BÀI 6. NGUYỄN DU - “NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY MÀ ĐAU ĐỚN LÒNG”. THỰC HÀNH ĐỌC. CHÍ KHÍ ANH HÙNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
BÀI 6. NGUYỄN DU - “NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY MÀ ĐAU ĐỚN LÒNG”
Thực hành đọc:
(Trích Truyện Kiều)
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động:
Thảo luận và chia sẻ trước lớp: Người anh hùng trong lòng em là ai? Vì sao?
Hình thành kiến thức
I. Tìm hiểu khái quát
Ảnh
I. Tìm hiểu chung
Dựa vào thông tin SGK kết hợp hiểu biết của bản thân em hãy cho biết: + Hoàn cảnh sáng tác - xuất xứ của TP. + Thể loại và phương thức biểu đạt. + Nội dung chính của tác phẩm.
1. Hoàn cảnh sáng tác
1. Hoàn cảnh sáng tác
Ảnh
Đoạn trích từ câu 2213 đến câu 2230 của Truyện Kiều, bao gồm ngôn ngữ tác giả và ngôn ngữ đối thoại, cho thấy chí khí của Từ Hải.
2. Thể loại và phương thức biểu đạt
2. Thể loại và phương thức biểu đạt
Thể loại: truyện thơ Nôm. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm.
Ảnh
3. Nội dung chính
3. Nội dung chính
Cuộc đời Kiều tưởng chừng như sẽ rơi vào bế tắc khi lần thứ hai rơi vào lầu xanh. Thì bỗng nhiên Từ Hải xuất hiện và cứu nàng thoát khỏi cảnh ô nhục. Từ Hải đã cho Kiều một danh phận cũng như giúp nàng báo ân, báo oán. Nửa năm trôi qua, cuộc sống của hai người đương hạnh phúc. Từ Hải không bằng lòng với cuộc sống êm đềm mà muốn có sự nghiệp lớn nên đã từ biệt Kiều ra đi để gây dựng sự nghiệp.
Ảnh
II. Tìm hiểu chi tiết
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV1: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sau: Phẩm chất anh hùng của Từ Hải được thể hiện bởi mấy luận điểm? Đó là nhg luân điểm nào?
1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.
1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải
- “Trượng phu”: Cách gọi thể hiện sự trân trọng đối với những bậc anh hùng có tài năng, đức độ hơn người. - Hai không gian đối lập:
“Hương lửa đương nồng”: Mái ấm gia đình với tình yêu, hạnh phúc ngọt ngào.
=> Từ Hải quyết tâm từ bỏ không gian GĐ ấm êm để đến với không gian vũ trụ vùng vẫy với những khát vọng.
a. LĐ1: Ý chí, khát vọng vùng vẫy giữa trời đất
→ Không gian nhỏ hẹp, gắn với thói thường.
→ Thể hiện ước mơ, khát vọng lớn lao của người anh hùng.
“Bốn phương”, “trời bể mênh mang”: Không gian vũ trụ mênh mông, rộng lớn nâng tầm vóc người anh hùng lên tầm vũ trụ.
+ tiếp (1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.)
a. Luận điểm 1: Ý chí, khát vọng vùng vẫy giữa trời đất
→ Sự thức dậy của lí trí, khí phách anh hùng vượt lên những điều bình thường để làm những điều phi thường.
Tính từ “thoắt”: Sự mau lẹ, quyết đoán, tự tin không phân vân.
Ánh mắt “trông vời” và tư thế “thẳng dong”: Khắc họa hình tượng người tráng sĩ với khát vọng vùng vẫy giữa trời cao.
→ Người tráng sĩ lên đường với tư thế dứt khoát, mạnh mẽ đi liền một mạch không ngoảnh lại.
Ảnh
b. Luận điểm 2: Từ Hải với chí khí, hoài bão, lớn lao (1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.)
Ảnh
b. Luận điểm 2: Từ Hải với chí khí, hoài bão, lớn lao
Hình ảnh “mười vạn tinh binh”, “tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường”:
→ Thể hiện hoài bão phi thường của Từ Hải, muốn xây dựng cơ đồ của một bậc đế vương, chí khí xứng đáng tầm vóc của một bậc anh hùng.
Hình ảnh “bốn bể không nhà” kết hợp với câu hỏi tu từ “theo càng thêm bận biết là đi đâu”.
→ Cảm giác cô đơn thấp thoáng của bậc anh hùng khi thực hiện hoài bão. Nhưng càng cô đơn, quyết tâm càng lớn.
+ tiếp (1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.)
Ảnh
b. Luận điểm 2: Từ Hải với chí khí, hoài bão, lớn lao
→ Với những hình ảnh ước lệ đã cho thấy chí khí hoài bão, khát vọng lớn lao phi thường của người anh hùng Từ Hải.
Khoảng thời gian “một năm”: Thái độ tự tin, quyết tâm thực hiện lí tưởng anh hùng.
c. Luận điểm 3: Tình yêu và khát vọng hạnh phúc (1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.)
c. Luận điểm 3: Tình yêu và khát vọng hạnh phúc
Ảnh
* Trước lời nói của Kiều, Từ Hải đã trách móc nhẹ nhàng:
“Tâm phúc tương tri”: Là người tri kỉ, hiểu rõ lòng dạ của nhau → Từ Hải lấy đạo tri kỉ ra để thuyết phục Kiều ở lại, với Từ Hải Kiều không phải người vợ, người tình mà là một người tri kỉ. “Nữ nhi thương tình”: Thói nữ nhi tầm thường → Với Từ Hải, Kiều không phải cô gái tầm thường mà là người thông minh, sắc sảo, tinh tế.
=> Lời trách móc của Từ Hải cho thấy tình yêu của chàng đối với Thúy Kiều không phải tình cảm tầm thường mà hết sức phi thường. Đó là mối tình tri kỉ, trân quý lẫn nhau.
+ Khát vọng hạnh phúc phi thường của Từ Hải: (1. Phẩm chất anh hùng của nhân vật Từ Hải.)
Ảnh
c. Luận điểm 3: Tình yêu và khát vọng hạnh phúc
“Làm cho rõ mặt phi thường”: Thực hiện được hoài bão, lí tưởng anh hùng. “Rước nàng nghi gia”: Rước Thúy Kiều danh chính ngôn thuận về làm vợ, cho nàng một danh phận.
→ Từ Hải ra đi không chỉ hướng đến sự nghiệp của một bậc anh hùng mà còn hướng đến khát vọng hạnh phúc phi thường của “trai anh hùng với gái thuyền quyên”.
* Khát vọng hạnh phúc phi thường của Từ Hải:
d. LĐ4: Từ Hải - con người dứt khoát, tự tin, đầy bản lĩnh
d. Luận điểm 4: Con người dứt khoát, tự tin, đầy bản lĩnh
“Quyết lời”: Lời nói dứt khoát, quyết đoán. “Dứt áo ra đi”: Thái độ mạnh mẽ, quyết tâm, dứt khoát. “Gió mây bằng đã... đến kì dặm khơi”: Bút pháp lí tưởng hóa đã cực tả dáng vẻ tựa như cánh chim bằng cất mình bay thẳng vào muôn trùng dặm khơi của người anh hùng.
Ảnh
→ Từ Hải là người có chí khí anh hùng, hoài bão lớn lao cùng bản lĩnh phi thường.
e. Ý nghĩa hình ảnh Từ Hải
e. Ý nghĩa hình ảnh Từ Hải
Ảnh
Thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của thời đại: chí khí, hoài bão lớn lao, khát vọng phi thường. Là biểu tượng về khát vọng tự do và lẽ công bằng.
- NV2: Tìm hiểu nghệ thuật thể hiện tính cách nhân vật
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV2: Thảo luận tìm hiểu nghệ thuật thể hiện tính cách nhân vật (lời thoại, cử chỉ, hành động,...).
2. Nghệ thuật thể hiện tính cách nhân vật
Ảnh
2. Nghệ thuật thể hiện tính cách nhân vật
Khi xây dựng nhân vật anh hùng Từ Hải, tác giả chủ yếu sử dụng bút pháp lãng mạn, lý tưởng hóa nhân vật. Bên cạnh bút pháp lãng mạn, lý tưởng hóa, Nguyễn Du cũng đồng thời sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ, tượng trưng. Từ Hải là người anh hùng mang tầm vóc vũ trụ thông qua nghệ thuật tương phản, đối lập quen thuộc của bút pháp lãng mạn.
- NV3: Tìm hiểu nghệ thuật tạo dựng bối cảnh không gian, thời gian và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.
II. Tìm hiểu chi tiết
Ảnh
NV3: Thảo luận tìm hiểu nghệ thuật tạo dựng bối cảnh không gian, thời gian và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.
3. Nghệ thuật tạo dựng bối cảnh không gian, thời gian và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.
Ảnh
3. Nghệ thuật tạo dựng bối cảnh không gian, thời gian và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.
Cảm hứng vũ trụ, ngợi ca… Nguyễn Du đã khắc họa thành công người anh hùng Từ Hải - con người mang hoài bão lớn lao. Hình ảnh ước lệ kết hợp với cảm hứng vũ trụ.
III. Tổng kết
III. Tổng kết
Ảnh
Từ kiến thức vừa học, em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm " Chí khí anh hùng".
1. Giá trị nội dung
1. Giá trị nội dung
Ảnh
Qua hình tượng nhân vật Từ Hải, Nguyễn Du thể hiện lí tưởng về người anh hùng lí tưởng và gửi gắm ước mơ công lí.
2. Giá trị nghệ thuật
2. Giá trị nghệ thuật
Ảnh
Bút pháp lí tưởng hóa nhân vật. Hình ảnh kì vĩ, mang tính ước lệ tượng trưng.
Vận dụng
Vận dụng
Vận dụng:
Ảnh
Viết đoạn văn (khoảng 150) chữ phân tích hình ảnh nhân vật Từ Hải.
Tổng kết
Tổng kết
Ảnh
Tổng kết:
Hoàn thành bài tập phần Vận dụng. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 6. Nguyễn Du - “Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”. Thực hành đọc. Mộng đắc thái liên".
Cảm ơn
Ảnh