BÀI 10. NGHE NHẠC: DÂN CA VÍ, GIẶM NGHỆ TĨNH
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
BÀI 10. NGHE NHẠC: DÂN CA VÍ, GIẶM NGHỆ TĨNH
Dẫn dắt
Mục tiêu bài học
Ảnh
Mục tiêu bài học
- Cảm nhận và đánh giá được vẻ đẹp, giá trị nghệ thuật của loại hình nghệ thuật Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh. - Biểu lộ thái độ và cảm xúc âm nhạc thông qua vận động hoặc ngôn ngữ cơ thể khi nghe bài "Ví đò đưa sông Lam" và bài "Giặm cửa quyền". - Nhắc lại được một nét nhạc điển hình của bản nhạc khi nghe nhạc bài "Ví đò đưa sông Lam" và bài "Giặm cửa quyền".
Mở đầu
Hình vẽ
Mở đầu
- Chia lớp thành 6 nhóm (2 nhóm thực hiện 1 nhiệm vụ). - Chơi trò chơi "Thi hiểu biết về dân ca": + Thời gian: 5 phút. + Luật chơi: Các nhóm thi nhau kể tên các bài dân ca mà em biết theo yêu cầu sau: Nhóm 1, 2: Kể tên các bài dân ca Bắc Bộ. Nhóm 3, 4: Kể tên các bài dân ca Trung Bộ. Nhóm 5, 6: Kể tên các bài dân ca Nam Bộ.
Ảnh
Giải mở đầu
Hình vẽ
Giải mở đầu
- Các bài dân ca Bắc Bộ: Cò lả, Bèo dạt mây trôi, Trống cơm, Lý cây đa,... hay các bài dân ca địa phương như: Bà rằng bà rí, Xe chỉ vá may (Dân ca Phú Thọ); Ba quan, Mời trầu, Hát chào, Hát thầm, Trúc mai (Dân ca Hà Nam);... - Các bài dân ca Trung Bộ: Lý mười thương (ca Huế), Lý thương nhau (dân ca Quảng Nam), Hò đối đáp, Hát ví, Dặm.. (dân ca Nghệ Tĩnh), Hò hụi, Hò giã gạo (Dân ca Bình Trị Thiên), Lý vọng phu, Lý thiên thai (Dân ca khu 5),... - Các bài dân ca Nam Bộ: Ru con, Lý đất giồng, Bắc Kim Thang, Lý cây bông, Lý dĩa bánh bò, Lý ngựa ô, lý quạ kêu, lý chiều chiều, Lý bông dừa, Lý con sáo, Lý qua cầu,...
Nghe nhạc
1a. Hát ví
Ảnh
- Là lối hát giao duyên gắn liền với lao động. - Lời ca trong hát ví hầu hết được sử dụng ở thể thơ lục bát, song thất lục bát, lục bát biến thể. - Nội dung mang tính ví von, giãi bày tâm tư tình cảm, đặc biệt có nhiều câu hát rất chải chuốt, thâm thúy, đậm chất trí tuệ. - Một số ví điệu phổ biến: Ví phường vải, Ví phường đan, Ví phường nón, Ví đò đưa,...
1. Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh
a. Hát ví
1b. Hát giặm
Ảnh
- Là thể hát nói bằng thơ ngụ ngôn, đa số dùng thơ 5 từ, có tiết tấu và trọng âm rõ ràng. - Đặc điểm: giàu tính tự sự, kể lể, khuyên răn, phân trần, giải bày. Cũng có loại giặm dí dỏm, khôi hài, châm biếm, trào lộng và có cả giặm giao duyên, trữ tình. - Những điệu giặm phổ biến: Giặm cửa quyền, Giặm xẩm, Giặm nối, Giặm vè, Giặm kể,... - Ngày 27/11/2014, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
1. Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh
b. Hát giặm
2. Ví đò đưa sông Lam
Ảnh
- Bài " Ví đò đa sông Lam" là một bài dân ca Nghệ Tĩnh, được sưu tầm bởi Nguyễn Trung Phong (bút danh Trung Phong, 1929 - 1990) và kí âm bởi Vi Phong. - Giai điệu: sâu lắng, man mác, thường được cất lên khi người lao động chèo đò. - Nội dung: một lời tự sự, biểu cảm về nội tâm; như lời nhắn nhủ về cuộc sống của mỗi người luôn phải đối mặt với những khó khăn và thử thách, hình ảnh quê hương trong bài ví là nơi nghĩa tình, yêu thương cho mỗi người để trở về và gắn bó.
2. Bài dân ca "Ví đò đưa sông Lam"
Video "Ví đò đưa sông Lam"
Video bài dân ca "Ví đò đưa sông Lam"
3. Giặm cửa quyền
- Lời ca được trích từ thơ của chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu, do Thanh Lưu sưu tầm và kí âm. - Nội dung: là lời người vợ khuyên nhủ chồng giác ngộ cách mạng, kêu gọi nhân dân đứng lên chống lại sự áp bức bóc lột của chế độ thực dân phong kiến. - Giai điệu: có nhiều dấu luyến và trường độ móc giật, tạo nên tính chất âm nhạc vừa mềm mại vừa rắn rỏi.
3. Bài dân ca "Giặm cửa quyền"
Ảnh
Video "Giặm cửa quyền"
Video bài dân ca "Giặm cửa quyền"
Luyện tập
Hình vẽ
1. Nghe và nêu cảm nhận của em về bài "Ví đò đưa sông Lam" và bài "Giặm cửa quyền". 2. Biểu lộ thái độ và cảm xúc âm nhạc thông qua vận động khi nghe bài "Ví đò đưa sông Lam", "Giặm cửa quyền". 3. Nhắc lại một nét nhạc điển hình của bài "Ví đò đưa sông Lam" và bài "Giặm cửa quyền".
Luyện tập
Ảnh
Vận dụng
Hình vẽ
1. Sưu tầm tư liệu âm thanh, hình ảnh (mp3, video,...) các bài Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh khác và giới thiệu với bạn. 2. Cùng bạn nghe bài dân ca Giặm cửa quyền kết hợp với gõ đệm bằng một nhạc cụ gõ dân tộc (song loan, thanh phách, sênh tiền,..).
Vận dụng
Ảnh
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Ảnh
Dặn dò
- Ôn tập kiến thức đã học. - Đọc và tìm hiểu trước Bài 11. Hát.
Cảm ơn
Cảm ơn các em đã chú ý lắng nghe!!!
Ảnh