BÀI 12: PHẢN ỨNG OXI HÓA - KHỬ VÀ ỨNG DỤNG TRONG CUỘC SỐNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
HÓA HỌC 10
BÀI 12: PHẢN ỨNG OXI HÓA - KHỬ VÀ ỨNG DỤNG TRONG CUỘC SỐNG
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài này, em sẽ:
Ảnh
Học xong bài này, em sẽ:
Nêu được khái niệm và xác định được số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất. Nêu được khái niệm về phản ứng oxi hoá - khử và ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử. Mô tả được một số phản ứng oxi hoá - khử quan trọng gắn liền với cuộc sống. Cân bằng được phản ứng oxi hoá - khử bằng phương pháp thăng bằng electron.
Khởi động
Câu hỏi
Ảnh
Trong cuộc sống cũng như trong tự nhiên có nhiều hiện tượng mà nguyên nhân chính là do phản ứng oxi hoá khử gây ra. Phản ứng oxi hoá - khử là gì? Vai trò quan trọng của chúng trong cuộc sống như thế nào?
- Khởi động:
Ảnh
1. Số oxi hoá
- Hoạt động 1
1. Số oxi hoá
HĐ1: Tìm hiểu số oxi hoá
Ảnh
Ảnh
1. Quan sát Hình 12.1, hãy viết quá trình nhường và nhận electron trong phản ứng giữa magnesium và oxygen.
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
HĐ1: Tìm hiểu số oxi hoá
Ảnh
2. Quan sát Hình 12.2a, hydrogen cháy trong chlorine với ngọn lửa sáng, tạo hợp chất hydrogen chloride (HCl). Nếu cặp electron chung trong hợp chất cộng hoá trị HCl lệch hẳn về phía nguyên tử Cl (Hình 12.2b), hãy xác định điện tích của các nguyên tử trong phân tử HCl.
Ảnh
- Kết luận 1
Hình vẽ
- Kết luận 1:
Số oxi hoá của một nguyên tử trong phân tử là điện tích của nguyên tử nguyên tố đó nếu giả định cặp electron chung thuộc hẳn về nguyên tử của nguyên tố có độ âm điện lớn hơn.
Ảnh
+ tiếp
Ảnh
Hình vẽ
- Cách biểu diễn số oxi hoá
Số oxi hoá được đặt ở phía trên kí hiệu của nguyên tố.
Ảnh
Ví dụ: HCl, MgO, KCl, HClO.
+1 -1
+2 -2
+1 -1
+1 +1 -2
- Hoạt động 2
HĐ2: Xác định số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Thảo luận:
3. Nêu điểm khác nhau giữa kí hiệu số oxi hoá và kí hiệu điện tích của ion M trong hình sau:
Ảnh
Ảnh
4. Dự đoán số oxi hoá của các nguyên tử trong nhóm IA, IIA, IIIA trong các hợp chất. Giải thích.
- Kết luận 2
- Kết luận 2:
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
1. Hãy xác định số oxi hoá của các nguyên tử trong các đơn chất, hợp chất và ion sau: latex(Zn, H_2, Cl^-, O^(2-), S^(2-), HSO_4^-, Na_2S_2O_3, KNO_3).
+ tiếp (- Luyện tập)
2. Magnetite là khoáng vật sắt từ có hàm lượng sắt cao nhất được dùng trong ngành luyện gang, thép, với công thức hoá học chung là latex(Fe_3O_4). Hãy xác định số oxi hoá của nguyên tử Fe trong hợp chất sau:
Ảnh
2. Phản ứng oxi hoá- khử
- Hoạt động 1
2. Phản ứng oxi hoá - khử
HĐ1: Tiến hành thí nghiệm nghiên cứu về phản ứng oxi hoá - khử (SGK Tr74 - 75)
Ảnh
Hãy nhận xét và giải thích sự thay đổi số oxi hoá của các nguyên tử trong chất oxi hoá của các nguyên tử trong chất oxi hoá và chất khử trước và sau phản ứng.
Ảnh
Ảnh
Ảnh
- Kết luận 1
- Kết luận 1:
Ảnh
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
1. Cho phương trình hoá học của các phản ứng sau: latex(H_2S + Br_2 -> 2HBr + Sdarr) (1) latex(2KClO_3 -> 2KCl + 3O_2uarr) (2) latex(CaCO_3 + 2HCl -> CaCl_2 + CO_2uarr + H_2O) (3) Phản ứng nào là phản ứng oxi hoá - khử? Vì sao? Hãy xác định quá trình oxi hoá và quá trình khử của các phản ứng đó.
- Hoạt động 2
HĐ2: Tìm hiểu về phản ứng oxi hoá - khử
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Thảo luận:
6. Làm thế nào để biết một phản ứng là phản ứng oxi hoá - khử?
Ảnh
- Kết luận 2
Hình vẽ
- Kết luận 2:
Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng hoá học, trong đó có sự chuyển dịch electron giữa các chất phản ứng hay có sự thay đổi số oxi hoá của một số nguyên tử trong phân tử. Trong phản ứng oxi hoá - khử luôn xảy ra đồng thời quá trình oxi hoá và quá trình khử.
Ảnh
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
2. Hãy nêu 3 ví dụ về phản ứng có sự thay đổi số oxi hoá của nguyên tử và 3 ví dụ về phản ứng không có sự thay đổi số oxi hoá của nguyên tử.
3. Lập phương trình hoá học của phản ứng oxi hoá - khử
- Hoạt động
3. Lập phương trình hoá học phản ứng oxi hoá - khử
HĐ: Tìm hiểu cách lập phương trình hoá học của phản ứng oxi hoá - khử bằng phương pháp thăng bằng electron
Ảnh
+ Nguyên tắc: Tổng số e chất khử nhường = Tổng số e chất oxi hoá nhận. + Các bước thực hiện:
Bước 1: Xác định chất oxi hoá, chất khử. Bước 2: Viết quá trình oxi hoá và quá trình khử. Bước 3: Xác định (và nhân) hệ số thích hợp vào các quá trình sao cho tổng số electron chất khử nhường bằng tổng số electron chất oxi hoá nhận. Bước 4: Đặt các hệ số vào sơ đồ phản ứng. Cân bằng số lượng nguyên tử cuuar các nguyên tố còn lại.
- Luyện tập
- Luyện tập
Ảnh
Lập phương trình hoá học của các phản ứng oxi hoá - khử sau, xác định vai trò của các chất tham gia phản ứng. latex(KMnO_4 + HCl -> KCl + MnCl_2 + Cl_2uarr + H_2O) (1) latex(NH_3 + Br_2 -> N_2 + HBr) (2) latex(NH_3 + CuO -> Cu + N_2 + H_2O) (3) latex(FeS_2 + O_2 -> Fe_2O_3 + SO_2) (4) latex(KClO_3 -> KCl + O_2uarr) (5)
4. Ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử
- Hoạt động 1
4. Ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử
HĐ1: Tìm hiểu về sự cháy của nhiên liệu
Ảnh
Ảnh
Ảnh
7. Lập phương trình hoá học của phản ứng đốt cháy gas trong không khí và phản ứng kích nổ hỗn hợp nhiên liệu của tàu con thoi. Xác định vai trò của các chất trong mỗi phản ứng.
Ảnh
- Hoạt động 2
HĐ2: Mô tả số phản ứng oxi hoá - khử quan trọng gắn liền với cuộc sống
Ảnh
Ảnh
Thảo luận:
8. Quan sát Hình 13.7 và đọc thông tin, hãy lập phương trình hoá học của phản ứng quang hợp ở cây xanh. Quấ trình quang hợp của thực vật có vai trò quan tromgj như thế nào đối với cuộc sống?
Ảnh
+ tiếp
HĐ2: Mô tả số phản ứng oxi hoá - khử quan trọng gắn liền với cuộc sống
Ảnh
Thảo luận:
9. Từ thông tin về " Luyện kim", viết phản ứng của khí carbon monoxide khử iron (III) oxide ở nhiệt độ cao. Lập phương trình hoá học của phản ứng theo phương pháp thăng bằng electron, xác định vai trò của các chất trong phản ứng.
Ảnh
Ảnh
+ tiếp
HĐ2: Mô tả số phản ứng oxi hoá - khử quan trọng gắn liền với cuộc sống
Ảnh
10. Đọc thông tin về " Điện hoá" để biết được phản ứng oxi hoá - khử gắn liền với cuộc sống. Lập phương trình hoá học của phản ứng sinh ra dònng điện trong pin khi zinc phản ứng với manganese dioxide.
Ảnh
Ảnh
- Kết luận
Hình vẽ
- Kết luận:
Một số phản ứng oxi hoá - khử quan trọng gắn liền với cuộc sống như sự cháy của than, củi; sự cháy của xăng, dầu trong các động cơ đốt trong; các quá trình điện phân; các phản ứng xảy ra trong pin,... Một số phản ứng oxi hoá - khử là cơ sở của quá trình sản xuất trong các ngành công nghiệp nặng,....
Ảnh
- Vận dụng
- Vận dụng:
Hãy nêu thêm một số phản ứng oxi hoá - khử quan trong gắn với đời sống hằng ngày.
Ảnh
- Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ
Ôn lại bài vừa học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau:"Bài 13: Enthalpy tạo thành và biến thiên enthalpy của phản ứng hóa học".
- Cảm ơn
Ảnh