BÀI 6. MỘT SỐ NÉT VĂN HÓA Ở VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 6. MỘT SỐ NÉT VĂN HÓA Ở VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ
LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÍ 4
Mục tiêu bài học
Mục tiêu
Học xong bài này, em sẽ:
Ảnh
Mô tả được một số nét văn hóa của các dân tộc ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ (lễ hội Gầu Tào, lễ hội Lồng Tồng, hát Then, múa Xòe Thái, chợ phiên vùng cao,...).
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Hình dưới đây giúp em biết điều gì về văn hóa của dân tộc Mông ở Mai Châu, tỉnh Hòa Bình? Hãy nêu hiểu biết của em về một số nét văn hóa ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Ảnh
1. LỄ HỘI
a) Hoạt động
1. LỄ HỘI
a) Hoạt động
Đọc thông tin và quan sát các hình 2, 3, em hãy: - Kể tên một số lễ hội tiêu biểu ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. - Mô tả một lễ hội mà em ấn tượng nhất.
Ảnh
Hình vẽ
Hình 2 (Múa khèn trong lễ hội Gầu Tào ở Đồng Văn (tỉnh Hà Giang))
Ảnh
Hình 3 (Nghi thức cày ruộng trong lễ hội Lồng Tồng ở Lâm Bình (tỉnh Tuyên Quang))
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Một số lễ hội tiêu biểu ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ: - Lễ hội Gầu Tào của người Mông. - Lễ hội Lồng Tồng của người Tày, Nùng,… - Lễ hội Đền Hùng (ở Phú Thọ); - Lễ hội Xương Giang (ở tỉnh Bắc Giang); Mô tả Lễ hội Lồng Tồng: - Lễ hội Lồng tồng (còn gọi là hội Xuống đồng) là lễ hội truyền thống của người Tày, Nùng.... được tổ chức trên những cánh đồng hoặc khu đất rộng. - Cày ruộng là nghi thức quan trọng trong lễ hội, sau đó có các trò chơi dân gian như: tung còn, kéo co, đẩy gậy....
b) Kết luận 1.1
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Mô tả Lễ hội Gầu Tào: - Lễ hội em ấn tượng nhất là lễ hội Gầu Tào của người dân tộc Mông, được tổ chức vào đầu năm, tại nơi bằng phẳng, rộng rãi. Sau phần nghi lễ là nhưn gx hoạt động vui chơi như: múa khèn, đấu gậy...
2. HÁT MÚA DÂN GIAN
a) Hoạt động
2. HÁT MÚA DÂN GIAN
a) Hoạt động
Đọc thông tin và quan sát các hình 4, 5, em hãy giới thiệu nét cơ bản về hát Then, múa Xòe Thái của các dân tộc ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. Các loại hình nghệ thuật trên phản ánh điều gì?
Ảnh
Hình vẽ
Hình 4 (Hát Then tại lễ hội Lồng Tống (tỉnh Lạng Sơn))
Ảnh
Hình 5 (Mùa Xòe cộng đồng của người Thái ở Yên Châu (tỉnh Sơn La))
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Yêu cầu số 1: Giới thiệu hát Then, múa Xòe Hát Then: - Hát Then là một loại hình diễn xướng âm nhạc dân gian của các dân tộc Tày, Nùng, Thái,… thường được tổ chức vào những dịp lễ quan trọng. - Thông qua các làn điệu khác nhau của Then, người dân mong muốn những điều may mắn và cuộc sống tốt lành. - Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại vào các năm 2019.
Ý 2
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Múa xòe: - Xoè là loại hình múa truyền thống đặc sắc của người Thái, được biểu diễn trong các dịp lễ, tết, ngày vui của gia đình, dòng họ, bản mường.... - Những điệu xoè chứa đựng ước mơ, khát vọng và là niềm tự hào của người Thái. - Năm 2021, nghệ thuật Xòe Thái đã được được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.
b) Kết luận 2.1
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Yêu cầu số 2: Nhận xét: - Các loại hình nghệ thuật như hát Then, múa Xòe,… đã thể hiện đời sống tinh thần phong phú và những mơ ước, khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp của cư dân ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. - Đồng thời, các loại hình nghệ thuật này cũng góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam.
3. CHỢ PHIÊN VÙNG CAO
a) Hoạt động
3. CHỢ PHIÊN VÙNG CAO
a) Hoạt động
Đọc thông tin và quan sát các hình 6, 7, em hãy mô tả cảnh chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Ảnh
Hình vẽ
Hình 6 (Chợ phiên ở San Thàng (tỉnh Lai Châu))
Ảnh
Hình 7 (Khu vực bán gia súc ở chợ phiên Bắc Hà (tỉnh Lào Cai))
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
b) Kết luận
Ảnh
Mô tả cảnh chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ - Chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ thườnng họp vào những ngày nhất định. - Hàng hoá phần lớn là những sản phẩm của người dân địa phương, nhiều nhất là hàng thổ cẩm, công cụ sản xuất, một số món ăn đặc trưng như: thắng cố, cơm lam,... - Chợ phiên còn là nơi giao lưu và gặp gỡ của mọi người sau những giờ lao động vất vả, nơi kết bạn của các nam nữ thanh niên.
Luyện tập
Luyện tập
Ảnh
LUYỆN TẬP
Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện một số nét văn hóa nổi bật ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ (theo gợi ý dưới đây).
Ảnh
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
VẬN DỤNG
So sánh chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ với chợ nơi em sống hoặc nơi khác.
Củng cố
Củng cố
Ảnh
CỦNG CỐ
Đọc lại bài đã học. Làm bài trong SBT. Chuẩn bị bài có tiết sau.
Cảm ơn
Ảnh