BÀI 5. NHÂN VẬT VÀ XUNG ĐỘT TRONG BI KỊCH. CỦNG CỐ, MỞ RỘNG TRANG 151
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. NHÂN VẬT VÀ XUNG ĐỘT TRONG BI KỊCH
CỦNG CỐ, MỞ RỘNG TRANG 151
Bài tập
Bài 1
Ảnh
Bài 1:
Tổng hợp những thông tin cơ bản về hai văn bản kịch đã học trong bài (Sống hay không sống - đó là vấn đề, Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài) theo gợi ý sau: tình huống, nhân vật, xung đột, thông điệp.
- Gợi ý (Bài 1)
- Gợi ý:
Tình huống: Hăm-lét được báo mộng về cái chết của cha, chàng quyết định giả điên để tìm ra sự thật và báo thù cho cha. Nhân vật: Hăm-lét, Clo-đi-út, Ô-phê-li-a, Pô-lô-ni-út,… Xung đột: Xung đột về mặt nội tâm của nhân vật Hăm-lét, đó là sự mâu thuẫn giữa việc đấu tranh để bảo vệ chính mình trước hiện thực xấu xa hay cứ sống chịu đựng, sống với lý tưởng nhân văn. Thông điệp: Hãy giữ bản thân luôn tỉnh táo, sáng suốt để đưa ra những quyết định đúng đắn. Dù trước hoàn cảnh nào đi chăng nữa, dù bị vùi dập, dẫm đạp; con người vẫn phải giữ lấy lý trí và niềm tin của mình.
* Sống hay không sống – đó là vấn đề:
* Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài (Bài 1)
- Gợi ý:
Ảnh
Tình huống: Vua Lê Tương Dực lệnh Vũ Như Tô xây Cửu Trùng Đài gây nên sự oán hận trong lòng dân. Nhân vật: Vũ Như Tô, Đan Thiềm, Nguyễn Hoàng,… Xung đột: Nhân dân, những người thợ xây đài >< tầng lớp vua chúa phong kiến, Vũ Như Tô >< những người thợ phu phen bị bắt bớ, phu dịch để xây Cửu Trùng Đài. Thông điệp: Thông điệp mối QH giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lí tưởng nghệ thuật cao siêu và lợi ích của nhân dân.
* Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài:
Bài 2
Bài 2:
Ảnh
Tìm đọc các vở bi kịch; chỉ ra tình huống, nhân vật, xung đột và thông điệp chính trong các tác phẩm mà bạn đã đọc.
- Gợi ý (Bài 2)
- Gợi ý:
Vở bi kịch: Hồn Trương Ba da hàng thịt – Lưu Quang Vũ.
Ảnh
* Tình huống (Bài 2)
- Gợi ý:
Tình huống: Trương Ba là một người đôn hậu, chất phác nhưng khi chết Hồn Trương Ba lại phải trú ngụ trong xác anh hàng thịt, tạo nên cuộc đấu tranh gay gắt giữa phần hồn Trương Ba cao quý với những ham muốn bản năng của phần xác hàng thịt.
Ảnh
* Bi kịch (Bài 2)
Ảnh
* Bi kịch:
Bi kịch tha hoá của nhân vật Trương Ba trong đoạn trích bắt đầu bằng lớp thứ nhất của cảnh 7, đó là màn đối thoại giữa Hồn Trương ba và Xác hàng thịt. Bi kịch Hồn Trương Ba được đẩy lên tới đỉnh điểm, cao trào ở màn đối thoại giữa Hồn Trương Ba với những người thân. Đó là bi kịch bị từ chối. Bi kịch của nhân vật Hồn Trương Ba được kết thúc trong màn đối thoại với Đế Thích- Bi kịch “bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo”.
* Xung đột và thông điệp (Bài 2)
Ảnh
* Xung đột và thông điệp:
Xung đột: Xung đột giữa hồn Trương Ba và xác ông hàng thịt. Thông điệp: Được sống làm người là rất quý giá song được sống đúng là mình, sống trọn vẹn giá trị mà mình vốn có và theo đuổi còn quý giá hơn. Sự sống chỉ có ý nghĩa khi con người được sống tự nhiên với sự hài hoà giữa thể xác và tâm hồn. Con người phải luôn luôn biết đấu tranh với những nghịch cảnh, với chính bản thân, chống lại sự dung tục để hoàn thiện nhân cách và vươn tới những giá trị tinh thần cao quý.
Bài 3
Bài 3:
Ảnh
Tìm hiểu thêm về các nhân vật, sự kiện lịch sử được nhắc tới trong đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài. Yếu tố lịch sử đã được Nguyễn Huy Tường sử dụng như thế nào và có vai trò gì trong tác phẩm?
- Gợi ý (Bài 3)
Ảnh
Nhân vật lịch sử: Vũ Như Tô, Lê Tương Dực, Trịnh Duy Sản,… Sự kiện lịch sử dưới thời phong kiến khoảng 1516 – 1517: Tháng 4 năm 1516, quân khởi nghĩa Trần Cảo nhân khi kinh thành rối loạn bèn tiến đánh Thăng Long. Cùng lúc đó, Nguyễn Hoằng Dụ đóng quân ở Bồ Đề, được tin Duy Sản giết vua, liền đem quân qua sông, đốt hết phố xá trong kinh thành. Hoằng Dụ còn cho bắt chém Vũ Như Tô rồi mang quân rút khỏi Thăng Long. Đài cũng bị đốt thành tro sau lần đó.
- Gợi ý:
* tiếp (Bài 3)
Ảnh
Yếu tố lịch sử đã được Nguyễn Huy Tưởng đưa vào vở kịch một cách khéo léo, mặc dù viết về lịch sử, những vấn đề mà Nguyễn Huy Tưởng đặt ra trong các sáng tác của mình vẫn luôn luôn mới và làm thao thức người đương thời. Lấy đề tài lịch sử nhưng không nhằm mục đích làm sử mà qua đó, nhà văn xây dựng được bi kịch của một người nghệ sĩ giữa khát vọng và hiện thực xã hội.
Bài 4
Ảnh
Bài 4:
Thu thập, phân tích và đánh giá các thông tin về một trong số các vấn đề gợi ý sau: - Nghệ thuật thời Phục hưng; - Kiến trúc thành Thăng Long; - Lịch sử Việt Nam thế kỉ XVI – XVII.
- Gợi ý (Bài 4)
Ảnh
- Gợi ý:
Phục Hưng là một phong trào văn hóa bao gồm giai đoạn từ thế kỷ XV đến thế kỷ XVII. Những thành tựu của phong trào văn hóa Phục Hưng đã mở ra một kỷ nguyên mới cho nền văn minh nhân loại. Thành tựu của phong trào VH phục hưng là một phong trào văn hóa, Phục Hưng bao hàm sự nở rộ các nền văn học tiếng Latinh cũng như các tiếng dân tộc, bắt đầu từ sự phục hồi việc nghiên cứu các tư liệu cổ điển, sự phát triển của phép phối cảnh tuyến tính và các kỹ thuật nhằm biểu diễn hiện thực tự nhiên hơn trong mỹ thuật, và một cuộc cải cách giáo dục tiệm tiến nhưng phổ cập.
* Nghệ thuật thời Phục hưng:
Bài 5
Ảnh
Bài 5:
Xác định một đề tài nghiên cứu, xây dựng đề cương cho đề tài đó (dựa trên các thông tin đã tìm được) và trình bày đề cương nghiên cứu của bạn.
- Gợi ý (Bài 5)
Ảnh
- Gợi ý:
Mở bài: Dẫn vào vấn đề; Giới thiệu về đề tài nghiên cứu. Nội dung: Sự kiện lịch sử ý nghĩa gắn với hoàng thành Thăng Long; Vị trí của hoàng thành Thăng Long; iến trúc tử cung và cung điện của hoàng thành; Sự kiện văn hóa tiêu biểu tại đây. Kết luận: Khẳng định giá trị văn hóa to lớn đối với dân tộc của kinh thành Thăng Long.
- Đề tài: Trình bày nghiên cứu về kinh thành Thăng Long. - Dàn ý:
Tổng kết
- Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 5. Nhân vật và xung đột trong bi kịch. Thực hành đọc. Prô-mê-tê bị xiềng".
- Cảm ơn
Ảnh