BÀI 5: NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG. VIẾT MỘT BẢN NỘI QUY HOẶC HƯỚNG DẪN Ở NƠI CÔNG CỘNG
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
VIẾT MỘT BẢN NỘI QUY HOẶC HƯỚNG DẪN Ở NƠI CÔNG CỘNG
BÀI 5: NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG
A. Viết một bản nội quy ở nơi công cộng
I. Khởi động (I. Khởi động)
Bài tập ô chữ
Thực hiện trả lời các câu hỏi hàng ngang, để tìm được từ khoá hàng dọc. - Nội quy
Đây là hoạt động diễn ra chủ yếu vào mùa hè, gắn liền với một số địa danh: Vũng Tàu, Sầm Sơn, Cửa Lò...? - Tắm Biển
Đây là nơi tập lập, tổ chức và thi đấu các môn thể thao? - Sân Vận Động
Điền từ còn thiếu vào khẩu hiệu hành động của ngành Y tế:"... là nhà. Bệnh nhân lâ người thân" - Bệnh Viện
Trụ sở làm việc thường xuyên của chính hoặc các tổ chức đoàn tể được gọi là gì? - Cơ Quan
Đây là một địa điểm công cộng, quy tụ nhiều hình thức trò chơi, chủ yếu dành cho đối tượng thiếu nhi? - Khu Vui Chơi
Đây là nơi dùng để tách những người nhiễm bệnh hoặc có nguy cơ lây nhiễm bệnh ra khỏi cộng đồng? - Khu Cách Ly
- Trả lời câu hỏi (- Khởi động)
Ảnh
- Trả lời câu hỏi:
Em hiểu như thế nào về nội quy? Nội quy thường được sử được ở đâu?
Ảnh
II. Hình thành kiến thức (II. Hình thành kiến thức)
1. Tìm hiểu yêu cầu của kiểu bài
Ảnh
Kiểu bài Bản nội quy ở nơi công cộng là kiểu bài như thế nào? Em hãy cho biết khi viết bản nội quy ở nơi công cộng cần phải đảm bảo những yêu cầu nào?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
a. Kiểu bài
Ảnh
a. Kiểu bài
Bản nội quy ở nơi công cộng là một dạng văn bản thông tin, do cơ quan quản lí địa điểm công cộng ban hành, trong đó trình bày những quy định, quy tắc xử sự mà mọi người cần tuân thủ khi đến cơ quan, tổ chức hoặc địa điểm công cộng nào đó, nhằm đảm bảo trật tự và an ninh cho cộng đồng.
b. Yêu cầu đối với kiểu bài
Hình vẽ
Trình bày đầy đủ các quy định, quy tắc cần tuân thủ.
b. Yêu cầu đối với kiểu bài
Ảnh
Ghi rõ tên cơ quan quản lí địa điểm công cộng.
Ảnh
Mỗi quy định, quy tắc trong bản nội quy phải được diễn đạt thành mô câu hay một đoạn và được đánh dấu bằng kí hiệu phù hợp.
Bố cục gồm các phần: phần đầu, phần chính và phần cuối.
Ảnh
Ảnh
2. Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Ảnh
2. Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Phân tích bài biết tham khảo:
"Nội quy công viên Đặng Thuỳ Trâm"
- Nhiệm vụ
Ảnh
Đối chiếu ngữ liệu tham khảo với tri thức về kiểu bài "Viết bản nội quy ở nơi công cộng" và trả lời câu hỏi.
- Nhiệm vụ:
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Phần đầu, phần chính và phần cuối trong ngữ liệu tham khảo đã đáp ứng được yêu cầu đối với kiểu bài Viết bản nội quy ở nơi công cộng chưa?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Phần đầu, phần chính và phần cuối trong ngữ liệu tham khảo đáp ứng được yêu cầu đối với kiểu bài Viết bản nội quy nơi công cộng. Phần đầu phần chính đầy đủ để điểm, những quy định. Phần cuối đưa ra được thông tin của công ty phụ trách cũng như số điện thoại liên hệ.
- Câu 2
Ảnh
Câu 2: Các quy định trong phần chính của bảng nội quy đã được người viết sắp xếp hợp lí chưa?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Các quy định đã được sắp xếp hợp lí, từ thời gian mở cửa, đóng cửa đến những nội quy trong công viên và cuối cùng là cách thư liên hệ khi có việc cần giúp đỡ.
- Câu 3
Ảnh
Câu 3: Cách trình bày có nổi bật, gây chú ý không?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Bảng nội quy đã sử dụng tông màu khá chuẩn để làm nổi bật dòng chữ về các nội quy. Màu nền là một gam màu tối, thẫm làm nổi bật được chữ màu trắng mà bảng nội quy sử dụng.
- Câu 4
Ảnh
Câu 4: Qua văn bản, bạn rút ra những lưu ý gì khi viết một bản nội quy ở nơi công cộng?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Xác định mục đích, đối tượng cần quy định, hướng dẫn. Xác định nội dung gồm các quy định, chỉ dẫn cụ thể (dựa vào các văn bản pháp luật hoặc các quy ước, thống nhất của tập thể,...)
- Các lưu khi viết về nội quy:
+ tiếp (- Hướng dẫn)
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Sắp xếp các quy định hoặc hướng dẫn theo một trật tự hợp lí, cần đưa các yêu cầu quan trọng lên trước. Ngôn ngữ: ngắn gọn; nên sử dử kiểu câu mệnh lệnh, bắt đầu bằng các từ có tính chất yêu cầu, đề nghị hoặc ngăn cấm. Tuỳ theo nội dung và tính chất của văn bản, có thể sử dụng thêm tranh ảnh, bảng biểu, sồ đồ, kí hiệu phù hợp để nội dung thông tin trở nên sinh động, dễ hiểu.
- Lựa chọn cách trình bày văn bản:
3. Thực hiện viết theo quy trình
Ảnh
3. Thực hiện viết theo quy trình
Hãy viết một bản nội quy cho câu lạc bộ ngoại khoá mà bạn tham gia.
Đề bài:
- Các bước thực hành
Hình vẽ
- Các bước thực hiện:
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
- Câu hỏi học tập
Ảnh
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
Vấn đề mà em định viết là gì? Để viết về đề tài đó cần những tài liệu nào?
a. Chuẩn bị viết
Ảnh
Xác định rõ mục đích ban hành nội quy và đối tượng hướng tới. Nêu lí do cần tuần thủ hướng dẫn: tạo môi trường nghiêm túc.
a. Chuẩn bị viết
b. Tìm ý, lập dàn ý
Ảnh
Phần đầu văn bản: Nêu tiêu đề của văn bản. Phần nội dung văn bản: Lần lượt trình bày các yêu cầu. Có thể sắp xếp theo trật tự khác nhau tuỳ vào mục đích, tính chất hoạt động của câu lạc bộ và mức độ vi phạm phổ biến của người tham gia.
b. Tìm ý, lập dàn ý
+ Tìm ý: Xác định những yêu cầu mà các thành viên câu lạc bộ phải thực hiện. + Lập dàn ý:
Phần kết thúc văn bản: Đơn vị quản lí, số điện thoại liên hệ.
c. Viết bài
Ảnh
c. Viết bài
Trình bày nội dung các phần mở đầu, phần chính, phần cuối; các công đoạn/ thao tác cần hướng dẫn trong phần chính của bản hướng dẫn hoạt động theo yêu cầu đối với kiểu bài Viết bản hướng dẫn ở nơi công cộng. Dùng lời văn hoặc hình vẽ, sơ đồ hoặc kếtợp cả hai để trình bày những điều cần hướng dẫn một cách mạch lạc, dễ theo dõi.
d. Xem lại và chỉnh sửa
d. Xem lại và chỉnh sửa
Ảnh
Sau khi viết xong, đọc lại bài viết của mình và chỉnh sửa theo những gợi ý trong bản kiểm sau:
B. Viết một bản hướng dẫn ở nơi công cộng
I. Khởi động
- Khởi động:
Ảnh
Khi tham gia một lễ hội hay tham quan một địa danh du lịch, em có chú ý đến các bản hướng dẫn không? Theo em mục đích của các bản hướng dẫn là gì?
II. Hình thành các bước (II. Hình thành các bước)
1. Tìm hiểu yêu cầu của kiểu bài
Ảnh
Kiểu bài viết bản hướng dẫn ở nơi công cộng là kiểu bài như thế nào? Em hãy cho biết khi viết bản nội quy ở nơi công cộng cần phải đảm bảo những yêu cầu nào?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
a. Kiểu bài
a. Kiểu bài
Ảnh
Bản hướng dẫn ở nơi công cộng là một dạng văn bản thông tin, nhằm hướng dẫn quy cách và quy trình thực hiện một hoạt động, nhằm đảm bảo các yêu cầu về trật tự, y tế, văn hoá, an ninh, đồng thời bảo đảm tính hiệu quả, an toàn cho mọi người tham gia hoạt động.
b. Yêu cầu đối với kiểu bài
Hình vẽ
Nêu tên bản hướng dẫn ở nơi công cộng rõ ràng, chính xác.
b. Yêu cầu đối với kiểu bài
Ảnh
Quy cách thực hiện hoạt động được cụ thể hoá/ sơ đồ hoá thành các công đoạn, thao tác hay các chi tiết, kí hiệu trong hình vẽ,... dễ hiểu, dễ thực hiện.
Ảnh
Ảnh
Mỗi công đoạn/ thao tác trong quy trình diễn đạt thành một câu hay một đoạn và được đánh dấu bằng kí hiệu phù hợp; được thuyết minh, giải thích đủ rõ.
+ tiếp (b. Yêu cầu đối với kiểu bài)
Hình vẽ
Ảnh
Ngôn ngữ chuẩn mực, không gây hiểu lầm, không có từ địa phương, từ khó hiểu hoặc từ ít dùng; không thể hiện sắc thái tình cảm hay ý kiến cá nhân.
Ảnh
Ảnh
Trình bày rõ ràng, thường kết hợp các màu sắc, kết hợp lời văn với hình ảnh, sơ đồ,... dễ đọc, gây được sự chú ý.
Kết hợp sự dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ hỗ trợ cho việc hướng dẫn trong trường hợp cần thiết.
Ảnh
Có đủ các phần: phần đầu, phần chính, phần cuối của một bản hướng dẫn.
2. Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Ảnh
2. Đọc và phân tích bài viết tham khảo
Phân tích bài biết tham khảo:
"Cách sử dụng thang máy"
- Nhiệm vụ
Ảnh
Ảnh
Đối chiếu ngữ liệu tham khảo với tri thức về kiểu bài " Viết bản hướng dẫn ở nơi công cộng" và trả lời câu hỏi.
- Nhiệm vụ:
- Câu 1
Ảnh
Câu 1: Nhan đề đã phù hợp với nội dung hướng dẫn trong ngữ liệu chưa?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Nhan đề đã phù hợp với nội dung ngữ liệu: cách sử dụng thang máy và các kí hiệu cơ bản.
- Câu 2
Ảnh
Câu 2: Nội dung hướng dẫn có được cụ thể hóa/sơ đồ hóa dễ hiểu và dễ thực hiện không?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Nội dung hướng dẫn được cụ thể hoá bằng những hình vẽ, ghi chú chi tiết từng kí hiệu cho người đọc dễ nhân biết.
- Câu 3
Ảnh
Câu 3: Cách trình bày có nổi bật gây chú ý không?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Bố cục bảng hướng dẫn có 2 phần: các kí hiệu và cách xử lí khi thang máy gặp sự cố -> Bố cục này dễ dàng cho người đọc tìm được phần mình muốn có thông tin. Những hình ảnh minh hoạ, kí hiệu to và rõ ràng, giúp người xem dễ nhận biết.
- Câu 4
Ảnh
Câu 4: Lời văn và các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ, kí hiệu,... đã phù hợp, chuẩn mực chưa?
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
+ Hướng dẫn
Ảnh
Hình vẽ
- Hướng dẫn:
Lời văn và các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ, kí hiệu,... đã phù hợp. Ngôn ngữ không có từ ngữ địa phương giúp dễ đọc, dễ hiểu. Mỗi kí hiệu, thao tác đều có chỉ dẫn rõ ràng.
3. Thực hành viết theo quy trình
Ảnh
3. Thực hiện viết theo quy trình
Đề 1: Hãy viết bản hướng dẫn thủ tục đăng kí sinh hoạt một câu lạc bộ được tổ chức trong trường học. Đề 2: Hãy viết bản hướng dẫn cách sử dụng một trong những thiết bị thông dụng nơi công cộng (thiết bị phòng vệ sinh, thiết bị điện liên quan đến âm thanh, ánh sáng, máy chiếu trong phòng học,...).
- Các bước thực hiện
Hình vẽ
- Các bước thực hiện:
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
- Câu hỏi học tập
Ảnh
Câu hỏi học tập:
Ảnh
???
Vấn đề mà em định viết là gì? Để viết về đề tài đó cần những tài liệu nào?
a. Chuẩn bị viết
Ảnh
Xác định đối tượng mà bản hướng dẫn cần hướng đến và lí do họ cần tuân thủ những hướng dẫn của bạn.
a. Chuẩn bị viết
+ Đối tượng hướng đến ( a. Chuẩn bị viết)
Ảnh
Đề 1: Học sinh. Đề 2: Người tham gia sử dụng thiết bị công cộng.
+ Đối tượng hướng đến:
+ Lí do cần tuân thủ hướng dẫn ( a. Chuẩn bị viết)
+ Lí do cần tuân thủ hướng dẫn:
Ảnh
Đề 1: Nhằm đảm bảo câu lạc bộ quản lí được số lượng và chất lượng thành viên. Đề 2: Cần bảo đảm trật tự văn minh, an toàn cho người sử dụng.
b. Tìm ý, lập dàn ý
Ảnh
- Tìm ý:
b. Tìm ý, lập dàn ý
Xác định những công việc học sinh cần thực hiện về thủ tục và quy trình đăng kí tham gia câu lạc bộ. Cung cấp một số thông tin liên quan (tên người, địa điểm, thời gian gặp gỡ, liên hệ, các loại giấy tờ cần mang theo,...).
+ Đề 1:
+ Đề 1 (- Tìm ý)
Ảnh
Tìm hiểu và nắm chắc quy trình sử dụng thiết bị thông dụng nơi công cộng mà mình sẽ viết bản hướng dẫn. Chi tiết hoá hoặc sơ đồ hoá thành các bước/ thao tác sử dụng.
+ Đề 2:
- Lập dàn ý
- Lập dàn ý:
Ảnh
Ảnh
Tổ chức các ý đã có theo một trật tự hợp lí.
c. Viết bài
Ảnh
c. Viết bài
Trình bày nội dung các phần mở đầu, phần chính, phần cuối; các công đoạn/ thao tác cần hướng dẫn trong phần chính của bản hướng dẫn hoạt động theo yêu cầu đối với kiểu bài Viết bản hướng dẫn ở nơi công cộng. Dùng lời văn hoặc hình vẽ, sơ đồ hoặc kếtợp cả hai để trình bày những điều cần hướng dẫn một cách mạch lạc, dễ theo dõi.
d. Xem lại và chỉnh sửa
Ảnh
d. Xem lại và chỉnh sửa
Sau khi viết xong, đọc lại bài viết của mình và chỉnh sửa theo những gợi ý trong bảng kiểm sau:
Vận dụng
Vận dụng
Vận dụng:
Ảnh
Học sinh chỉnh sửa và bàn luận thêm các vấn đề được rút ra từ bài viết.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Hoàn thành bài tập Chuẩn bị bài: "Thảo luận nhóm về một vấn đề có ý kiến khác nhau".
Dặn dò
- Cảm ơn
Ảnh