BÀI 6. NGUYỄN DU - “NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY MÀ ĐAU ĐỚN LÒNG”. THỰC HÀNH ĐỌC. MỘNG ĐẮC THÁI LIÊN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
(Nguyễn Du)
Thực hành đọc:
MỘNG ĐẮC THÁI LIÊN
BÀI 6. NGUYỄN DU - “NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY MÀ ĐAU ĐỚN LÒNG”
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động:
Em đã học qua một số tác phẩm của Nguyễn Du, cho biết em ấn tượng với tác phẩm nào nhất? Vì sao?
Hình thành kiến thức
I. Tìm hiểu khái quát
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
Dựa vào thông tin SGK kết hợp hiểu biết của bản thân em hãy cho biết: + Hoàn cảnh sáng tác - xuất xứ của TP. + Thể loại và phương thức biểu đạt. + Nội dung chính của tác phẩm.
1. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
Ảnh
1. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
Mộng đắc thái liên được Nguyễn Du sáng tác khi đang làm quan cho triều đình nhà Nguyễn, vào khoảng những năm 1802, in trong tập thơ chữ Hán Nam trung tạp ngâm.
2. Thể loại và phương thức biểu đạt
Ảnh
2. Thể loại và phương thức biểu đạt
Thể loại: thơ ngũ ngôn. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm.
3. Nội dung chính
Ảnh
3. Nội dung chính
Mộng đắc thái liên khắc họa nội dung chính về khung cảnh hái sen, con người và công việc hái sen. Từ đó, tác giả nêu lên những triết lí về cuộc sống con người.
II. Tìm hiểu chi tiết
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV1: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sau: Đề tài, cảm hứng sáng tác của tác phẩm Mộng đắc thái liên là gì?
1. Đề tài, cảm hứng sáng tác.
Ảnh
1. Đề tài, cảm hứng sáng tác.
Đề tài: hoa sen Cảm hứng sáng tác: sáng tác thời làm quan với nhà Nguyễn, năm mơ thấy hái sen ở Hồ Tây hồi còn trẻ sống ở Thăng Long. Có sách nói rằng "cô hàng xóm" trong bài thơ này là Hồ Xuân Hương, dựa theo một bài thơ coi như lưu bút của Hồ Xuân Hương, đó là bài thơ nôm gửi "Cần Chánh Điện Học Sĩ Nguyễn Hầu". Bài Mộng Đắc Thái Liên của Thi hào Nguyễn Du (Tập Nam Trung Tạp Ngâm bài thứ 80 đến 84) gồm có năm đoạn. Ðặc biệt, khúc III nói đến một cô gái trẻ hàng xóm đi hái sen cùng tác giả. Tác giả còn đang phân vân không biết cô ta có đến không thì đã chợt nghe tiếng cười nói của cô ấy.
- NV2: Tìm hiểu thể thơ ngũ ngôn và thi liệu được sử dụng
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV2: Thảo luân tìm hiểu thể thơ ngũ ngôn và thi liệu được sử dụng trong tác phẩm.
2. Thể thơ ngũ ngôn và thi liệu được sử dụng.
Ảnh
2. Thể thơ ngũ ngôn và thi liệu được sử dụng.
Thể thơ ngũ ngôn: thể thơ Đường gồm 4 câu (tương ứng với đề, thực, luận, kết), mỗi câu 5 chữ, gieo vần ở chữ cuối câu 1, 3 hoặc 2, 4. Thi liệu được sử dụng: hoa sen, Hồ Tây, cô hàng xóm.
- NV3: Tìm hiểu Chất trữ tình và các yếu tố độc đáo.
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV3: Thảo luân nhóm tìm hiểu chất trữ tình và các yếu tố độc đáo trong tác phẩm.
3. Chất trữ tình và các yếu tố nghệ thuật độc đáo.
Ảnh
3. Chất trữ tình và các yếu tố nghệ thuật độc đáo.
Chất trữ tình: thể hiện qua hình ảnh giấc mơ huyền ảo đi hái sen và cách hái sen sao cho đúng. Thể thơ ngũ ngôn + lời thơ giản dị nhưng độc đáo thể hiện sự ngắn ngủi, bất định của giấc mơ và gửi gắm triết lí nhân sinh về kiếp người. Việc dùng nhiều thanh bằng trong bài thơ có thể xem như một cố gắng níu kéo của thi nhân. Câu thơ bay bổng như giấc chiêm bao không muốn tỉnh.
- NV4: Tìm hiểu tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn và tinh tế của nhà thơ.
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV4: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sau: Tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn và tinh tế của nhà thơ được thể hiện như thế nào?
4. Tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn và tinh tế của nhà thơ.
Ảnh
4. Tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn và tinh tế của nhà thơ.
Tác giả muốn thể hiện vẻ đẹp thiên nhiên, con người. Từ đó, ông gửi đến triết lí nhân sinh sâu sắc: đừng chỉ coi trọng cái đẹp mà quên những giá trị tốt đẹp bên trong, đừng chỉ nhìn thấy cái đẹp, cái hay trước mắt mà quên nhìn sâu hơn để thấy được những vẻ đẹp khuất lấp khác.
III. Tổng kết
III. Tổng kết
Ảnh
Từ kiến thức vừa học, em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm " Chí khí anh hùng".
1. Giá trị nội dung
1. Giá trị nội dung
Ảnh
Mộng đắc thái liên khắc họa nội dung chính về khung cảnh hái sen, con người và công việc hái sen, từ bông hoa sen, tác giả nêu lên những triết lí về cuộc sống con người.
2. Giá trị nghệ thuật
2. Giá trị nghệ thuật
Ảnh
Thể thơ ngũ ngôn giúp tác giả thể hiện được hết tâm tư vào tác phẩm. Ngôn ngữ thơ hay và giản dị nhưng ấn tượng Khắc họa hiện thực chân thật và mang ý nghĩa to lớn.
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Vận dụng:
Viết đoạn văn (khoảng 150) chữ phân tích tính chất trữ tình và các yếu tố nghệ thuật độc đáo được thể hiện trong bài " Mộng đắc thái liên".
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Hoàn thành bài tập phần Vận dụng. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 7. Ghi chép và tưởng tượng trong kí. Tri thức ngữ văn trang 33".
Cảm ơn
Ảnh