Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
Trang bìa:
tiÕt 33 I. NGÔI KỂ VÀ VAI TRÒ CỦA NGÔI KỂ
Ngôi kể:
2, C¸c ng«i kÓ th­êng gÆp trong t¸c phÈm tù sù : a, Ng«i kÓ thø nhÊt : Ng­êi kÓ x­ng T«i b, Ng«i kÓ thø ba : Ng­êi kÓ giÊu m×nh, gäi sù vËt b»ng tªn gäi cña chóng – KÓ nh­ Ng­êi ta kÓ I. NGÔI KỂ VÀ VAI TRÒ CỦA NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: Ng«i kÓ lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ng­êi kÓ sö dông khi kÓ chuyÖn. 1. Ngôi kể: Các ngôi kể:
a, Ng«i kÓ thø nhÊt: Ng­êi kÓ x­ng "T«i" b, Ng«i kÓ thø ba: Ng­êi kÓ giÊu m×nh, gäi sù vËt b»ng tªn gäi cña chóng - KÓ nh­ Ng­êi ta kÓ I. NGÔI KỂ VÀ VAI TRÒ CỦA NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: 2. Các ngôi kể trong văn tự sự: Đoạn 1:
Đoạn 1: Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo: - Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim. Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn. (Trích Em bé thông minh) §o¹n v¨n 1 ®­îc kÓ theo ng«i kÓ nµo? Dùa vµo ®©u em nhËn ra ®iÒu ®ã? => Ngôi thứ ba. Người kể gọi tên các nhân vật bằng chính tên của chúng (vua, thằng bé, hai cha con, sứ giả...) Đoạn 2:
Đoạn 2: Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. (Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký) §o¹n v¨n 2 ®­îc kÓ theo ng«i kÓ nµo? Dùa vµo ®©u em nhËn ra ®iÒu ®ã? => Ngôi thứ nhất. Người kể là Dế Mèn. Phim minh hoạ ngôi kể:
Trích phim: Hai chú dế mèn So sánh ngôi kể:
Trong hai ng«i kÓ trªn, ng«i kÓ nµo cã thÓ kÓ tù do kh«ng bÞ h¹n chÕ, cßn ng«i kÓ nµo chØ kÓ ®­îc nh÷ng g× m×nh biÕt vµ ®· tr¶i qua? Ng«i kÓ thø nhÊt Ng«i kÓ thø ba Ng­êi kÓ cã thÓ cã thÓ kÓ linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt Ng­êi kÓ cã thÓ trùc tiÕp kÓ nh÷ng g× m×nh nghe, m×nh thÊy hoÆc m×nh ®· tr¶i qua, cã thÓ trùc tiÕp nãi ra c¶m t­ëng, ý nghÜ cña m×nh Mang tÝnh kh¸ch quan Mang tÝnh chñ quan Ghi nhớ:
I. NGÔI KỂ VÀ VAI TRÒ CỦA NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: 1. Ngôi kể: 2. Các ngôi kể: 3. Ghi nhớ: SGK trang 89 II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1:
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi Dế Mèn chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, Dế Mèn đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng, phòng khi gặp việc nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được 1. Bài tập 1: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi kể thứ ba và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn: “Ngày nào cũng vậy, suốt buổi tôi chui vào trong cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, tôi đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau, những ngách thượng, phòng khi gặp việc nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được.” (Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký) Thay “tôi” -> “Dế Mèn” -> Có sắc thái khách quan, như là đã xảy ra. Bài tập 2:
2. Bài tập 2: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ nhất và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn: “Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn. Thanh định thần nhìn rõ: con mèo già của bà chàng, con mèo già vẫn chơi đùa với chàng ngày trước. Con vật nép chân vào mình phe phẩy cái đuôi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh giương lên nhìn người. Thanh mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo.” (Thạch Lam - Dưới bóng hoàng lan) Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn. Tôi định thần nhìn rõ: con mèo già của bà tôi, con mèo già vẫn chơi đùa với tôi ngày trước. Con vật nép chân vào mình phe phẩy cái đuôi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh giương lên nhìn người. Tôi mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo. Thay: “Thanh”, “chµng” -> “tôi”: §o¹n míi cã tÝnh chñ quan, sù viÖc nh­ ®ang x¶y ra tr­íc m¾t ng­êi ®äc Bài tập 3:
Bài tập 3: Ngôi kể là:
A. Vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng khi kể chuyện.
B Vị trí xã hội của nhân vật trong tác phẩm.
C. Vị trí của nhân vật này khi đối thoại với nhân vật khác.
D. Vị trí của nhân vật trong không gian, thời gian
Bài tập 4:
Bài tập 4 Dòng nào nói không đúng về cách kể theo ngôi thứ ba?
A. Là cách kể mà người kể giấu mình.
B. Là cách kể kín đáo, gọi sự vật bằng tên của chúng.
C. Người kể chuyện có thể kể linh hoạt, tự do.
D. Kể theo ngôi thứ ba, người kể dễ dàng bộc lộ nhận xét cá nhân.
Thảo luận nhóm:
? Truyện cây bút thần kể theo ngôi nào? Vì sao như vậy? ? Vì sao trong các truyện cổ tích, truyền thuyết người ta hay kể chuyện theo ngôi thứ ba mà không kể theo ngôi thứ nhất? Dặn dò:
CHUẨN BỊ BÀI Ở NHÀ Nhập văn bản vào đây - KÓ l¹i truyÖn C©y bót thÇn b»ng ng«i kÓ thø nhÊt - ChuÈn bÞ bµi: ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng So¹n bµi TËp kÓ tãm t¾t truyÖn Kết thúc: