Bài 5: Thực hành Tiếng việt (Câu hỏi tu từ)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Cùng tớ học bài
Bài tập
Bạn Nam băn khoăn không biết câu hỏi ở đoạn thơ sau để làm gì, các em hãy trả lời giúp bạn.
“ Em là ai cô gái hay nàng tiên? Em có tuổi hay không có tuổi? Mái tóc em là mây hay là suối? Đôi mắt em nhìn hay chớp lửa đêm đông ?”
Bài tập
Đáp án
“ Em là ai cô gái hay nàng tiên? Em có tuổi hay không có tuổi? Mái tóc em là mây hay là suối? Đôi mắt em nhìn hay chớp lửa đêm đông ?”
=> Các câu hỏi trên không phải để hỏi mà để khẳng định vẻ đẹp của cô gái.
I. TRI THỨC TIẾNG VIỆT
Ví dụ
I. TRI THỨC TIẾNG VIỆT
VD1. A: Cậu có đi chơi với tớ không? B:- Cậu không thấy mình đang phải nấu cơm giúp mẹ à ? VD2. Than ôi thời oanh liệt nay còn đâu? (Nhớ rừng-Thế Lữ) VD3.Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? (Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng ?- Chế Lan Viên)
- Nêu tác dụng của những câu hỏi trong các ví dụ trên?
Phiếu học tập số 1
Ảnh
Phiếu học tập số 1
Phiếu học tập số 1
Ảnh
Nhận xét
- Câu hỏi thông thường: VD1 câu hỏi của A - Câu hỏi tu từ:VD1 câu hỏi của B,VD2,VD3
*Nhận xét
Tác dụng:
*Tác dụng: - Trong giao tiếp: Câu hỏi tu từ thu hút sự chú ý của người nghe, giúp lời nói uyển chuyển, giàu sắc thái biểu cảm. - Trong văn học: Câu hỏi tu từ làm tăng sắc thái biêu cảm, gợi ra nhiều ý nghĩa, tạo hiệu quả thẩm mĩ cho văn bản.
Tác dụng
*Tác dụng: - Trong giao tiếp: Câu hỏi tu từ thu hút sự chú ý của người nghe, giúp lời nói uyển chuyển, giàu sắc thái biểu cảm. - Trong văn học: Câu hỏi tu từ làm tăng sắc thái biêu cảm, gợi ra nhiều ý nghĩa, tạo hiệu quả thẩm mĩ cho văn bản.
Em hãy phân biệt câu hỏi tu từ và câu hỏi thông thường?
Phiếu học tập số 2
Phiếu học tập số 2
*Phân biệt câu hỏi tu từ và câu hỏi thông thường
Ảnh
Phân biệt câu hỏi tu từ
*Phân biệt câu hỏi tu từ và câu hỏi thông thường
Ảnh
II. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
Bài tập 1
II. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT
*Bài tập 1. Chỉ ra các câu hỏi tu từ trong đoạn trích “Trưởng giả học làm sang” và giải thích vì sao đó là những câu hỏi tu từ?
Nhóm 1: Thỏ con Nhóm 2: Mèo con Nhóm 3. Vịt con
Phiếu học tập số 3
Ảnh
Bài tập 1
Phiếu học tập số 3
Ảnh
Bài tập 2
*Bài tập 2. Viết lại các câu hỏi tu từ ở bài tập 1 thành câu kể sao cho vẫn giữ ý nghĩa của câu. So sánh hiệu quả của câu hỏi tu từ và hiệu quả của câu kể?
Nhóm 1: Thỏ con Nhóm 2: Mèo con Nhóm 3. Vịt con
Phiếu học tập số 4
Ảnh
Bài tập 2
Ảnh
=>Nhận xét: Câu hỏi tu từ tạo hiệu quả tăng sắc thái biểu cảm, còn câu kể thì dễ hiểu
Bài tập 3
*Bài tập 3. Chuyển đổi các câu sau đây sang câu hỏi tu từ?
Ảnh
-Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài đấy.
- Tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc áo của ngài, làm sao mà tôi có thể đến sớm hơn được ?
-Hãy thong thả, chú mình.
- Hãy thong thả, sao chú mình vội thế ?
Bài tập 4.
*Bài tập 4. Những câu hỏi trong đoạn văn có phải là câu hỏi tu từ không? Vì sao? (THẢO LUẬN CẶP ĐÔI)
“ Ơi ơi người con gái xoã tóc bên cửa sổ! Em yêu mùa xuân có phải vì nghe thấy rạo rực nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận ở ngoài vườn? Chàng trai kia yêu mùa xuân phải chăng là tại lúc đôi mùa giao tiễn nhau, chàng tưởng như nghe thấy đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động trong cuộc đổi thay của cuộc đời? Mà người thiếu phụ nọ ở chân trời góc biển yêu mùa xuân có phải là vì đấy là mùa xanh lên hi vọng được trở về nơi bến đợi sông chờ để ngâm lại khúc bạc đầu với người ra đi chưa biết ngày nào trở lại?” (Vũ Bằng, Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt)
Bài tập 4.
*Bài tập 4. Những câu hỏi trong đoạn văn có phải là câu hỏi tu từ không? Vì sao? (THẢO LUẬN CẶP ĐÔI)
- Tất cả các câu hỏi trong đoạn văn đều là câu hỏi tu từ - Lí do: Mặc dù có hình thức của câu hỏi( Có các từ để hỏi : có phải, phải chăng) nhưng mục đích không phải để hỏi mà để khẳng định những nội dung trong câu + Câu hỏi thứ nhất khẳng định lí do yêu mùa xuân của cô gái. + Câu hỏi thứ hai khẳng định lí do yêu mùa xuân của chàng trai. + Câu hỏi thứ ba khẳng định lí do yêu mùa xuân của người thiếu phụ.
Bài tập 5
*Bài tập 5. Đặt câu hỏi tu từ với các tình huống sau: a. Bày tỏ cảm xúc khi nhậnđược món quà từ người thân. b. Bày tỏ suy nghĩ về một nhân vật trong tác phẩm văn học đã học hoăc được đọc.
a. Mẹ có biết đây là món quà con rất thích và trân trọng không?
VD mẫu
b. Trần Quốc Toản phải chăng là một anh hùng trẻ tuổi mà bao người cảm phục?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Đâu là tác dụng của câu hỏi tu từ?
A. Giúp câu văn/thơ trở nên sinh động, hấp dẫn và trực quan hơn
B. Tăng hiệu quả diễn đạt
C. Thu hút sự tập trung và chú ý của người đọc/nghe
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 2
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2: Thế nào là câu hỏi tu từ?
A. Là một câu hỏi
B. Là câu hỏi nhưng không sử dụng với mục đích hỏi
C. Là câu hỏi nhưng không dùng để hỏi mà dùng để nhấn mạnh, khẳng định nội dung/thông điệp của tác giả
D. Cả 3 đáp án trên đều sai
Câu 3
Bài tập trắc nghiệm
Câu 3: Trong các câu thơ dưới đây, đâu là câu hỏi tu từ?
A. Ngày mai người ra biển lớn, liệu người còn nhớ đến em?
B. Chẳng biết mai về sau, anh có quay lại đây?
C. Thuyền đợi bến sông trăng đó/ Có chở trăng về kịp tối nay?
D. Cả 3 đáp án trên đều đúng
Câu 4
Bài tập trắc nghiệm
Câu 4: Câu hỏi tu từ có phải câu hỏi hay không?
A. Là câu hỏi dùng để hỏi
B. Là câu hỏi
C. Là câu hỏi không dùng để hỏi
D. B và C đều đúng
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Kết thúc
Kết thúc
Ảnh