Quảng Đông, nhằm "Đánh đuổi giặc Pháp, khôi phục Việt Nam, thành lập Cộng hoà Dân quốc Việt Nam". Đầu 1913, Quang phục hội đã đưa người về nước nhằm thực hiện một số cuộc ám sát các tên thực dân dâu sỏ và tay sai => Cuộc ám sát thất bại, Phan Bội Châu bị bắt và đi tù.
b. Phan Châu Trinh (- Kết luận)
Ảnh
1906, với chủ chương dựa vào Pháp để cải cách, Phân Châu Trinh cùng nhóm sĩ phu tiến bộ mở cuộc vận động Duy Tân ở Trung Kì, diễn ra trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội. Năm 1908, Cuộc vận động Duy Tân đã châm ngòi cho phong trào chống sưu thuế của nhân dân Trung Kì => Thực dân Pháp thẳng tay đàn áp, Phan Châu Trinh và nhiều nhà yêu nước bị bắt và tù đày, phong trào tan rã.
b. Phan Châu Trinh
3. Buổi đầu hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành
Ảnh
Câu hỏi: Hãy tóm tắt những hoạt động yêu nước của Nguyễn Tất Thành từ năm 1911 đến năm 1917. Vì sao Nguyễn Tất Thành chọn hướng đi mới, khác với các nhà yêu nước tiền bối?
3. Buổi đầu hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành
- Hình 19.5
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Nguyễn Tất Thành mặc dù rất khâm phục các nhà yêu nước và cách mạng tiền bối nhưng không tán thành đường lối đấu tranh của họ mà quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. Ngày 5/6/1911, tại bến Nhà Rồng (Sài Gòn), Nguyễn Tất Thành xin làm phụ bếp trên một chiếc tàu buôn của Pháp, bắt đầu hành trình sang phương Tây. Người đã đi qua nhiều nước ở châu Âu, châu Phi và châu Mỹ. Năm 1917, Nguyễn Tất Thành trở lại Pháp, làm nhiều nghề để kiếm sống, tích cực hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước và phong trào công nhân Pháp. Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư tưởng của Nguyễn Tất Thành.
Luyện tập
- Câu 1
Ảnh
Câu hỏi 1: Lập và hoàn thành bảng tóm tắt (theo gợi ý dưới đây) về những tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp đối với Việt Nam.
- Luyện tập:
Ảnh
- Câu 2 (- Luyện tập)
Ảnh
Câu hỏi 2: Chủ trương cứu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh có điểm gì giống và khác nhau?
Vận dụng
- Vận dụng
- Vận dụng:
Ảnh
Câu hỏi: Sưu tầm tư liệu (câu chuyện, hình ảnh hoặc con tem, bài thơ, bài hát, câu nói,...) và viết bài thể hiện suy nghĩ của em (khoảng 7 - 10 câu) về một trong ba nhân vật lịch sử trong bài. Em rút ra được bài học gì từ nhân vật đó?
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò:
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập về nhà trong SBT.
- Cảm ơn
Ảnh