BÀi 8. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ
Trang bìa
Trang bìa
3
Ảnh
BÀi 8. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ
Phạm Văn Đồng
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Câu hỏi
Trong cuộc sống hàng ngày, em đã gặp người có lối sống giản dị chưa? Hãy giới thiệu về một người có lối sống giản dị mà em biết (Ông bà, bố mẹ, thầy, cô giáo hoặc bạn bè cùng lớp…)
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:
Ảnh
(1906-2000)
- Phạm Văn Đồng (1906- 2000) - Quê ở Đức Mộ, Quảng Ngãi
- Là nhà cách mạng, nhà văn hóa lớn.
- Từng là Thủ tướng Chính phủ trên ba mươi năm.
- Là học trò, là người cộng sự gần gũi của Bác.
Ảnh
Ảnh
1. Tác giả:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm * Xuất xứ. - Văn bản "Đức tính giản dị của Bác Hồ" trích từ bài diễn văn: "Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại” trong Lễ kỉ niệm 80 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh 1970.
* Thể loại, PTBĐ: - Văn nghị luận xã hội. Vấn đề nghị luận: Lối sống giản dị của BH. PTBĐ: Nghị luận chứng minh kết hợp giải thích, bình luận.
Bó cục
* Bố cục:
Đức tính giản dị của Bác Hồ
Phần 1: Đoạn 1. Từ đầu đến “tuyệt đẹp”.
Giới thiệu vấn đề. Giới thiệu về cuộc đời hoạt động cách mạng và cuộc sống giản dị thanh bạch của Bác Hồ.
Phần 2: Đoạn 2,3,4 Phần còn lại
Giải quyết vấn đề. Chứng minh sự giản dị của Bác Hồ.
II. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN:
1. Nêu vấn đề.
Điều rất quan trọng cần phải làm nổi bật là sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị lay trời chuyển đất với đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ tịch.
sự nhất quán
II. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN:
1. Nêu vấn đề. (Đoạn 1) (Mở bài).
Nghệ thuật lập luận: Nêu trực tiếp vấn đề. Khẳng định nét nổi bật trong nhân cách của Bác: + Là bậc vĩ nhân lỗi lạc, phi thường. + Là người thật bình dị, gần gũi.
Vai trò
Rất lạ lùng, rất kì diệu là trong 60 năm của một cuộc đời đầy sóng gió diễn ra ở rất nhiều nơi trên thế giới cũng như ở nước ta, Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một người chiến sĩ cách mạng, tất cả vì nước, vì dân, vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp.
Đoạn văn thứ hai có vai trò gì?
Giải thích, bình luận, mở rộng vấn đề làm rõ hơn cho luận điểm chính.
Nêu vấn đề
“Sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị với đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ tịch. Rất lạ lùng, rất kì diệu là trong 60 năm của một cuộc đời đầy sóng gió diễn ra ở rất nhiều nơi trên thế giới cũng như ở nước ta, Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một người chiến sĩ cách mạng, tất cả vì nước, vì dân, vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp.”
=>Cách nêu mở bài: trực tiếp, ngắn gọn, sâu sắc, làm nổi bật đức tính giản dị của Bác Hồ. - Giọng văn sôi nổi, trang trọng. - Ngôn ngữ chuẩn mực, biểu cảm. - Cảm xúc của tác giả ngưỡng mộ, trân trọng , tự hào.
Em có nhận xét gì về cách nêu vấn đề của tác giả?
2. Giải quyết vấn đề
2. Giải quyết vấn đề (Chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ) (Thân bài)
Ở phần giải quyết vấn đề tác giả triển khai những nội dung gì? Cách triển khai những nội dung ấy có gì đặc sắc? Nhận xét về cách viết nghị luận của tác giả ở phần 2? Điều gì làm nên sức thuyết phục ở phần này? Trong phần 3, cách nghị luận có gì khác? Trong phần 4, để người đọc hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác và sức mạnh của phẩm chất cao quý đó, người viết đã thuyết phục như thế nào?
Suy ngẫm và phản hồi
Ảnh
SUY NGẪM
VÀ PHẢN HỒI
Đoạn 2
“Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống. Bữa cơm chỉ có vài ba món rất giản đơn, lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột cơm, ăn xong, cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại thì được sắp sếp tươm tất. Ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ.”
Đoạn 2:
Giản dị trong lối sống hằng ngày
Ảnh
Ảnh
Giản dị trong lối sống hằng ngày
Ảnh
Ảnh
Giản dị trong lối sống hằng ngày
Ảnh
Giản dị trong lối sống hằng ngày
Ảnh
Đoạn 3
Đoạn 3:
Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bắc sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh cao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hòa hợp với đời sống tâm hồn phong phú với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất.Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay.
Lập luận phản bác
Lập luận nhân quả
Lập luận tương đồng
Lí lẽ, lập luận chặt chẽ,bình luận sắc sảo
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Đoạn 4
Đoạn 4
Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hồ Chủ Tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết, vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nói được, làm được. Suy cho cùng, chân lí, những chân lí lớn của nhân dân ta cũng như của thời đại là giản dị: “Không có gì quý hơn độc lập tự do.”, “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao giờ thay đổi.” Những chân lí giản dị sâu sắc đó lúc thâm nhập vào quả tim và bộ óc của hàng triệu con người đang chờ đợi nó thì đó là sức mạnh vô địch đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
Giản dị trong lời nói và bài viết
“Không có gì quý hơn độc lập, tự do.” “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao giờ thay đổi.”
Giản dị trong lời nói và bài viết
Để làm sáng tỏ sự giản dị trong lời nói và bài viết của Bác, tác giả đã dẫn chứng bằng những câu nói nào? Em nhận xét gì về cách lựa chọn dẫn chứng ấy?
Giản dị trong lời nói và bài viết
Vì Bác muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được.
Giản dị trong lời nói và bài viết
Em hãy kể thêm một số câu nói hoặc câu thơ của Bác để thấy được Bác nói và viết giản dị? Vì sao Bác lại nói và viết giản dị như vậy?
Giản dị trong lời nói và bài viết
Những chân lí giản dị mà sâu sắc đó lúc thâm nhập vào quả tim và bộ óc của hàng triệu con người đang chờ đợi nó, thì đó là sức mạnh vô địch, đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng”.
Giản dị trong lời nói và bài viết
Tác giả bình luận như thế nào về tác dụng lối nói giản dị của Bác Hồ?
Em học được điều gì qua lối nói và viết của Bác?
- Bác nói, viết dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm theo. - Dẫn chứng tiêu biểu. - Bình luận sâu sắc
Lời nói, bài viết của Bác
Ảnh
Nhận định chung về đức tính giản dị của Bác Hồ
Ảnh
III. Tổng kết
Tổng kết
a. Nghệ thuật:
Kết hợp chứng minh, giải thích và bình luận. Luận điểm rõ ràng, rành mạch. - Cách lập luận chặt chẽ, sắc sảo. - Dẫn chứng cụ thể, chân thực, tiêu biểu.giàu sức thuyết phục. - Giọng văn sôi nổi, thiết tha.
b. Nội dung:
Qua văn bản, tác giả ca ngợi đức tính giản dị của Bác Hồ, đồng thời thể hiện tình cảm chân thành đối với Bác.
III. Tổng kết
Ghi nhớ (SGK)
IV. Luyện tập
Luyện tập
Hãy vẽ sơ đồ tư duy về trình tự lập luận của văn bản?
Gợi ý: Luận điểm chính Luận cứ Dẫn chứng
IV. Luyện tập
Sơ đồ tư duy
Ảnh
29
Vận dụng
Câu hỏi 1
* VẬN DỤNG
Câu hỏi 1: Qua VB em hiểu thế nào về đức tính giản dị. Em sẽ làm gì để rèn luyện đức tính ấy? ? Hãy viết đoạn văn nghị luận ngắn (10-12 câu) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề đó?
* Gợi ý: - Hình thức: + Đoạn văn khoảng 10-12 câu, có kết cấu 3 phần: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn + Là đoạn văn nghị luận. - Về nội dung: + Giải thích “sống giản dị” là gì? + Ý nghĩa của “lối sống giản dị” trong cuộc sống? + Liên hệ, nêu suy nghĩ của bản thân?
Câu hỏi 2
Câu hỏi 2: Qua văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ, em học được điều gì về cách lập luận trong văn bản nghị luận? * Gợi ý: - Luận điểm đúng đắn, được trình bày một cách rõ ràng, mạch lạc. - Hệ thống luận cứ tiêu biểu, chính xác, cụ thể. - Cách sắp xếp, tổ chức các ý theo trình tự hợp lí, logic. - Kết hợp khéo léo giữa giải thích, chứng minh, bình luận và biểu cảm
Vận dụng
Hình vẽ
Hình vẽ
Vận dụng
Hãy dẫn một đoạn thơ, văn hoặc một mẫu chuyện kể về Bác để chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ?
- Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị, Màu quê hương bền bỉ đậm đà.
- Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời, Áo nâu, túi vải đẹp tươi lạ thường.
- Bác để tình thương cho chúng con Một đời thanh bạch chẳng vàng son Mênh mông áo vải hồn muôn trượng Hơn tượng đồng phơi những lối mòn.
- Bác thường để lại đĩa thịt gà mà ăn trọn mấy quả cà xứ Nghệ Tránh nói to và đi rất nhẹ ở trong vườn.
Trang phục của Bác
34
Ảnh
Bàn làm việc của Bác
35
Ảnh
Bác Hồ tham gia chống hạn với dân
36
Ảnh
Bác Hồ trò chuyện với thiếu nhi
37
Ảnh
Trò chơi củng cố
Trò chơi củng cố
Bài kiểm tra tổng hợp
Câu 1: Bài viết “Đức tính giản dị của Bác Hồ”, tác giả đã đề cập đến sự giản dị của Bác ở những phương diện nào ? - A. Bữa ăn, công việc - false - B. Đồ dùng, căn nhà - false - C. Quan hệ với mọi người và trong lời nói, bài viết - false - D. Cả ba phương diện trên. - true - false - false
Câu 2: Phép lập luận nào được sử dụng chủ yếu trong bài văn ? - A. Chứng minh - true - B. Bình giảng - false - C. Bình luận - false - D. Phân tích - false - false - false
Câu 3. Tác giả của văn bản là ai? - A. Phạm Văn Đồng - true - B. Tố Hữu - false - C. Võ Văn Kiệt - false - D. Thạch Lam - false - false - false
Câu 4: Vì sao Bác Hồ rất giản dị trong lời nói và bài viết? - A. Vì Bác sinh ra ở nông thôn. - false - B. Vì thói quen. - false - C. Vì Bác muốn nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được. - true - D. Vì Bác có năng khiếu thơ văn. - false - false - false
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Xem lại toàn bộ nội dung phân tích. Học bài theo nội dung bài học, nội dung ghi nhớ.
Em hãy kể lại truyện và rút ra bài học từ truyện.
Hãy vẽ tranh minh họa cho nội dung truyện.
Ảnh
Kết thúc
Kết thúc
Ảnh