Bài 21. Những cánh buồm
Trang bìa
Trang bìa
CHỦ ĐỀ: QUÊ HƯƠNG TRONG TÔI TUẦN 30 BÀI 21: NHỮNG CÁNH BUỒM MÔN: TIẾNG VIỆT 4
Ảnh
Đọc
1. Khởi động
Ảnh
Tìm lời giải cho câu đố dưới đây:
Bến sông bờ suối là nhà Gọi con, gọi chiếc vẫn là một thôi Nối hai bờ đỡ xa xôi Ngày đêm đưa khách đón người qua sông. (Là gì?)
Ảnh
2. Đọc văn bản
Ảnh
NHỮNG CÁNH BUỒM
Phía sau làng tôi có một con sông lớn chảy qua. Bốn mùa sông đầy nước. Tôi yêu con sông vì nhiều lẽ, trong đó có một hình ảnh tôi cho là đẹp nhất – đó là những cánh buồm. Ngày lại ngày, cánh buồm đi như rong chơi nhưng thực ra nó đang đẩy thuyền đi. Những buổi nắng đẹp, trời trong, những cánh buồm xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng. Có cánh màu nâu như màu áo của mẹ tôi. Có cánh màu trắng như màu áo của chị tôi. Có cánh màu xám bạc như màu áo bố tôi đã suốt ngày lam lũ trên cánh đồng. Gặp khi dông bão, dòng sông cuồn cuộn nổi sóng, những con thuyền phải ghé vào bến. Buồm được hạ xuống. Những cánh buồm cuộn tròn nằm trên mui thuyền. Không hiểu lúc ấy cánh buồm suy nghĩ gì trong khi gió ra sức gào thét và mưa tuôn như trút. Những ngày lộng gió, từ bờ tre làng, tôi nhìn thấy những cánh buồm căng phồng như ngực người khổng lồ đẩy thuyền đi đến chốn, về đến nơi, mọi ngả mọi miền, cần cù nhẫn nại, suốt năm suốt tháng, bất kể ngày đêm. Những cánh buồm chung thuỷ cùng con người vượt qua bao nhiêu sóng nước, thời gian. Đến nay, con người đã có những con tàu to lớn vượt biển khơi, nhưng những cánh buồm vẫn sống mãi cùng sông nước và con người. (Theo Băng Sơn)
- Chia đoạn
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Luyện đọc từ khó
TỪ NGỮ
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
- Luyện đọc câu văn dài
CÂU VĂN DÀI
Không hiểu lúc ấy cánh buồm suy nghĩ gì trong khi gió ra sức gào thét và mưa tuôn như trút .
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Luyện đọc đoạn
LUYỆN ĐỌC ĐOẠN
Ảnh
Ảnh
LUYỆN ĐỌC NHÓM 5
Trả lời câu hỏi
- Câu 1
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Câu 1. Hình ảnh nào được tác giả cho là đẹp nhất khi nghĩ về làng quê của mình?
Những cánh buồm được tác giả cho là đẹp nhất khi nghĩ về làng quê của mình.
- Câu 2
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Câu 2. Cánh buồm được miêu tả thế nào vào mỗi thời điểm:
- Buổi nắng đẹp: những cánh buồn xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng. Có cánh màu nâu như màu áo của mẹ. Có cánh màu trắng như màu áo của chị. Có cánh màu xám bạc như màu áo - Ngày lộng gió: những cánh buồm cuộn tròn nằm trên mui thuyền. - Khi giông bão: những cánh buồm căng lồng ngực người khổng lồ đẩy thuyền đi đến chốn,về đến nơi, mọi ngả mọi miền, cần cù nhẫn nại.
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
- Câu 3
Hình vẽ
Câu 3. Em thích cách tả cánh buồm vào thời điểm nào? Vì sao?
Hình vẽ
- Câu 4
Bài tập trắc nghiệm
4. Ý nào dưới đây nêu đúng nội dung chính của bài đọc?
A. Vẻ đẹp của những dòng sông quê hương.
B. Vẻ đẹp của những cánh buồm trên dòng sông quê hương.
C. Vẻ đẹp của những con tàu vượt biển khơi.
D. Vẻ đẹp của những người lao động cần cù, chăm chỉ.
- Câu 5
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Câu 5. Nói 2 – 3 câu về cảnh vật ở một nơi mà em yêu thích
Ví dụ: Quê hương em không đẹp nên thơ nhưng em vẫn tự hào mà nói rằng được thả diều mỗi chiều trên đê quả là tuyệt. Những tia nắng cuối cùng trong ngày còn sót lại cũng là lúc lũ trẻ chúng em kéo nhau ra bãi cát chân đê chơi. Từng làn gió mát phả trong không khí đưa những chiếc diều bay xa và bay cao như ước mơ tuổi thơ của chúng em cũng được chấp cánh.
- Nội dung bài
Hình vẽ
Hình vẽ
Bài đọc nói về hình ảnh những cánh buồm ở làng quê. Qua đó, ta thấy được tình yêu, sự gắn bó với làng quê của tác giả; cảm nhận được sự trân trọng của tác giả đối với vẻ đẹp bình dị của quê hương, đất nước.
Ảnh
Luyện đọc lại
- Đọc diễn cảm
Đọc diễn cảm toàn bài, nhấn giọng vào những từ ngữ nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện cảm xúc của tác giả (Những cánh buồm xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng ;
Giọng đọc thể hiện sự trìu mến , thiết tha ở những câu so sánh: Có cánh màu nâu như màu áo của mẹ tôi ,...
Ảnh
Luyện từ và câu
1. So sánh
1. Các câu ở cột A có gì khác các câu ở cột B?
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
- Đáp án
Hình vẽ
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
2. Tác dụng
Ảnh
Dấu ngoặc đơn trong mỗi câu ở cột B (bài tập 1) có tác dụng gì?
Hình vẽ
Hình vẽ
- Ghi nhớ
Hình vẽ
GHI NHỚ
3. Ðặt
3. Có thể đặt dấu ngoặc đơn vào vị trí nào trong mỗi đoạn văn dưới đây?
a. Chiếc xe đưa tôi từ Buôn Ma Thuột lên Buôn Đôn ( một làng ở gần biên giới) . Những cánh rừng khộp bát ngát và bằng phẳng, kéo dài như không bao giờ dứt ở hai bên đường. (Minh Khôi) b. Máu trên chân con voi vẫn chảy. Người quản tượng bèn hái lá sài đất và lá nhọ nồi (những thứ lá cầm máu rất nhanh) giã giập rồi đắp lên vết thương cho con voi. Sau đó ông lấy đất rừng nhào nhuyễn phủ lên trên. Lớp đất ấy sẽ giữ mảng thuốc như một lớp băng dính. (Theo Vũ Hùng)
4. Viết
4. Viết đoạn văn (2 – 3 câu) về cảnh đẹp của một vùng quê hoặc nơi em sinh sống, trong đó có dùng dấu ngoặc đơn
Ảnh
Mỗi dịp nghỉ hè, em thường về thăm quê ở Thường Tín (một huyện ngoại thành của thủ đô Hà Nội). Nơi đây là một vùng quê xinh đẹp và yên bình. Những buổi sáng, ông mặt trời thức dậy từ sớm để đánh thức mọi vật. Ấn tượng nhất phải kể đến cánh đồng lúa rộng mênh mông phía xa. Những bông lúa chín nặng trĩu, vàng ươm. Nhấp nhô giữa đồng là các bác nông dân đang làm việc hăng say. Khung cảnh mới đẹp làm sao!
Viết
- Đề bài
VIẾT
LUYỆN VIẾT MỞ BÀI, KẾT BÀI CHO BÀI VĂN MIÊU TẢ CÂY CỐI
Hình vẽ
1. Đọc
Hình vẽ
Mảnh vườn nhỏ sau nhà ông bà có trồng một cây khế. Từ một cây khế bé nhỏ khẳng khiu, vậy mà cây lớn vùn vụt, trổ đầy hoa tím đến nỗi ong vàng ham mật rủ nhau về xây tổ trên cành. Rồi khế ra quả từng chùm, từng chùm lủng lẳng. Quả nào cũng to, mỡ màng, mọng nước, kéo trĩu cả cành xuống. Bà tha hồ làm nộm, rang tép và kho cá với khế. Giáp Tết vừa rồi, ông phân phát từng chùm khế thật đẹp, tặng khách đến nhà chơi. Ông bảo đó là lộc của vườn nhà. Cùng với cây cam, cây bưởi, cây hồng, cây khế mang lại vẻ đẹp bình dị cho mảnh vườn nhỏ nhà ông bà. (Theo Vũ Tú Nam)
- Câu hỏi a
Hình vẽ
Mở bài giới thiệu nơi cây khế được trồng.
Ảnh
- Câu hỏi b
Hình vẽ
Ở đoạn kết , cây khế được nhận xét là mang đến một vẻ đẹp bình dị cho mảnh vườn nhỏ nhà ông bà.
Ảnh
2. So sánh
Hình vẽ
Ảnh
- Đáp án
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Mở bài : - Nêu tên cây trồng - Có 1 câu
Kết bài : - Nhận xét về vẻ đẹp của cây - Có 1 câu
Mở bài : - Giới thiệu khái quát về vẻ đẹp của khu vườn - Nêu tên cây , nơi trồng - Nêu kỉ niệm gắn với cây - Gồm 4 câu
Kết bài : - Nói về một sự kiện gắn với cây - Kể về những việc sẽ làm để chăm sóc cây - Nêu tình cảm , suy nghĩ về cây - Gồm 5 câu
3. Xếp
Ảnh
3. Xếp các mở bài, kết bài ở hai bài tập trên vào nhóm thích hợp:
- Đáp án
Hình vẽ
Hình vẽ
Mở bài
Kết bài
Mở bài ở bài tập 1.
Mở bài ở bài tập 2.
Kết bài ở bài tập 1.
Kết bài ở bài tập 2.
Mở bài trực tiếp
Mở bài gián tiếp
Kết bài không mở rộng
Kết bài mở rộng
- Ghi nhớ
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Viết đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc cần nêu được tình cảm, cảm xúc đó là gì và được biểu lộ như thế nào. Đoạn văn thường có 3 phần: mở đầu, triển khai, kết thúc.
4. Viết
4. Viết mở bài và kết bài cho bài văn miêu tả một cây mà em biết
Ví dụ: Mở bài gián tiếp: Hè về, nắng trong vắt như mật ong, gió thoảng từng cơn oi nồng. Bọn học trò chúng em bận bịu với những bài ôn thi, những dòng lưu bút viết vội. Một hương vị mùa hè lan tỏa khắp trường. Mọi người vội nhìn ra sân: hoa phượng nở đỏ sân trường rồi. Nhìn cây phượng vĩ trồng giữa sân trường em, chúng em biết mùa hè đã thật sự đến.
Kết bài mở rộng: Cây phượng già đã chứng kiến bao niềm vui nỗi buồn của chúng em. Mỗi lần phượng nở hoa, lòng em lại rộn ràng lên những cảm xúc khó tả. Đó là lúc em khi sắp phải xa mái trường, xa cây phượng. Mai đây lớn khôn, em luôn nghĩ về ngôi trường tiểu học, nhớ tới cây phượng già thân quen này.
Vận dụng
Yêu cầu
Ảnh
Hình vẽ
Củng cố
Trò chơi
Bài kiểm tra tổng hợp
Hình ảnh nào được tác giả cho là đẹp nhất khi nghĩ về làng quê của mình? - Con sông - false - Dòng nước - false - Phong cảnh - false - Những cánh buồm - true - false - false
Màu sắc của những cánh buồm được tác giả so sánh với gì? - Màu nắng của những ngày đẹp trời. - false - Màu áo của những người lao động vất vả trên cánh đồng. - false - Màu áo của những người thân trong gia đình. - true - Màu áo của những người lao động. - false - false - false
Chi tiết nào trong bài thể hiện sự gắn bó giữa những cánh buồm với con người? - Từ chỉ người: - Những cánh buồm vẫn sống mãi cùng sông nước và con người. - true - Tìm cách giúp đỡ. - Từ chỉ hiện tượng thiên nhiên: - Những cánh buồm xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng. - false - Cứu được người bị nạn. - Từ chỉ vật: - Lá buồm căng như ngực người khổng lồ. - false - Báo tin cho các chú bộ đội. - Từ chỉ thời gian: - Tôi yêu con sông vì nhiều lẽ, trong đó một hình ảnh tôi cho là đẹp nhất, đó là những cánh buồm. - false - Nhìn thấy người bị nạn. - false - Chạy đến đồn biên phòng. - false
Lí giải câu nói của tác giả “những cánh buồm vẫn mãi sống cùng sông nước và con người” ? - Bà vừa vớt bánh chưng vừa nướng chả trên đống than đỏ rực. Mẹ bận gói giò tai - món khoái khẩu của bố. Chị hái những nắm mùi già đun một nồi nước tắm tất niên thật to. Sóc quanh quẩn dọn dẹp, thỉnh thoảng lại chạy ra đảo giúp mẹ mẻ mứt gừng, mứt bí. Bố từ đơn vị về mang theo một cành đào. Cành đào nhỏ thôi nhưng chứa đựng cả mùa xuân của núi rừng Tây Bắc. (Theo Vũ Thị Huyền Trang) - Vì những cánh buồm gắn bó chung thuỷ cùng sông nước và con người bao đời nay. - false - Bồ cát xây tổ trên cây sung cao chót vót. Tổ bồ cát xây ở đầu cành, trông trống trải. Chim ổ dộc xây tổ trên cành vông, tổ như treo lơ lửng trên cành. Đôi chim cu chọn chỗ xây tổ trên cây thị - nơi có nhiều mầm non vừa nhú. Lúc đầu quanh tổ trông trống trải, nhưng đến khi ấp trứng, những mầm non đã bật dậy tốt tươi, che chung quanh kín đáo. (Theo Võ Quảng) - Vì những cánh buồm quanh năm, suốt tháng cũng cần cù, chăm chỉ như con người. - true - Vì những cánh buồm đã giúp đỡ con người đẩy thuyền đi ngược về xuôi. - false - Vì những cánh buồm mang màu áo của những con người lao động vất vả. - false - false - false
Lời chào
Ảnh